Czym jest MFGM? Innowacja w badaniach nad mlekiem mamy

Mleko mamy zawiera odpowiednią kompozycję białek, tłuszczów, węglowodanów, składników mineralnych i witamin, dzięki czemu zaspokaja zapotrzebowanie niemowlęcia na wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Taki pokarm stwarza optymalne warunki dla jego prawidłowego wzrostu oraz rozwoju w pierwszych miesiącach życia.

Ważne tłuszcze

Jednym z najważniejszych składników mleka mamy są długołańcuchowe, wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Spośród nich szczególną rolę dla prawidłowego rozwoju odgrywa DHA, czyli kwas dokozaheksaenowy z grupy kwasów tłuszczowych omega-3. DHA odpowiada za prawidłową pracę układów: nerwowego, sercowo-naczyniowego i odpornościowego. Jest niezwykle ważny dla dziecka będącego jeszcze w brzuchu mamy – odpowiada za prawidłowy rozwój narządu wzroku i mózgu płodu. Od czasu jego odkrycia w 2002 roku, kwas ten stał się obowiązkowym składnikiem mleka modyfikowanego. Co więcej, od 2020 roku, zgodnie z rozporządzeniem UE, będzie musiał znajdować się w każdym mleku modyfikowanym.

Kobieta karmiąca piersią przekazuje kwasy tłuszczowe, w tym DHA bezpośrednio maluszkowi. Uwalnianie tłuszczów przez gruczoł sutkowy podczas laktacji odbywa się w unikalny sposób, którego mechanizm udało się poznać!

Tajemniczy składnik

Obecne w mleku mamy tłuszcze otoczone są specjalną trójwarstwową błoną – jest to tzw. struktura MFGM (z ang. Milk Fat Globule Membrane). Właśnie w tej błonie znajduje się wiele bioaktywnych składników mleka. Bioaktywnych, czyli mających bezpośredni wpływ na budowanie odporności i stymulację rozwoju mózgu i centralnego układu nerwowego.
Badania nad strukturą MFGM wykazały, że w jej skład wchodzi ponad 200 złożonych lipidów i białek. Mowa tu między innymi o fosfolipidach, sfingomielinach gangliozydach i cholesterolu tworzących strukturę błony oraz białkach. MFGM jest również bogatym źródłem innych istotnych dla rozwoju niemowląt składników, takich jak wchodzący w skład gangliozydów kwas sjalowy, enzymy oraz witamina E, witamina A i karotenoidy.
Do tej pory w procesie produkcyjnym mleka modyfikowanego frakcja zawierająca MFGM była usuwana razem z resztą tłuszczu mlecznego i zastępowana przez oleje roślinne. Postęp w technologii żywności pozwolił wydzielić strukturę MFGM z mleka krowiego (jest ona bardzo zbliżona składem i funkcjonalnością do tej obecnej w mleku kobiecym) i w skoncentrowanej postaci dodać ją do mleka modyfikowanego.

Znaczenie MFGM dla zdrowia

Liczne badania pokazały, że lipidy złożone i białka wchodzące w skład MFGM korzystnie wpływają na rozwój mózgu i ośrodkowego układu nerwowego oraz wzmacniają układ immunologiczny.

Zaobserwowano również, że u niemowląt karmionych mlekiem modyfikowanym z MFGM, rzadziej niż w przypadku dzieci karmionych standardowym mlekiem modyfikowanym, występuje ostre zapalenie ucha środkowego (ozuś). Żywienie mlekiem wzbogaconym w MFGM skutkowało też ograniczeniem użycia leków przeciwgorączkowych. Z kolei u dzieci w wieku przedszkolnym, mleko modyfikowane wzbogacone w MFGM poprawia ich ogólne samopoczucie.

MFGM odgrywa kluczową rolę również w przypadku wcześniaków. Niemowlęta urodzone przedwcześnie mają wyższe zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż dzieci urodzone o czasie. Można zatem założyć, że karmienie niemowląt mlekiem modyfikowanym z MFGM mogłoby przynosić dodatkowe korzyści, zwłaszcza w stanach takich, jak retinopatia wcześniacza czy infekcje. Podobnie jest z maluszkami urodzonymi przez cesarskie cięcie. O ile potencjał MFGM w tym zakresie nie został jeszcze zbadany, na podstawie przeprowadzonych badań można wnosić, że suplementacja MFGM mogłaby wywrzeć korzystny efekt również na mikroflorę niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie.

Przełom w żywieniu niemowląt

Mleko mamy jest złotym standardem karmienia niemowląt. Co ważne, opieranie się na najnowszych odkryciach w obszarze żywienia niemowląt jest istotne nie tylko w przypadku karmienia w pierwszych miesiącach życia, lecz także wówczas, gdy rozpoczynamy rozszerzanie diety dziecka. Niemowlę dynamicznie się rozwija i mleko, które otrzymuje, powinno być najlepszej jakości.

Badania nad składem kobiecego pokarmu od lat stanowią więc inspirację do zmian w składzie mlek modyfikowanych dla niemowląt. To sprawia, że skład mleka modyfikowanego jest coraz bardziej wzbogacany ważnymi, bioaktywnymi składnikami.

Struktura MFGM, którą udaje się dodać do mleka modyfikowanego wraz z jej bioaktywnymi właściwościami, to kamień milowy w żywieniu niemowląt. Jest to składnik niezbędny dla rozwoju układu nerwowego, prawidłowej funkcji jelit oraz wsparcia układu immunologicznego.

Artykuł powstał z udziałem marki Mead Johnson Nutrition

1. Veereman-Wauters, G. et al. Milk fat globule membrane (INPULSE) enriched formula milk decreases febrile episodes and may improve behavioral regulation in young children. Nutrition 28, 749–752 (2012).

2. Zavaleta, N. et al. Efficacy of a Complementary Food Enriched with a Milk Fat Globule Membrane Protein Fraction on Diarrhea, Anemia and Micronutrient Status in Infants. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr. 53, 1 (2011).

3. Anderson, J. W., Johnstone, B. M. & Remley, D. T. Breast-feeding and cognitive development: a meta-analysis. Am. J. Clin. Nutr. 70, 525–535 (1999).

4. Arslanoglu, S. et al. Donor Human Milk for Preterm Infants. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr. 57, 535–542 (2013).

5. Szajewska, H. et al. Zasady żywienia zdrowych niemowląt. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Stand. Med. 11, 321–338 (2014).

6. Organization, W. H. Infant and young child nutrition. Global strategy on infant and young child feeding . (2002).

7. Ballard, O. & Morrow, A. L. Human milk composition: nutrients and bioactive factors. Pediatr. Clin. North Am. 60, 49–74 (2013).