Obgryzanie paznokci: przyczyny i leczenie

W fachowym nazewnictwie obgryzanie paznokci to onychofagia, czyli ciągłe powtarzanie danej czynności. Zazwyczaj obgryzanie paznokci wynika z odczuwania lęku, nierówności lub napięcia. W większości przypadków jest to odruch bezwarunkowy, automatyczny i występujący sporadycznie w sytuacjach stresowych. Może pojawić się zarówno u dorosłych, jak i u dzieci.

Przyczyny obgryzania paznokci

Ciągłe i niekontrolowane obgryzanie paznokci cechuje osoby, u których zauważa się problemy emocjonalne. Jest to forma odreagować negatywnych emocji. Druga forma polega na celowym obgryzaniu i okaleczaniu paznokci. Może być ono skutkiem nerwicy lub depresji. Według specjalistów w takiej formie należy do grupy zaburzeń obsesyjno–kompulsywnych i wymaga pomocy specjalisty.

Skutki obgryzania paznokci

Wieloletnie obgryzanie paznokci może prowadzić do nieodwracalnych deformacji płytki paznokcia. Ale także może powodować nieodwracalne lub trudne w korekcie wady zgryzu, a nawet zniekształcenie szczęki. Skutkiem onychofagii mogą być również często powracające stany zapalne dziąseł. Obgryzając paznokcie, można także zarazić się np. owsikami.

Leczenie obgryzania paznokci

Według specjalistów dobrym rozwiązaniem jest w sytuacji stresowej, zająć ręce inną czynnością, np. można zacząć coś kroić czy rysować. Przydatne mogą być zabawki antystresowe do gniecenia. Jednak to nie rozwiąże problemu. W przypadku młodzieży i dorosłych zaleca się kontakt ze specjalistą, który ustali przyczynę nerwicy.

Obgryzanie paznokci u dzieci

Dzieci obgryzają paznokcie zazwyczaj wtedy, gdy przeżywają trudniejszy okres, np. początek przedszkola, przeprowadzkę, pojawienie się rodzeństwa. Nawet niektóre wydarzenia z pozoru błahe, dla nas dorosłych, mogą u dzieci wzbudzać ogromne emocje, z którymi malec nie potrafi sobie jeszcze samodzielnie poradzić. W takich sytuacjach mogą odreagowywać, np. obgryzając paznokcie, ale także kręcić włosy na palcu, zgrzytać zębami, dłubać w nosie, ssać kciuka, a nawet drapać się. Zachowanie takie przynosi dziecku chwilową ulgę, a u rodziców wywołuje irytację lub niepokój. Upominanie dziecka nie rozwiąże problemu, dlatego warto najpierw przyjrzeć się mu, w jakich sytuacjach to robi i poszukać przyczyny.

Dziecku, które obgryza paznokcie z nerwów, nie należy zwracać uwagi, kazać wyjmować palce z buzi ani wyśmiewać, karać, bić po rączkach czy smarować paznokci gorzkimi żelami. Zamiast pomóc, pogłębi to problem, gdyż rodzic w ten sposób stresuje dziecko jeszcze bardziej.

Obgryzanie paznokci: rady

Dbaj o to, by dziecko miało krótko przycięte paznokcie, pokusa obgryzania będzie mniejsza.
Zapewnij dziecku jakąś elastyczną zabawkę np. gumową piłeczkę, którą będzie mogło uciskać.
Gdy maluszek pcha ręce do buzi starać się odwrócić uwagę dziecka. Zająć je rozmową czy zabawą. Pomocne jest rysowanie, wycinanie, naklejanie, lepienie z plasteliny.
Nie wyśmiewaj dziecka, nie krytykuj go i nie karz.
Naucz dziecko nazywać emocje, które odczuwa. Kiedy jest zaniepokojone czy podniecone, zwykle nie potrafi przekazać tego wprost. Ucz malucha jak radzić sobie z emocjami. Jeśli dziecko będzie umieć uświadomić sobie stan emocjonalny, będzie wiedziało też, co się z nim dzieje i jak sobie z tym radzić.

Zobacz także: