Wbrew pozorom nie będę pisać o Nigelli Lawson, choć to po obejrzeniu jej programu „Nigella ekspresowo” postanowiłam spytać mamy, jak sobie radzą w kuchni – z dzieckiem i innymi obowiązkami na głowie. Czy i one, tak jak Nigella (też mama), mają swoje sekrety, dzięki którym przygotowują zdrowe posiłki, nie tracąc na to wiele czasu. Oto efekt mojego śledztwa.
1. Zamrażam
Niby oczywiste, ale czy rzeczywiście w pełni wykorzystujesz zamrażarkę? – Mrożę nie tylko świeże mięso czy warzywa, ale też gotowe potrawy, np. klopsy, zupę. Przygotowuję zawsze więcej. Część jemy od razu, a część zamrażam – mówi Dorota, mama dwulatki. – Mrożę też koperek i pietruszkę. Latem pęczki są większe niż zimą, no i tańsze. Myję, suszę, szatkuję i pakuję do woreczków. Zimą i wiosną jak znalazł.
Owoce i warzywa przeznaczone do zamrożenia kupuj, gdy trwa na nie sezon – mają wtedy najwięcej wartości odżywczych, które podczas długiego przechowywania ulegają zniszczeniu. W trakcie mrożenia te straty są mniejsze, poza tym czas gotowania mrożonek jest krótszy niż świeżych produktów, co dodatkowo pozwoli oszczędzić trochę czasu.
2. Miksuję warzywa, dzielę na porcje i mrożę je
Sposób na codzienną zupę. Kup większą ilość warzyw, np. marchew, brokuły, pietruszkę. Umyj je, obierz i ugotuj na parze. Potem zmiksuj z odrobiną wody (tej, której użyłaś do gotowania) i zamroź w pojemnikach na lód. Gdy będą gotowe, przełóż kostki do worków na mrożoną żywność. Podpisz je. – Wystarczy wyjąć kostki różnych warzyw, podgrzać je w garnku, dodać kaszę, żółtko i... już – mówi Aneta, mama dwóch córek.
3. Gotuję na parze
Takie gotowanie jest zdrowsze (bo nie traci się tak składników odżywczych jak podczas gotowania w wodzie) i trwa krócej. – Nie trzeba czekać, aż zagotuje się gar wody, bo wystarczy jej odrobina. W gorącej parze warzywa szybciej stają się miękkie. A do tego mają soczysty kolor i nie są rozmiękłe jak te z wody – mówi Ola, mama Igi.
4. Zrezygnowałam z ziemniaków
– Bo trzeba je obierać, co przecież trwa i trwa! Zamiast nich gotuję ryż (brązowy) i kasze – mówi Beata, mama Bartka. – Wygodniej, ale też zdrowiej!
5. W zamrażarce przechowuję chleb, blat biszkoptowy i porcję włoszczyzny
– W razie wizyty niespodziewanych gości nie muszę się głowić, czym ich poczęstować – mówi Kasia, mama Jurka, Marysi i Ani.
6. Gotuję dwie potrawy jednocześnie
– Np. gdy robię zapiekankę i piekę kurczaka (w osobnych naczyniach) albo rybę w folii – mówi Iza, mama Jurka. – A ja w garnku, w którym gotuję na parze, przygotowuję też kaszę. Na dół wrzucam woreczek z kaszą, na to stawiam sitko z warzywami – dodaje Beata.
7. Nie używam tarki
– Może smak marchewki czy buraków się zmienia, gdy zetrze się te warzywa na tarce, ale ja podaję je w cząstkach – opowiada Zuzanna, mama Krzysia. – Ja nie tracę czasu, a co najważniejsze, synek musi gryźć. To jest dobre dla jego ząbków!
8. Nauczyłam się dobrej organizacji w kuchni...
To podstawa każdego sukcesu, nawet kuchennego! – Pogrupowałam produkty i naczynia. Te, których używam codziennie, są na niższych półkach, pod ręką – tłumaczy Natalia, mama Oliwki. – Podobnie jest, gdy gotuję. Potrzebne produkty i naczynia gromadzę na blacie, zanim zacznę pichcić.
9. ...i w lodówce
Produkty owiń (wędliny w papier śniadaniowy!), aby zapobiec utracie wilgoci. Resztki włóż do pojemników. – Każdy opisuję, dzięki temu nie muszę ich otwierać, by sprawdzić, co jest w środku – mówi Natalia. – I je grupuję. Nabiał na tej półce, mięso na tej...
10. Stosuję zasadę: „pierwsze kupione – pierwsze zjedzone”
Unikniesz wyrzucania jedzenia. – Produkty kupione ostatnio stawiam za tymi, które są już w lodówce, lub sortuję i układam je według daty przydatności do zjedzenia – mówi Gosia, mama Jasia.
11. Mam gotowe dania w zapasie
– Przydają się też, gdy muszę córcię zostawić z babcią – mówi Asia. – Albo w czasie wyjazdów, gdy nie mam możliwości ugotowania.
To ważne!
