Przez pierwsze lata życia maluszek zmienia się z dnia na dzień. Jeśli rodzice mają wiedzę na temat procesów rozwojowych u dzieci, mogą odpowiednio wspierać swojego bobasa. To także ogromna szansa na wychwycenie zbyt dużych odstępstw od normy, zarówno jeśli chodzi o wagę, wzrost, tempo nauki mówienia czy umiejętności społeczne i socjalizację. A maleństwo już od pierwszych chwil swojego życia uczy się samodzielności. To nieprawda – nawet jak na to wygląda – że małe dziecko tylko je, śpi i płacze. Czy wiecie, że ma aż sześć stanów świadomości? Może być spokojnie czujne, aktywnie czujne, może płakać, być ospałe, spać spokojnie albo spać aktywnie. Także jego zmysły z dnia na dzień się wyostrzają. Oto jak się rozwijają.
To najlepiej rozwinięty zmysł dziecka. Warto bowiem wiedzieć, że już z okresu płodowego maleństwo pamięta bicie serca mamy i ton jej głosu. Nic więc dziwnego, że jest w stanie rozpoznać głos swojej mamy spośród głosów obcych kobiet. Ważne tylko, by nie odsuwać się na więcej niż 3-4 kroki, ponieważ szeptu noworodek nie usłyszy. Maluszki lubią zwłaszcza śpiewne tony, stąd tak uspokaja je ciche śpiewanie/nucenie kołysanek. Zresztą są w stanie rozpoznać utwór, którego mama słuchała często będąc w ciąży. Na dźwięk znanych nut szkrab może stać się bardziej pobudzony, usiłować nawiązać kontakt etc. Uwaga: bobasy nie tolerują gwałtownych dźwięków, zbytniego nasilenia różnych odgłosów i hałasu.
Ze wzrokiem nie jest tak „różowo”, jak ze słuchem. Tuż po urodzeniu noworodek widzi jedynie ciemne i jasne plamy. Jest krótkowidzem, wyraźnie widząc jedynie to, co znajduje się nie dalej jak 30 cm od oczek. Jednak już kilka godzin po porodzie jest w stanie zobaczyć twarz mamy – widzi oczy, nos, usta, ale reszta jest zamazana. Ruchy gałek ocznych są jeszcze nieskoordynowane, ale to także szybko się zmieni. Uwagę dziecka przyciąga to, co jest w ruchu i co ma jaskrawe kolory. Kontrastowe zestawienia typu biały-czarny stanowczo „woli” niż rozmazane pastele. Jego wzrok z pewnością przyciągną więc rysunki na pieluszce, czyli wzorki nadrukowane na zewnętrznej powłoczce. Bobas nie lubi także jasnego światła i błysków, za to nocna lampka z pewnością przypadnie mu do gustu. Rozwój wzroku trwa około roku, stąd w okolicach pierwszych urodzin dziecko widzi z reguły tak samo, jak osoba dorosła.
Maleństwo poznaje świat za pomocą całej powierzchni ciała. Czuje zmieniającą się temperaturę otoczenia, ciężar i wilgoć pieluszki, kołysanie, ciepło ramion mamy. O tym, jak zmysł ten jest ważny dla rozwoju dziecka może świadczyć fakt, że lekarze zalecają kangurowanie, czyli przytulanie „skórą do skóry”. Ponadto to jeden z najskuteczniejszych sposobów na uspokojenia maleństwa. Kojąco działa zwłaszcza mały masaż przed snem. Szczególnie wrażliwe na dotyk są usta, język oraz opuszki palców. I teraz już wiesz, dlaczego dziecko tak namiętnie wszystko bierze do buzi – ono się tak uczy!
Dziecko naprawdę ma nosa! Dlatego właśnie już chwilę po porodzie jest w stanie dotrzeć do piersi mamy „na czuja”. Rozpozna swoją mamę zawsze, wszędzie i z nikim jej nie pomyli! Potrafi także rozróżnić zapachy dla niego przyjemne od nieprzyjemnych, chociaż to co lubi, a czego nie, może wydawać się rodzicom niezrozumiałe. Znajome zapachy dają poczucie bezpieczeństwa, a jednym z nich może być np. aromat... brudnej pieluszki. Ponadto dzieci nie lubią intensywnych zapachów, np. mocnych perfum i mieszanin woni, więc pełna aromatów kuchnia może nie być ich ulubionym miejscem.
