Jakie znaczenie dla wcześniaków i maluchów urodzonych przez cesarskie cięcie ma MFGM?

Wielu problemom ze zdrowiem u dzieci w pierwszym i drugim roku życia można przeciwdziałać, m.in. dbając o odpowiednie żywienie niemowlęcia. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka i utrzymanie karmienia z podawaniem dodatkowych pokarmów do końca 2. roku życia (lub dłużej). Z różnych jednak powodów mleczna droga malucha może wyglądać zupełnie inaczej. Nie oznacza to jednak, że gorzej!

Złoty standard żywienia niemowląt coraz bliżej

Karmienie piersią jest złotym standardem żywienia niemowląt, zapewniającym mu zbilansowaną dietę. W mleku mamy znajdują się liczne składniki odżywcze i witaminy, węglowodany, białka, a także nienasycone kwasy tłuszczowe, w tym odgrywający szczególną rolę dla prawidłowego rozwoju DHA, czyli kwas dokozaheksaenowy z grupy kwasów tłuszczowych omega-3. Kuleczki tłuszczowe w mleku kobiecym są otoczone specjalną błoną – jest to tzw. struktura MFGM (z ang. Milk Fat Globule Membrane), w której znajduje się wiele składników bioaktywnych mleka, czyli ponad 200 złożonych lipidów i białek!
Mama karmiąca piersią przekazuje dziecku wszystkie te składniki w swoim mleku. Uwalnianie tłuszczów przez gruczoł sutkowy podczas laktacji odbywa się w unikalny sposób, który w końcu udało się dogłębnie przeanalizować i - dzięki postępowi technologii - wzbogacić mleko modyfikowane w MFGM. W efekcie tego zawiera ono więcej składników bioaktywnych, które korzystnie wpływają na rozwój i zdrowie dziecka.

Składniki pokarmu bezcenne dla wcześniaków

W przypadku noworodków urodzonych przed 38. tygodniem ciąży każda kropla mleka mamy jest na wagę złota. Wcześniaki mają wyższe zapotrzebowanie na składniki odżywcze niż dzieci urodzone o czasie. Jeśli zatem zachodzi konieczność podania mleka modyfikowanego, wzbogacenie go w MFGM mogłoby przynosić dodatkowe korzyści kliniczne, zwłaszcza w takich stanach, jak: ryzyko wystąpienia martwiczego zapalenia jelit, retinopatia wcześniacza czy infekcje. Poza tym badania kliniczne wykazały, że w przypadku wcześniaków z bardzo niską masą urodzeniową wzbogacenie ich diety w MFGM przekłada się na szybszy rozwój neurobehawioralny (czyli poznawczy), niż w przypadku niemowląt karmionych standardowym mlekiem modyfikowanym.
Duży potencjał zastosowania MFGM u wcześniaków potwierdzają również badania. Opisują one wzrost obwodu głowy w przypadkach skrajnego wcześniactwa udowadniając, że jest wprost proporcjonalny do ilości spożytych tłuszczów.

„Cesarskie” maluchy też potrzebują MFGM

W Polsce odsetek cesarskich cięć jest bardzo wysoki. W 2016 roku wyniósł on 45,8 proc. (z 350 tys. 675 porodów, 160 tys. 796 zakończyło się cięciem cesarskim), co plasuje nasz kraj w europejskiej czołówce.
Tymczasem poród przez cesarskie cięcie to poważny zabieg operacyjny, za którym powinny stać istotne przesłanki medyczne. Jeśli tak się dzieje, po rozwiązaniu należy z jeszcze większą troską i uwagą zadbać zarówno o mamę, jak i maluszka.
Potencjał MFGM w żywieniu niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie nie został jeszcze zbadany . Wiadomo natomiast, że mikroflora jelitowa dzieci urodzonych drogą cesarskiego cięcia znacznie różni się od mikroflory dzieci urodzonych drogami natury. Co ciekawe, różnice te nie są ograniczone wyłącznie do okresu noworodkowego. Naukowcy zaobserwowali, że dwuletnie dzieci urodzone przez cesarskie cięcie mają wciąż mniej zróżnicowaną mikroflorę jelitową niż ich rówieśnicy urodzeni drogami natury.
Uważa się, że odmienny skład mikroflory jelitowej dzieci urodzonych drogą cesarskiego cięcia może być przyczyną zwiększonej podatności na rozwój nieswoistego zapalenia jelit, otyłości czy celiakii. Zaobserwowano również, że suplementacja probiotykami niemowląt urodzonych drogą cesarskiego cięcia prowadzi do normalizacji składu mikroflory jelitowej. Na podstawie wszystkich przeprowadzonych badań można spekulować, że suplementacja MFGM mogłaby wywrzeć korzystny efekt również na mikroflorę niemowląt urodzonych przez cesarskie cięcie.

Dążenie do ideału

Mleko matki stanowi złoty standard karmienia niemowląt. Korzyści zdrowotne obserwowane u dzieci karmionych piersią jednoznacznie wskazują na ogromną rolę mleka kobiecego w zapewnieniu zdrowia i optymalnego tempa rozwoju małych dzieci. W świetle najnowszych doniesień naukowych, opisujących rolę MFGM w prawidłowym rozwoju niemowląt, wydaje się, że wzbogacenie mleka modyfikowanego w MFGM może pozwolić na zmniejszenie funkcjonalnej rozbieżności pomiędzy dostępnymi na rynku mlekami modyfikowanymi a mlekiem matki.

Artykuł powstał z udziałem marki Mead Johnson Nutrition

1. Tmby, N. et al. Infections in Infants Fed Formula Supplemented With Bovine Milk Fat Globule Membranes. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr. 60, 384–389 (2015).

2. Zavaleta, N. et al. Efficacy of a Complementary Food Enriched with a Milk Fat Globule Membrane Protein Fraction on Diarrhea, Anemia and Micronutrient Status in Infants. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr. 53, 1 (2011).

3. Anderson, J. W., Johnstone, B. M. & Remley, D. T. Breast-feeding and cognitive development: a meta-analysis. Am. J. Clin. Nutr. 70, 525–535 (1999).

4. Arslanoglu, S. et al. Donor Human Milk for Preterm Infants. J. Pediatr. Gastroenterol. Nutr. 57, 535–542 (2013).

5. Manzoni, P. et al. Human milk feeding prevents retinopathy of prematurity (ROP) in preterm VLBW neonates. Early Hum. Dev. 89, S64–S68 (2013).

6. Furman, L., Taylor, G., Minich, N. & Hack, M. The effect of maternal milk on neonatal morbidity of very low-birth-weight infants. Arch. Pediatr. Adolesc. Med. 157, 66–71 (2003).

7. Stoltz Sjöström, E. et al. Nutrient intakes independently affect growth in extremely preterm infants: results from a population-based study. Acta Paediatr. 102, n/a-n/a (2013).

8. Tanaka, K. et al. The pilot study: Sphingomyelin-fortified milk has a positive association with the neurobehavioural development of very low birth weight infants during infancy, randomized control trial. Brain Dev. 35, 45–52 (2013).

9. Jakobsson, H. E. et al. Decreased gut microbiota diversity, delayed Bacteroidetes colonisation and reduced Th1 responses in infants delivered by Caesarean section. Gut 63, 559–566 (2014).