11 niezawodnych zwrotów, które ukoją płacz dziecka

Gdy maluszek przychodzi na świat, nikt nie oczekuje, że noworodek powie, co mu dolega lub na co ma ochotę. To oczywiste, że płacząc, próbuje dać znać, że jest głodne, potrzebuje bliskości lub coś mu dolega. Gdy dziecko rośnie i zaczyna się coraz sprawniej się komunikować i oczekujemy, że samo poradzi sobie z emocjami i nie będzie płakać "bez powodu". W pierwszych latach życia dziecko wyraża uczucia całym sobą. Również natężenie reakcji emocjonalnych często jest niewspółmierne do siły bodźca. Przedszkolak w niewielkim stopniu jest zdolny do kontrolowania swoich emocji. Zadaniem rodzica jest nauczenie dziecka panowania nad własnymi emocjami i nie chodzi tu o ich tłumienie, a pomoc w ich zrozumieniu i kształtowaniu skutecznych sposobów ich regulacji.

Dlaczego płacze?

Warto wiedzieć, że łzy niekoniecznie muszą oznaczać smutek. Płacz może być efektem gniewu, frustracji, strachu, podniecenia, zamieszania, niepokoju, a nawet szczęścia. Najczęściej rodzice zadają pytanie "Co się stało?", tymczasem maluch tego nie wie. Brak wystarczających umiejętności werbalnych sprawia, że nie potrafią wyjaśnić, co czują. Nieistotne, jak trywialny jest według ciebie powód płaczu, brak odpowiedniej reakcji pozbawi cię szansy, by nauczyć dziecko, jak radzić sobie ze wszystkimi emocjami, nawet tymi trudnymi. Najgorsze, co możesz zrobić w takiej sytuacji, to powiedzieć "Nie płacz". To nie tylko nie rozwiąże sytuacji, ale wręcz może zaszkodzić. Dajesz do zrozumienia, że emocje nie są ważne i nie rozumiesz, co czuje.

Jak reagować na płacz?

Badania wykazały, że mózg rodzica natychmiast reaguje na płacz dziecka. Opiekun staje się bardziej uważny i gotowy do działania. Podwyższone tętno i motywacja do działania, często sprawiają, że zachowanie dziecka nas złości. Tymczasem naszym zadaniem jest wspieranie dziecka w zakresie samoregulacji emocjonalnej. Możemy to robić tylko, gdy podchodzimy do dziecka z empatią i zrozumieniem. Następnym razem, gdy maluch się popłacze, posiwięć mu uwagę i czas. Zastanów się, jak się czujesz. Jeśli sama jesteś spięta i zdenerwowana, nie pomożesz dziecku. Weź dwa oddechy. Gdy będziesz gotowa, zamiast "nie płacz" spróbuj jednego z poniższych zwrotów.

1. "Jestem przy tobie, pomogę ci" - nawet jeśli dziecko nie chce twojej pomocy, daj znać, że jesteś gotowa, by to zrobić. Niech poczuje twoje wsparcie.
2. "Widzę, że to dla ciebie trudne" - pokaż, że widzisz i rozumiesz swoje dziecko, a także emocje, jakie nim targają.
3. "Rozumiem, że jesteś smutny/rozczarowany/przestraszony/niespokojny/szczęśliwy. To, co czujesz, jest ok" - taka wypowiedź wzmacnia przekonanie dziecka, że ma prawo do przeżywania emocji, bez względu na to, jakie one są.
4. "To było smutne/ frustrujące/ rozczarowujące" - chodzi, nie tylko o emocje, ale i o zauważenie sytuacji, która wzbudziła w dziecku takie, a nie inne odczucia.
5. "Kocham cię, jesteś przy mnie bezpieczny" - zachęca to do bliskości. Niektóre dzieci potrzebują przytulenia, trzymania za rękę, by poczuć, że nie są same, gdy targają nimi trudne emocje.
6. "Zróbmy przerwę" - nie zawsze dziecko potrzebuje bliskości. Czasem usunięcie się jest lepszą metodą na wyciszenie. Separacja może pomóc, ale nie może być metodą samą w sobie.
7. "Czy potrzebujesz pomocy/ przerwy/ chcesz spróbować jeszcze raz?" - jeśli płacz wywołała frustracja, twoje dziecko potrzebuje jednej z trzech rzeczy: pomocy w wykonaniu zadania, przerwy w jego wykonywaniu lub podjęcia ponownej próby, być może z pomocą. Pytając dziecko, czego chce, pozwalasz mu poczuć się ważnym.
8. "Słyszę, że płaczesz, ale nie wiem, czego potrzebujesz, czy możesz mi pomóc zrozumieć" - nawet jeśli maluch nie potrafi jeszcze wytłumaczyć, co się dzieje, warto podejmować takie próby, to dobry trening. Jeśli wiesz, co dzieje się z dzieckiem, warto nazywać te emocje, by w przyszłości umiało je samodzielnie nazywać.
9. "Pamiętam kiedy..." - dziecko w silnych emocjach nie jest w stanie słuchać. Odnosząc się do czasu, gdy było spokojne i szczęśliwe pomagasz mu przygotować mózg do racjonalnego myślenia.
10. "Wymyślmy razem rozwiązanie" - ostatecznie chcemy pomóc dziecku w rozwijaniu umiejętności rozwiązywania problemów. Pokazując dziecku różne wyjścia z sytuacji, pomagasz przetwarzać emocje, obiektywnie patrzeć na to, co się wydarzyło, a także docelowo znajdować rozwiązanie.
11. Zachowaj ciszę i otocz miłością - czasem słowa są zbędne. Okaż empatię, bądź wsparciem i ostoją dla swojego dziecka.

Źródło: mother.ly