Zmysł ten kształtuje się już w okresie prenatalnym. Kubki smakowe rozwijają się od 55. dnia życia płodowego, by już w 3. miesiącu różnicować podstawowe smaki. W 14. tygodniu maleństwo zaczyna połykać wody płodowe i od tego czasu jest wrażliwe na ich smak. Noworodek wyczuwa cztery podstawowe smaki: słodki, kwaśny, słony i gorzki. Co ciekawe, tak mały bobas ma większą „powierzchnię odbioru wrażeń smakowych” niż dorośli, gdyż kubki rozmieszczone są: na całym grzbiecie, dolnej powierzchni i koniuszku języka, na podniebieniu twardym oraz śluzówce warg i szczęk.
Zajrzyj też na: www.dada.pl
Intensywny rozwój dziecka w łonie mamy nie przestaje zadziwiać. Od dwóch komórek do człowieka, który już w pięć miesięcy po poczęciu widzi, słyszy, czuje...! To wszystko jest możliwe dzięki warunkom, jakie stwarza dziecku organizm mamy. Przypatrzmy się temu procesowi – w każdej sekundzie maleństwo staje się doskonalsze. Tak łatwo to przegapić! Dotyk Ten zmysł kształtuje się i jest całkowicie kontrolowany przez mózg najszybciej, bo już w I trymestrze ciąży . Minie zaledwie dziewięć tygodni od zapłodnienia , a już drażniona dłoń twego maleństwa będzie zaciskać się w piąstkę! W 14. tygodniu następuje wzrost nerwów czaszkowych parami – po prawej i lewej stronie. To pozwala na połączenie mózgu z innymi partiami głowy i ramion. Twoje maleństwo staje się wrażliwe na dotyk z wyjątkiem czubka i boków głowy, bo te części najbardziej narażone są na ucisk podczas porodu. W 28. tygodniu ciąży powstają opuszki palców wrażliwe na dotyk. W III trymestrze dotyk już tylko się doskonali. Dziecko bada dotykiem ściany macicy, łożysko , pępowinę. Dotyka swej twarzy. Czy wiesz, że… w połowie 7. tygodnia ciąży wargi dziecka są już wrażliwe na dotyk. Ich drażnienie wywołuje ruchy tułowia. Zobacz też: Rozwój człowieka od poczęcia do narodzin Równowaga Zmysł równowagi będzie się doskonalił, gdy dziecko zacznie naukę raczkowania czy jazdy na rowerze, ale już rodząc się, smyk jest wyposażony w gotowy aparat, który przy odpowiednich bodźcach i ćwiczeniach na pewno zadziała. Błędnik bowiem kształtuje się już w 8. tygodniu ciąży , gdy powstaje ucho wewnętrzne. Na przełomie 14. i 15. tygodnia ciąży dziecko ćwiczy zmysł równowagi kołysane ruchem matki. W 5. miesiącu ciąży zmysł równowagi jest już wykształcony. Czy wiesz, że… płód niepokoi się, gdy biegniesz, natomiast kojąco wpływa na niego twój...
