Roczniak przy świątecznym stole. Jakie potrawy wigilijne można podać małemu dziecku? [PRZEPIS]

Duże potrzeby małego brzuszka

Dziecko po 1. roku życia w oczach bliskich może wydawać się już naprawdę „dorosłe”. Stawia pierwsze kroki, wypowiada kolejne słowa i jest niezwykle ciekawe świata. Chętnie poznaje też nowe smaki i z zainteresowaniem przygląda się temu, co jedzą jego rodzice. Brzuszek roczniaka wciąż jednak jest bardzo delikatny i wrażliwy, a tym samym niegotowy na dania z dorosłego stołu. Dlaczego?

Jak wynika z badań, dieta dorosłego mieszkańca Polski zawiera zbyt mało warzyw, owoców, kasz, ryb, mleka i jego przetworów, a za dużo soli, cukru czy słodzonych napojów, których w codziennym menu małego dziecka należy unikać. Dodatkowo jadłospis dorosłych zazwyczaj jest też bardziej ciężkostrawny[1]. Dlatego nieodpowiednim wyborem dla małego dziecka w czasie świąt będzie np. karp. Lepiej unikać dań dosalanych i dosładzanych, smażonych na głębokim tłuszczu, doprawianych, np. octem, czy gazowanych napojów.

1000 pierwszych dni życia to czas tzw. programowania żywieniowego. To moment, w którym kształtują się nawyki żywieniowe malucha, wpływające na dokonywane przez niego w dorosłym życiu wybory. Właśnie dlatego prawidłowo zbilansowana dieta, dostarczająca niezbędne witaminy i składniki mineralne, to najlepszy sposób na wsparcie rozwoju dziecka. Jak więc układać jadłospis malucha, zwłaszcza w tak wyjątkowym czasie w roku? W tym zadaniu pomocny może być np. opracowany przez ekspertów z Instytutu Matki i Dziecka modelowy talerz żywieniowy[2], który wskazuje orientacyjną liczbę i wielkość porcji, z uwzględnieniem różnych produktów spożywczych, które roczniak, a także dwu- i trzylatek powinien spożywać w ciągu dnia. Zgodnie z tymi wskazówkami dziecko w wieku od 1. do 3. roku życia każdego dnia powinno otrzymywać 5 porcji produktów zbożowych i warzyw, 4 porcje owoców, 3 porcje mleka i produktów mlecznych i od 1 do 2 porcji mięsa, ryb, jajek oraz tłuszczów.

Świąteczne menu dla malucha

Święta to czas, w którym na rodzinnych stołach znaleźć można prawdziwe rarytasy. Roczniak może być żywo zainteresowany daniami, których nigdy nie widział, a które ochoczo zajadają jego bliscy. Jak poradzić sobie w takiej sytuacji, aby dziecko przy rodzinnym stole nie czuło się wykluczone? Warto przygotować posiłki specjalnie dla niego.

Dobrze, aby wigilijne menu dla małego dziecka zawierało potrawy bezpieczne (np. bez ości) i zaspokajające potrzeby jego organizmu. Odpowiedni dla roczniaka będzie barszcz czerwony z kawałkami buraków, doprawiony sokiem z cytryny i oliwą z oliwek. W czasie świąt niemal wszyscy zajadają się tradycyjną sałatką jarzynową. Rodzice mogą przygotować jej wersję dla malucha: z pokrojonymi w kostkę marchewką, ziemniakiem i jabłkiem, z dodatkiem groszku oraz jogurtu naturalnego zamiast majonezu.

Kiedy dziecko chciałoby zjeść rybę, warto podać mu ugotowany na parze filet, np. z łososia. Do picia najlepsza jest woda, jednak roczniak może skosztować odrobinę niesłodzonego kompotu z suszu. Odpowiednia dla małego smakosza będzie także dietetyczna wersja ryby po grecku, przygotowana np. z filetem z dorsza pod marchewkową pierzynką.

Może się również zdarzyć, że dziecko chciałoby zjeść deser. Słodki, polany lukrem makowiec może nie być najlepszym wyborem. Odpowiedniejsza będzie np. dopasowana do wieku kaszka z dodatkiem rodzynek lub sernik z odżywczą formułą na bazie mleka. Taki deser może zasmakować także dorosłym!

Jak przygotować sernik dla juniora?

