Świadome Rodzicielstwo

Dlaczego żywienie w 1000 pierwszych dni życia dziecka jest tak ważne?

Kluczowym okresem dla prawidłowego rozwoju dziecka jest zarówno okres ciąży, jak i pierwsze lata jego życia, czyli 1000 pierwszych dni. To w tym czasie rozwija się mózg, dojrzewa układ pokarmowy, programuje się metabolizm oraz kształtuje się układ odpornościowy dziecka. Wtedy budowane są także zdrowe nawyki żywieniowe, które mają znaczenie dla zdrowia dziecka teraz i w przyszłości.

Jak powinna wyglądać dobrze zbilansowana dieta świadomej kobiety w ciąży?

Prawidłowy jadłospis powinien składać się przede wszystkim z warzyw, owoców, produktów zbożowych dostarczających węglowodany złożone, a także dobrej jakości białek i tłuszczów. Warto sięgnąć po koktajle owocowo-warzywne, sałatki czy surówki. Warzywa powinny być dodatkiem do każdego posiłku, najlepiej by stanowiły przynajmniej jego połowę. W okresie ciąży wzrasta zapotrzebowanie organizmu na kalorie. W II trymestrze ciąży zwiększa się ono o 360 kalorii dziennie, w III trymestrze jest o 475 kalorii większe od okresu sprzed ciąży. Warto, by w diecie przyszłej mamy znalazły się składniki wspierające rozwój układu nerwowego i narządu wzroku płodu: kwas dokozaheksaenowy i kwasy tłuszczowe omega-3 oraz produkty bogate w foliany.

Jakich składników odżywczych nie powinno zabraknąć w diecie mamy karmiącej?

Dla malucha, który, nie ukończył 6. miesiąca życia, nie ma lepszego pokarmu, niż mleko mamy. WHO zaleca wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia dziecka. Nie ma potrzeby profilaktycznego eliminowania z diety mamy karmiącej produktów, potencjalnie alergizujących. Kluczowe jest spożywanie przez kobietę pełnowartościowych produktów, bogatych we wszystkie składniki odżywcze: białka, tłuszcze, węglowodany, witaminy i sole mineralne. Mama karmiąca powinna przestrzegać zasad opisanych w Piramidzie Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej, pamiętać o zwiększeniu kaloryczności swoich posiłków o około 500 kcal przez cały okres laktacji. Istotna jest również suplementacja kwasem DHA z grupy omega-3 oraz witaminą D3.

Kiedy należy rozpocząć rozszerzanie diety dziecka?

Etap rozszerzania diety powinien się rozpocząć nie wcześniej niż po ukończeniu przez dziecko 17. tygodnia życia i nie później niż w 26. tygodniu. Karmienie piersią powinno być kontynuowane również na etapie rozszerzania diety. Warto pamiętać, że mleko stanowi podstawę diety malucha do około 1. roku życia. Wyniki najnowszego badania „Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia – badanie ogólnopolskie 2016 rok” pokazują jednak, że aż 60% niemowląt ma rozszerzaną dietę zbyt wcześnie (przed 5. miesiącem życia). To jedna z prawdopodobnych przyczyn zbyt szybkiego odstawienia od piersi. Warto pamiętać, że długie karmienie piersią zmniejsza ryzyko występowania alergii i chroni przed otyłością. W czasie rozszerzania diety pomocą dla rodziców powinien być schemat żywienia niemowląt, opracowany i aktualizowany przez Polskie Towarzystwo Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci. Pomocne mogą okazać się też poradniki, dostępne na stronie programu „1000 pierwszych dni dla zdrowia”: www.1000dni.pl

Jak zmienia się dieta dziecka po ukończeniu 1. roku życia?

Gdy dziecko kończy rok, nadal ma wyjątkowe potrzeby żywieniowe, ponieważ jego organizm wciąż się rozwija. Warto podkreślać, że dziecko to nie mały dorosły! Niestety większość polskich dzieci powyżej 1. roku życia (88%) otrzymuje za mało warzyw w codziennej diecie. W tej grupie wiekowej występują także niedobory – 94% dzieci po 1. roku życia otrzymuje wraz z dietą niewystarczającą ilość witaminy D, a 42% – wapnia. Istotnym elementem diety dziecka po 1. roku życia powinno wciąż być mleko (matki lub modyfikowane) i produkty mleczne. Pomocą dla rodziców może być tutaj „Modelowy talerz żywieniowy” opracowany przez Instytut Matki i Dziecka, można dowiedzieć się z niego między innymi o tym, że dziecko między 1. a 3. rokiem życia powinno otrzymywać 5 porcji warzyw i 4 porcje owoców dziennie. Warto wybierać dla dziecka sprawdzone i bezpieczne produkty, z oznaczeniem wieku.

Dlaczego 1000 pierwszych dni życia już, od poczęcia, jest tak kluczowe dla prawidłowego rozwoju i zdrowia dziecka?

1000 pierwszych dni to wyjątkowy czas, który ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia dziecka teraz i w dorosłym życiu. Poprzez prawidłowe żywienie w okresie tego intensywnego rozwoju i wzrostu, rodzice mają realny oraz trwały wpływ na zdrowie dziecka teraz i w przyszłości. Każdy świadomy rodzic powinien znać tę ideę i pamiętać o tym, że dziecko decyduje ile zje, dorośli decydują co i kiedy zje. Nieprawidłowa dieta w okresie 1000 pierwszych dni życia, już od poczęcia, ma silny związek z występowaniem nadwagi i otyłości w życiu dorosłym. A nadwaga i otyłość to prosta droga do rozwoju chorób cywilizacyjnych, takich jak cukrzyca czy nadciśnienie.
Korzystaj z Poradników, które znajdziesz m.in. na stronie www.1000dni.pl, wybieraj mądrze zarówno źródła wiedzy o żywieniu dzieci, jak i produkty, które podajesz swojemu dziecku!