Mały, zdrowy człowiek nie potrzebuje specjalistycznych zajęć, żeby rozwijać swoje zmysły. Wystarczy bawić się z nim, pokazywać mu ciekawe rzeczy i… nie przeszkadzać! Nie przeszkadzać? Tak, bo małe dziecko samo dba o rozwój swoich zmysłów. – Dorosłemu wystarcza rzucić okiem na jakiś przedmiot. Dziecku nie. Ono chce go dotykać, ściskać, gnieść, włożyć do buzi, lizać, obwąchiwać – mówi dr Agnieszka Maryniak, neuropsycholog z Centrum Zdrowia Dziecka. Zabawy rozwijające zmysł dotyku Noworodek przez dotyk odbiera pierwsze wrażenia. Możliwość przytulenia się do kogoś jest dla niego ważniejsza niż jedzenie. U małych dzieci najwrażliwsze są usta (jeszcze w wieku przedszkolnym są wrażliwsze niż opuszki palców), dlatego maluszki tak chętnie wkładają wszystko do buzi. Jak pobudzić rozwój zmysłu dotyku? Przytulaj, masuj i głaszcz niemowlę . A także delikatnie go łaskocz, rysuj mu kółeczka na plecach, przybijaj „piątkę”, klaszcz z nim, przytulajcie razem miśki. Pozwalaj dziecku na różne przepychanki z rówieśnikami, turlanie się z górki, chodzenie boso (po dywanie, poduszkach, materacu, łóżku, a w lecie także po trawie i piasku). Baw się z dzieckiem w zabawy typu „Sroczka kaszkę warzyła” czy „Idzie kominiarz po drabinie”. Świetnie uwrażliwiają wnętrze dłoni. Dotykaj wraz z nim przedmiotów o różnych fakturach i temperaturze – miękkich pluszaków, gładkich klocków, szorstkiego dywanu, śliskiej i zimnej kostki lodu itd. Baw się z maluchem w rozpoznawanie przedmiotów przez dotyk. Możesz (jeśli pozwoli) zawiązać mu oczy albo włożyć przedmioty (np. klocek, maskotkę, smoczek itd.) do worka i poprosić, by dziecko po nie sięgało. Głaszczcie zaprzyjaźnione psy i koty. Prawda, że ich sierść bardzo się różni w dotyku? Malujcie palcami , lepcie z plasteliny, masy solnej i gliny, gniećcie papier. Zabierz malca do sali zabaw,...
Noworodek ze zdrowym zmysłem wzroku widzi od urodzenia, choć początkowo widzi nieostro, na bardzo krótkim dystansie i nie dostrzega kolorów. Nic dziwnego, przecież w brzuchu mamy nie miał jak trenować widzenia. W pierwszych dniach życia najsilniejszym bodźcem wzrokowym dla noworodka jest światło, ale już w pierwszych dwóch tygodniach życia uczy się obejmować wzrokiem twarz mamy podczas karmienia. Noworodek wbrew powszechnej opinii nie jest krótkowidzem . W warunkach prawidłowego rozwoju dziecko rodzi się z niewielką nadwzrocznością (nadwzroczność fizjologiczna), która przekształca się w dalszym ciągu rozwoju narządu wzroku w normowzroczność. Oczy noworodka potrzebują długiego treningu, aby mogły widzieć tak jak dorosły. Nie wystarczy bowiem, by oko zarejestrowało obraz – mózg musi go jeszcze zinterpretować, a tego uczy się przez wiele miesięcy. Ostrość widzenia u noworodka będzie poprawiać się stopniowo. U tygodniowego dziecka jest ona aż 30 razy gorsza niż u dorosłego. Spis treści: Kiedy noworodek zaczyna widzieć normalnie? Co widzi kilkudniowy noworodek Kiedy dziecko widzi kolory Kiedy noworodek rozpoznaje twarz mamy Rozwój wzroku niemowlaka Jak sprawdzić, czy dziecko widzi Dlaczego noworodek ma tak słaby wzrok? Kiedy noworodek zaczyna widzieć normalnie? Noworodek widzi od urodzenia. Oczywiście początkowo jego wzrok jest daleki od doskonałości, ale szybko się rozwija: Noworodek rodzi się z bezwzględnym odruchem widzenia światła , patrzy w chwili kiedy nie śpi, wykonując nieskoordynowane ruchy oczne. Noworodek odróżnia światło od ciemności i zaciska powieki pod wpływem światła. Poruszające się obiekty przyciągają jego wzrok, ale nie umie ich nim śledzić i zamyka oczy, gdy razi je światło. Noworodek potrafi skupić wzrok na obiekcie znajdującym się w odległości ok. 30 cm od...
