Nim maluch powie 'mama'…

Pierwsze półrocze Noworodek porozumiewa się jedynie krzykiem. Uważnie słucha, najbardziej interesuje go ludzki głos (zwłaszcza twój). W drugim albo w trzecim miesiącu życia zaczyna gruchać (głużyć), czyli wypowiadać głoski „aaa”, „eee”, „uuu”, „ehhhr”. Testuje w ten sposób swoją krtań, gardło, język itd. Dziecku, które nie ukończyło jeszcze sześciu miesięcy, spodoba się: Łaskotanie policzka, dotykanie ust, noska, np. własnym nosem. Rób to przy każdej okazji. Takie zabawy prowokują do śmiechu, ale też uwrażliwiają buzię malca. Szukanie źródła dźwięku. Włącz muzykę, ustaw w pobliżu tykający zegar, odkręć kran... i zapytaj: „Ojej, a co to?”. Dzięki takim zabawom malec uczy się skupiać uwagę na dźwiękach. Z czasem zaczyna odwracać główkę w kierunku ich źródła. Tulenie, kołysanie, całowanie stópek, rączek. Możesz spytać: „A co to ma wspólnego z nauką mowy?”. Bardzo dużo! Dzięki pieszczotom maluszek wie, że otaczają go przyjazne istoty. Przedrzeźnianie. Malec ziewa? Ziewaj i ty. Wysunął język? Zrób to samo! Z czasem i on zacznie cię naśladować. Rozmowa. Opowiadaj malcowi, co się dzieje tu i teraz („Teraz zakładamy śpioszki”). Bobas nie rozumie ani słowa, ale dzięki temu poznaje rytm ludzkiej mowy. Reaguje także na ton głosu, dlatego mów do niego serdecznie. Ale dopuszczaj dziecko do głosu. Odpowie ci po swojemu. I reaguj na jego zaczepki. Rozmawiaj ze smykiem twarzą w twarz – dzięki temu widzi, jak poruszają się twoje usta, język. Nie zniekształcaj wyrazów, nie mów: „Dzidzia lobi psipsi”. Ale jeśli „coś” każe ci powtarzać te same wyrazy („To wróbelek. Wróbelek jest ładny?”), rozciągać głoski („pieeseek”), mówić powoli, wyraźnie, rób to. Rozśmieszanie. Łaskocz, parskaj, kiwaj...

Jak wymyślać zabawy dla niemowlaka? Najpierw   poobserwuj dziecko. Na pewno szybko się zorientujesz, jakie zabawy lubi, a jakich wolałoby uniknąć. Jedne dzieci są bardzo żywiołowe i uwielbiają być w ruchu. Inne wolą spokojniejsze atrakcje i wolniej oswajają się z nowościami. Proponujemy zabawy rozwijające dla jednych i drugich. Spis treści: Zabawy z niemowlakiem 0-3 miesiące Kosi, kosi łapki A kuku! Pokaż język Zabawy z niemowlakiem 3-6 miesięcy Pokazuj mieszkanie Gładkie, szorstkie A kto to? Zabawy z niemowlakiem 6-9 miesięcy Bęc! Chcesz, to weź Taniec Zabawy z niemowlakiem 9-12 miesięcy Berek Zabawy w kąpieli Zabawy z niemowlakiem 0-3 miesiące Tuż po urodzeniu dziecko widzi najwyraźniej przedmioty znajdujące się w odległości 20–30 cm. Dostrzega kontrastujące kolory. Lubi również słuchać łagodnej muzyki. Z czasem maluszek zaczyna wodzić wzrokiem za poruszającymi się przedmiotami. Wymyślając zabawy dla noworodka, przygotuj zabawki i obrazki w wyrazistych kolorach, np. czarnym i białym. Oprócz karuzeli warto zainwestować w zestaw grzechotek albo matę edukacyjną z piszczącymi i szeleszczącymi zabawkami. Różnorodne bodźce rozwijają zmysły malca i pobudzają jego wyobraźnię. Zabawy z noworodkiem: kosi, kosi łapki Baw się rączkami dziecka (lub jego nóżkami), klaszcząc nimi i powtarzając wierszyk: „Kosi kosi łapki/ pojedziem do babki, babka da nam mleczka/ dziadek cukiereczka”. Ta zabawa usprawnia koordynację wzrokowo-ruchową i sprawność ruchową. Rozwija więź między wami i pozwala cieszyć się z bycia razem. W co się bawić z noworodkiem: a kuku! Zwróć na siebie uwagę dziecka, a potem przykryj swoją głowę i twarz pieluszką lub chusteczką. Po kilku sekundach zrzuć materiał i wykrzyknij radośnie „a...

Dopiero pod koniec pierwszego roku życia maluszek jest w stanie pojąć, co znaczą słowa. To jednak wcale nie oznacza, że do tego czasu nie będziecie się porozumiewać. Będziecie, choć w bardzo różny sposób. Zawsze odpowiednio do wieku dziecka. Przeczytaj zatem, jak maluch (krok po kroku) uczy się mówić.   Krzyk i płacz Od narodzin maleństwo tylko krzykiem wyraża swoje potrzeby (stopniowo nauczysz się rozpoznawać rodzaje płaczu). Bobas z uwagą też przysłuchuje się różnym dźwiękom, choć nie potrafi ich naśladować. Dlatego często mów do dzidziusia. Korzystaj z każdej okazji: zwracaj się do niego podczas przewijania, kąpieli, spaceru, zabawy. Opowiadaj o prostych i zwyczajnych sprawach: „A teraz zakładamy śpioszki”, „Zobacz, to jest lampa”. Mów ciepłym, serdecznym tonem i jak najwięcej się uśmiechaj. Nie martw się, że twoje dziecko nie rozumie ani słowa. I tak wiele się uczy: zapoznaje się z intonacją, akcentem i rytmem języka. Z czasem zacznie kojarzyć słowa z konkretnymi przedmiotami oraz sytuacjami. Chętnie też odpowie ci tak, jak potrafi, na danym etapie rozwoju:  śmieszną minką albo machaniem rączkami i nóżkami.     Z abawy artykulacyjne Gdy dwumiesięczny maluszek jest odprężony, wydaje dźwięki przypominające samogłoski „a” i „e”. Są to „zabawy artykulacyjne”. Szkrab w ten sposób daje też sygnał, że jest mu dobrze i niczego mu nie brakuje.     Radosne głużenie Mniej więcej w 2–3. miesiącu życia z ust dziecka wydobędą się jednosylabowe zbitki samogłosek, np. „aa”, „uu”, „oo”, a czasem połączenie spółgłosek i samogłosek, np. „guu”. Potem smyk zacznie wydawać też gardłowe dźwięki, np. „ehe”, „errh”, „ekhe”. To fantastyczny etap rozwoju dziecka,...