Składniki na tortownicę o średnicy 21 cm:

Masa serowa:

• 500 g półtłustego twarogu,
• 180 ml (ok. ¾ szklanki) odżywczej formuły na bazie mleka Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert przygotowanej zgodnie z opisem na opakowaniu,
• 5 g (łyżeczka) agar-agar,
• 100 ml (10 łyżek) przegotowanej gorącej wody,
• 15 g (1,5 łyżki) miodu,
• 150 g (3 garście) borówek.

Spód:

• 140 g (3 garście) daktyli,
• 100 ml (10 łyżek) przegotowanej ciepłej wody,
• 80 g (8 łyżek) płatków owsianych błyskawicznych,
• 1,5 łyżeczki ciemnego kakao bez cukru,
• 1,5 łyżki masła.

Sposób przygotowania:

Spód:

Przed rozpoczęciem przygotowania sernika namocz daktyle w ciepłej wodzie. Po upływie 20 minut umieść daktyle w malakserze lub misie blendera, dodaj kakao oraz masło, a następnie zmiksuj do połączenia się składników. Do uzyskanej masy dodaj płatki owsiane, całość wymieszaj szpatułką, a następnie umieść na całej powierzchni dna tortownicy (wcześniej delikatnie natłuszczonej).

Masa serowa:

Do miseczki wlej gorącą wodę i rozpuść w niej agar-agar – odstaw do ostygnięcia (do uzyskania temperatury 35-40 stopni Celsjusza). W malakserze lub misie blendera umieść twaróg, rozpuszczony i wystudzony agar-agar, miód oraz przygotowaną wcześniej odżywczą formułę na bazie mleka – całość zmiksuj do momentu uzyskania gładkiej konsystencji. Gotową masę serową przelej do tortownicy na przygotowany wcześniej spód. Na wierzchu masy serowej rozłóż borówki. Gotowy sernik umieść w lodówce do schłodzenia i całkowitego stężenia na około 2 godziny.

To warto wiedzieć

Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zalecają kontynuowanie karmienia piersią dziecka po 1. roku życia – pokarm mamy powinien być elementem codziennej diety malucha nawet do 2. roku życia lub dłużej, tak długo, jak będzie chciała tego i mama, i dziecko[5].Jeśli jednak kontynuowanie karmienia piersią nie jest możliwe, po 1. roku życia warto sięgnąć po dopasowaną do potrzeb malucha odżywczą formułę na bazie mleka (dawniej mleko modyfikowane typu Junior), wzbogaconą w witaminy i składniki mineralne.

Warto wiedzieć, że już 2 kubki Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert (2 x 200 ml) każdego dnia pomagają w pokryciu zapotrzebowania rocznego dziecka na ważne składniki. M.in.:

• 89% dziennego zapotrzebowania na witaminę D,
• 74% dziennego zapotrzebowania na żelazo,
• 71% dziennego zapotrzebowania na wapń i jod[6].

Produkt zawiera również witaminy A, C i D dla prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego oraz kwas ALA (omega 3) dla wsparcia prawidłowego rozwoju mózgu i tkanki nerwowej. Dodatkowo w porównaniu do mleka krowiego 2% Bebiko Junior 3 NUTRIflor Expert zawiera aż 17 razy więcej witaminy C i 163 razy więcej witaminy D, które są ważne w diecie juniora.

Ważne informacje: Karmienie piersią jest najwłaściwszym i najtańszym sposobem żywienia niemowląt oraz jest rekomendowane dla małych dzieci wraz z urozmaiconą dietą. Mleko matki zawiera składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego rozwoju dziecka oraz chroni je przed chorobami i infekcjami. Karmienie piersią daje najlepsze efekty, gdy matka prawidłowo odżywia się w ciąży i w czasie laktacji oraz gdy nie ma miejsca nieuzasadnione dokarmianie dziecka. Przed podjęciem decyzji o zmianie sposobu karmienia matka powinna zasięgnąć porady lekarza.

[1] https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_106_19.PDF

[2] Poradnik żywienia dziecka w wieku od 1. do 3. roku życia. Praktyczne zastosowanie norm i zaleceń żywieniowych pod red. H. Weker i wsp. Instytut Matki i Dziecka, 2020.

[3] W przeliczeniu na kg masy ciała zgodnie z: Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pod red. M. Jarosz i in. NIZP-PZH, 2020.

[4] Komentarz do artykułu Stosowanie mleka modyfikowanego dla młodszych dzieci, oprac. prof. Piotr Socha, STANDARDY MEDYCZNE/PEDIATRIA, 2022/T19.

[5] World Health Organization, Infant and young child feeding, 2009.