Kompleks Elektry: czym jest, objawy, kompleks Elektry w dorosłym życiu
Kompleks Elektry nie jest zwykłą miłością córki do ojca. To stan fascynacji ojcem, podczas którego matka traktowana jest przez dziecko jak rywalka. Kompleks Elektry jest zjawiskiem analogicznym do kompleksu Edypa, z tą różnicą, że dotyczy dziewczynek.
Nazwa kompleks Elektry wywodzi się z mitologii greckiej. Jeden z mitów opowiada o Elektrze, córce Agamemnona i Klitajmestry, która nakłaniała swojego brata do zabicia matki w odwecie za zamordowanie ojca rodzeństwa.
Zdaniem Carla Gustava Junga, twórcy psychologii analitycznej, opowieść ta symbolizowała ogromne przywiązanie, a także miłość o charakterze erotycznym do ojca. Tym samym, zdaniem Junga, Elektra odczuwała wrogość i niechęć do matki.
Kompleks Elektry – psychologia
Carla Gustav Jung wprowadził w 1912 roku do psychologii pojęcie „kompleks Elektry”. Termin ten opisuje zaburzenie, które występuje u małych dziewczynek i może pojawiać się także u dorosłych kobiet. Polega ono na odczuwaniu przez córkę miłości erotycznej do własnego ojca oraz niechęci do matki. Wzajemne relacje ojca z matką wzbudzają zazdrość w córce, która oczekuje, że miłość ojca skierowana będzie jedynie w jej stronę. Taki stan nie wyklucza jednak miłości do matki – córka kocha matkę i stara się ją naśladować. Z drugiej jednak strony postrzega ją jako rywalkę w walce o uwagę mężczyzny, którym jest ojciec.
Kompleks Elektry – objawy
Kompleks Elektry pojawia się zazwyczaj między 3. a 6. rokiem życia. U kilkuletniej dziewczynki budzi się wtedy uśpiona seksualność, która skierowana jest w stronę ojca.
Objawy kompleksu Elektry w dzieciństwie:
- fascynacja ojcem o zabarwieniu erotycznym,
- ogromne przywiązanie do ojca,
- zabieganie o uwagę ojca,
- zazdrość o matkę,
- wrogość do matki (jako rywalki),
- niegrzeczne zachowanie.
C. G. Jung twierdził, że to naturalna postawa na tym etapie życia dziecka, wręcz niezbędna podczas kształtowania się psychoseksualnej postawy dziewczynki.
Kompleks Elektry w dorosłym życiu
Kompleks Elektry może jednak nie minąć w dzieciństwie, a przekształcić się w zaburzenie psychoseksulane i występować w życiu dorosłej kobiety. W normalnej sytuacji dziewczynka „przegrywa” z matką, a swoje zainteresowanie zaczyna kierować w stronę rówieśników. Jeżeli jednak tak się nie stanie – nadal kieruje swoje uczucia w stronę ojca.
Kompleks Elektry w życiu dorosłym może być skutkiem następujących zachowań rodziców, gdy dziewczynka jest jeszcze dzieckiem:
- ciągła nieobecność ojca,
- rozpieszczanie córki przez ojca,
- fizyczna niedostępność jednego z rodziców,
- kierowanie zbyt dużej uwagi w kierunku córki (dawanie jej poczucia, że tylko ona zasługuje na tę uwagę).
Kobieta cierpiąca na kompleks Elektry odczuwa (świadomie lub nie) pociąg seksualny do własnego ojca. Jest to zaburzenie psychoseksualne.
Kompleks Elektry u dorosłej kobiety – objawy:
- naśladowanie zachowań matki,
- problemy ze stworzeniem udanej relacji z mężczyzną,
- problem ze zbudowaniem trwałego związku,
- roszczeniowa postawa wobec partnera,
- poszukiwanie dużo starszego partnera,
- wchodzenie w relacje z żonatymi mężczyznami,
- stawianie partnerowi wygórowanych wymagań,
- szantażowanie emocjonalne partnera,
- niska samoocena (nieuzasadniona),
- szukanie partnera według wzoru wyidealizowanego ojca,
- postrzeganie wejścia w inną relację jako zdradę wobec ojca.
Występowanie kompleksu Elektry w dorosłym życiu wymaga pomocy psychologa, działań terapeutycznych lub konsultacji z seksuologiem. Najważniejsze w procesie leczenia jest uświadomienie sobie przez kobietę problemu, a także jego genezy.
Zobacz także:
- Trichotillomania – wyrywanie włosów i rzęs to zaburzenie wymagające leczenia
- Zaburzenia integracji sensorycznej – wyjaśnia Dorota Zawadzka
- Zaburzenia lękowe: objawy, rodzaje, leczenie u dzieci i dorosłych