Mrożąc produkty, przestrzegaj zasad:
- po rozmrożeniu nie zamrażaj żywności po raz drugi,
- torebki i pojemniki powinny być szczelne i przeznaczone do mrożenia,
- czas przechowywania w zamrażarce zależy od rodzaju produktu: ryby, wędlina, gotowe potrawy i ciasta – 6 miesięcy; sery, drób, mięso – 8 miesięcy; warzywa i owoce – 12 miesięcy,
- nie zamrażaj gotowanych ziemniaków – po rozmrożeniu staną się papkowate i utracą smak.
Konsultacja: Edyta Gulińska, dietetyk.
Bobaskom może zaszkodzić nawet to, co na nas, dorosłych, nie zrobiłoby specjalnego wrażenia. A to, co i nam może nie wyjść na zdrowie, im nie wyjdzie na zdrowie na pewno. Dlatego trzeba zwracać uwagę na to, co i jak gotujemy dla dziecka. Przestrzegaj zasad higieny Zanim zabierzesz się za robienie zupki czy tarcie jabłka, umyj ręce. Dokładnie myj też blaty, naczynia i kuchenne akcesoria, np. tarki (bakterie bardzo je lubią) i deski do krojenia. Te, na których kroisz surowe mięso, sparz wrzątkiem. Najlepsze są szklane lub ze stali nierdzewnej, bo nie ma nierówności i rys, w których mogłyby gromadzić się resztki. Pamiętaj, że wylęgarnią paskudztw mogą być również niezbyt czyste i wilgotne ścierki (pierz je w wysokiej temperaturze). Często zmieniaj gąbki, zmywaki... Podczas gotowania albo karmienia nigdy nie oblizuj łyżeczki malca ani nie pij z jego kubka. Jeśli chcesz spróbować zupki smyka, weź drugą łyżeczkę i odłóż na swój talerz. Nie karm dziecka swoimi sztućcami. Jeśli w miseczce czy na talerzyku zostały resztki niezjedzonego dania, wyrzuć je. Są na nich resztki śliny, a to pożywka dla bakterii. Używaj bezpiecznych naczyń i garnków Z naczyń aluminiowych podczas gotowania wypłukują się szkodliwe pierwiastki. Z kolei na garnkach emaliowanych często powstają rysy i odpryski. Jeżeli naczynie jest uszkodzone, trzeba je wyrzucić, bo z fragmentu niepokrytego emalią metalu mogłyby się przedostawać do żywności szkodliwe pierwiastki. Najlepiej korzystać z rondli i garnków wykonanych ze stali nierdzewnej lub stalowych, pokrytych teflonem. Bezpieczne jest także szkło i miedź. Jeśli używasz naczyń, sztućców i pojemników z tworzyw sztucznych, korzystaj wyłącznie z tych, które mają atest (najczęściej PZH) i są dopuszczone do kontaktu z żywnością. Na pewnym forum internetowym mamy dyskutowały o tym, czy wolno przechowywać pokarm lub inne potrawy w jednorazowych...
Dzieci rosną jak na drożdżach i mają wyjątkowo delikatne żołądki. Dlatego potrzebują wszystkiego, co najlepsze. Jeśli postanowiłaś samodzielnie robić smykowi domowe zupki i obiadki, zwróć uwagę nie tylko na to, co wkładasz do garnka, ale też na swoje przyzwyczajenia w kuchni i sposób gotowania. Uważaj na tłuszcz Gdy decydujesz się na smażenie czegoś w tłuszczu, dobrze go rozgrzej. Nie smaż kilkakrotnie na tym samym oleju – to bardzo niezdrowe! Zamiast smażyć, lepiej piecz Smażone dania smakują nam o wiele bardziej, a dzieci przejmują nasze kulinarne zwyczaje. Oczywiście nic się nie stanie, jeśli maluch czasem zje smażony kotlet, ale na co dzień zamiast patelni wybieraj lepiej naczynie żaroodporne. Pieczone mięso czy warzywa zachowują o wiele więcej witamin (zwłaszcza C i te z grupy B) niż smażone potrawy, a do tego nie tuczą. Piecz potrawy w folii aluminiowej – będą bardziej miękkie i soczyste. W piekarniku możesz piec nie tylko mięso. Na blaszkę posmarowaną cienką warstwą oleju połóż ziemniaki, paprykę, cukinię, nawet czosnek w skórce. Po kilkunastu minutach są gotowe (mają być lekko twarde). Albo upiecz warzywa zawinięte w folię aluminiową (połóż je na błyszczącej warstwie, tak by matowa, która przepuszcza ciepło, była na zewnątrz). Oddzielaj mięso od warzyw Podczas gotowania z mięsa wypłukują się składniki mineralne, które w nadmiarze obciążają nerki malucha, oraz białko, które może mocno uczulać. Najlepiej gotuj mięso i warzywa w osobnych garnkach do czasu, aż twój smyk będzie obchodził pierwsze urodziny. Warzywa i jajka gotuj krótko Podczas gotowania jarzyn przepada od 40 do 70 procent witaminy C. Żeby ograniczyć straty, obieraj warzywa bezpośrednio przed gotowaniem, wrzucaj je na wrzątek, gotuj krótko i w małej ilości wody (najlepiej pod przykryciem). Rozdrabniaj je dopiero po ugotowaniu. Pamiętaj, by zbyt długo nie gotować...
