
Do zakrztuszenia dochodzi wtedy, gdy mały przedmiot albo kawałek jedzenia zamiast do żołądka wędruje do dróg oddechowych: krtani, tchawicy i oskrzeli. To niebezpieczne, bo ciało obce utrudnia, a czasem wręcz uniemożliwia oddychanie. Dlatego gdy maluch nagle zaczyna kaszleć, charczeć i ma kłopoty z oddychaniem, trzeba działać natychmiast. Liczy się każda sekunda. Co trzeba zrobić w takiej sytuacji? Zapytaliśmy o to lekarza pracującego z dziećmi jako anestezjolog, Elżbietę Byrską-Maciejasz, kierownika grupy ds. resuscytacji w pediatrii Polskiej Rady Resuscytacji.
KROK 1
Zachowaj spokój. Tak, to niełatwe, jednak musisz nad sobą zapanować, żeby pomóc maluszkowi.
KROK 2
Zajrzyj do buzi dziecka. Jeżeli widać w niej jakiś przedmiot, spróbuj wyjąć go palcem. Jeśli nie możesz tego zrobić jednym delikatnym ruchem albo nic nie widzisz, nie próbuj manipulować w maleńkiej buzi po omacku, bo wepchniesz go głębiej. UWAGA! Gdy maluch ma gwałtowne duszności, przedmiot jest prawdopodobnie zbyt głęboko (w krtani albo tchawicy), by wyjąć go w taki sposób! Jeśli nie zdołasz wyjąć z buzi malca ciała obcego – patrz KROK 3.
B. Gdy malec sinieje i traci przytomność...
- Jeśli dotąd tego nie zrobiłaś, natychmiast wezwij karetkę.
- Połóż dziecko na plecach, np. podłodze, i udrożnij jego drogi oddechowe: trzymając jedną rękę na czole, odegnij głowę (u niemowląt trzeba to robić delikatnie) i unieś bródkę.
- Sprawdź, czy nie widać ciała obcego i czy nie da się go usunąć jednym palcem.
- Nabierz powietrza, obejmij ustami usta dziecka, zatkaj mu palcami nos (u niemowląt obejmij ustami usta i nos) i wdmuchnij powietrze przez 1–1,5 sekundy. Powtórz to pięć razy. Pamiętaj, dziecko na jeden oddech potrzebuje mniej powietrza niż ty.
- Jeśli klatka piersiowa nie unosi się, skoryguj ułożenie głowy.
- Jeśli pięć prób nie powiodło się, 30 razy uciśnij klatkę otwartą dłonią (niemowlęcą dwoma palcami) tuż powyżej miejsca, gdzie żebra łączą się z mostkiem. Rób to z częstotliwością 100/min.
- Sprawdź jamę ustną, czy nie ma ciała obcego i czy nie uda się go usunąć. Jeśli nie, wykonaj dwa oddechy i kolejne 30 uciśnięć.
- Jeśli uda się usunąć ciało obce albo dziecko zacznie kaszleć lub oddychać, sprawdź czy oddycha prawidłowo. Jeśli tak, ale nadal jest nieprzytomne, ułóż je na boku i czekaj na karetkę.
- Jeśli nie, powtarzaj próby aż do skutku lub przyjazdu karetki.