Rusza ogólnopolska kampania: „przesłuchanie dziecka to sztuka”

Tegoroczna akcja realizowana pod hasłem „Przesłuchanie dziecka to sztuka” ma na celu uwrażliwianie przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości na problematykę przesłuchania dziecka, jako czynności szczególnej i wymagającej odpowiednich umiejętności. Kampania ma zwracać uwagę, że przeprowadzenie skutecznego i przyjaznego przesłuchania dziecka jest kunsztem oraz czynnością, której warto i można się nauczyć. W ramach akcji podejmowane będą działania edukacyjne obejmujące dystrybucję specjalistycznych wydawnictw, jak i szkolenia prowadzone na terenie całego kraju skierowane do profesjonalistów, dzieci, ich rodziców i opiekunów prawnych. Kampania potrwa do kwietnia 2016 r.

Przesłuchanie dziecka to trudna sztuka

- Przesłuchanie dziecka to szczególny rodzaj rozmowy wymagający od osób zaangażowanych w czynność procesową dostosowania się do możliwości dziecka, szanowania jego praw i jednoczesnej umiejętności gromadzenia wartościowego materiału dowodowego – mówi dr Monika Sajkowska, prezeska Fundacji Dzieci Niczyje. W tym celu Fundacja Dzieci Niczyje przygotowała -przy pomocy ekspertów -materiały.
Tak powstał m.in. dokument „Jak prowadzić przesłuchanie dziecka?”, który ma stanowić pomocny przewodnik w efektywnym i przyjaznym odbieraniu zeznań od małych świadków.
- Metodologia przesłuchania wskazuje, jak przekazać dziecku informacje o przysługujących prawach i obowiązkach, a także proponuje procedurę zadawania dziecku pytań – głównie pytań stymulujących swobodną narrację na temat jego doświadczeń – dodaje Sajkowska.

Pokój przesłuchań przyjazny dziecku

Materiały dystrybuowane w ramach kampanii są dostosowane do zmian prawnych, jakie zaczęły obwiązywać w związku ze zmianą modelu procesu karnego, ochroną prawną małoletnich świadków – w szczególności w zakresie obowiązującego od 27. lipca 2015 roku obowiązku przeprowadzania przesłuchania dzieci w odpowiednio przystosowanym do tego celu pomieszczeniach (art. 185d Kodeksu postępowania karnego).
- Chcemy zachęcać profesjonalistów do podnoszenia kompetencji w zakresie przesłuchiwania małoletnich. Umiejętne przesłuchanie dziecka chroni je przed wtórną wiktymizacją (ofiara przestępstwa ponownie doznaje krzywdy wskutek niewłaściwych procedur procesowych – przyp. red.) i daje organom procesowym wiarygodny materiał dowodowy – mówi prokurator Andrzej Augustyniak z Ministerstwa Sprawiedliwości.

Czytaj też: Prawa Małego Pacjenta

Rokrocznie przed temidą zeznaje tysiące dzieci

Z danych Ministerstwa Sprawiedliwości wynika, że w 2014 roku zeznania składało łącznie 9 tys. 375 małoletnich świadków. W Polsce jest aktualnie ok. 300 miejsc przesłuchań dzieci. 81 z nich posiada certyfikat Ministerstwa Sprawiedliwości i FDN. Dostosowane do nowej rzeczywistości prawnej materiały edukacyjne skierowane do profesjonalistów dotyczyć będą metodologii przesłuchiwania dzieci oraz przygotowywania małych świadków do uczestnictwa w tej czynności procesowej.
W trakcie kampanii zaprezentowane zostaną różnorodne wydawnictwa, takie jak m.in.: „Jak prowadzić przesłuchanie dziecka? Metodologia przesłuchania małoletniego świadka” – nt. uniwersalnej metody efektywnego i przyjaznego przesłuchiwania dziecka, „Jak zorganizować przesłuchanie dziecka w trybie art. 185a i 185b k.p.k.?” – rekomendacje zapewniające dzieciom przyjazne warunki przesłuchania pozwalające na zminimalizowanie ich stresu oraz zgromadzenie wiarygodnego materiału dowodowego, czy „Jak zorganizować i wyposażyć Przyjazny Pokój Przesłuchań Dzieci?”.
W ramach kampanii będą też prowadzone szkolenia dla sędziów z zakresu przyjaznego przesłuchiwania dzieci.

Kampania ma na celu pomoc dzieciom przeżyć wizytę w sądzie

Podczas kampanii podejmowane będą również działania mające na celu poszerzenie wiedzy wśród dzieci oraz ich opiekunów na temat czynności składania zeznań przez małych świadków w Przyjaznym Pokoju Przesłuchań Dzieci. Z materiałów edukacyjnych dzieci, rodzice i opiekunowie dowiedzą się m.in. o swoich prawach i obowiązkach związanych z tą czynnością procesową. Dodatkowo, dzieci i ich opiekunowie będą mogli wziąć udział w zajęciach przygotowujących do uczestnictwa w czynności przesłuchania.
- Uczestnictwo dziecka w rozprawie sądowej jest dla niego dużym przeżyciem, a gdy dochodzi do przesłuchania pojawiają się dodatkowe emocje, z którymi nie zawsze umie sobie poradzić. Dlatego tak ważne jest, aby czynności procesowe z udziałem dzieci odbywały się w przyjaznej atmosferze, nie przysparzającej dodatkowego stresu, z pełną troską o przestrzeganie ich praw – mówi Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka. Cieszy mnie, że kampania „Przesłuchanie dziecka to sztuka” skupia się na uwrażliwianiu na niezwykle delikatną sytuację dzieci w procesie prawnym.

O kampanii

Fundacja Dzieci Niczyje we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości organizują kampanię „Dziecko – świadek szczególnej troski” od 2004 roku. Jej celem od samego początku jest rozpowszechnianie wiedzy o wyjątkowej sytuacji dziecka uczestniczącego w procedurze karnej, w szczególności w czynności przesłuchania. Honorowy patronat nad kampanią objął Marek Michalak, Rzecznik Praw Dziecka. Kampania jest częścią projektu „Dajemy dzieciom siłę! - prawa dzieci w procedurach prawnych” realizowanego w ramach programu „Obywatele dla Demokracji” finansowanego z Funduszy EOG oraz współfinansowana z Programu Daphne Unii Europejskiej. Realizowane w ramach akcji działania edukacyjne wspierane są także przez Ambasadę Stanów Zjednoczonych w Polsce.
Więcej informacji o kampanii są dostępne na stronach: www.wymiarsprawiedliwosci.fdn.pl i www.edukacja.fdn.pl

Polecamy: Rzecznik Praw Dziecka bierze pod lupę sądy, które umarzają sprawy o bicie dzieci