Antykoncepcja bez recepty - dostaniesz ją w aptece od ręki

Antykoncepcja bez recepty nie wymaga zgody lekarza na jej stosowanie. Zalicza się do niej przede wszystkim prezerwatywy męskie i kobiece, kapturki doszyjkowe oraz środki plemnikobójcze. Oto wykaz środków antykoncepcyjnych bez recepty dostępnych na rynku.

Środki antykoncepcyjne dostępne bez recepty

Do środków antykoncepcyjnych, których stosowanie nie wymaga recepty lekarskiej, zalicza się:

• prezerwatywy męskie;
• prezerwatywy kobiece zwane też femidomami;
• błonę dopochwową (diafragma);
• kapturek naszyjkowy;
• gąbkę dopochwową;
• środki plemnikobójcze - żele, pianki, globulki antykoncepcyjne.

Część z nich nie jest zbyt popularna w Polsce, stąd można kupić je tylko przez internet lub na zagranicznych stronach aukcyjnych.

Antykoncepcja mechaniczna bez recepty

Takie metody zapobiegania ciąży polegają na stworzeniu mechanicznej bariery, która uniemożliwia zajście w ciążę. Do tego rodzaju antykoncepcji, nazywanej także barierową zaliczamy:

• prezerwatywę dla mężczyzn - jedna z najbardziej powszechnych oraz najłatwiej dostępnych metod antykoncepcyjnych; tworzy nieprzepuszczalną barierę między narządami płciowymi kobiety i mężczyzny; z prezerwatywy trzeba umiejętnie korzystać - nie uszkodzić jej podczas otwierania bądź zakładania; aby mieć pewność, że jej szczelność nie została naruszona, można po stosunku nalać do prezerwatywy wody i sprawdzić, czy nie przecieka;
• prezerwatywę dla kobiet - to pochewka zakończona dwoma giętkimi pierścieniami: zamkniętym i otwartym; jeden (o mniejszych rozmiarach) jest zamknięty i służy do wprowadzenia prezerwatywy do pochwy i zasłonięcia szyjki macicy, drugi zaś pozostaje na zewnątrz; w ten sposób powstaje bariera między narządami partnerów;
• błonę dopochwową - ma kształt półkuli, wykonanej z cienkiej gumy lateksowej, której brzeg jest wzmocniony metalowym pierścieniem; umieszcza się ją w pochwie i w ten sposób tworzy się bariera, uniemożliwiająca przedostanie się plemników do macicy; błonę dobiera lekarz, następnie kobieta sama musi nauczyć się ją zakładać i ściągać; należy ją użyć nie wcześniej niż 6 godzin przed stosunkiem, nanosząc na nią porcję środka plemnikobójczego; można ją używać nawet przez 2 lata;
• kapturek naszyjkowy - wykonany jest z silikonu lub gumy lateksowej; w kształcie przypomina półkulę, której brzeg jest dodatkowo wzmocniony przy pomocy metalowego pierścienia; jest podatny na wyginanie, ale jednocześnie zapewnia krawędzi odpowiednią stabilność, która znacząco ułatwia jego wprowadzanie do pochwy; przykrywa szyjkę macicy, co uniemożliwia kontakt z nasieniem; po stosunku powinien pozostać na swoim miejscu przez co najmniej 6 godzin; można go stosować wielokrotnie przez rok;
• gąbkę dopochwową - ma formę okrągłej gąbki o średnicy ok. 5 cm z niewielkim zagłębieniem, do której przytwierdzony jest sznurek ułatwiający wyjmowanie; umieszcza się ją głęboko w pochwie, gdzie pełni rolę bariery utrudniającej wniknięcie plemników do dróg rodnych; nasączona jest substancją plemnikobójczą; zakłada się ją bezpośrednio przed stosunkiem i nie może być wyjmowana wcześniej niż po upływie 12 godzin od ostatniego kontaktu seksualnego; jest jednorazowa i po zużyciu trzeba ją wyrzucić;

Chemiczna antykoncepcja bez recepty

Chemiczne środki antykoncepcyjne zawierają substancję czynną nanoxynol-9, który jest odpowiedzialny za "działania paraliżujące" plemników. Ich działanie polega na:

• uszkodzaniu ścianki komórkowej plemników, co prowadzi do ich unieruchomienia, zniszczenia lub rozpadu;
• zagęszczeniu śluzu szyjkowego, co utrudnia plemnikom przedostanie się do komórki jajowej;
• ich konsystencja (pianka, krem) stanowi dodatkową ochronę mechaniczną.

Do antykoncepcji chemicznej zaliczamy:

• globulki - rozpuszczają się w pochwie do pianki; od momentu włożenia do pochwy do pełnego rozpuszczenia, a co za tym idzie, rozpoczęcia działania trzeba poczekać zazwyczaj 10-15 minut; przy każdym kolejnym stosunku należy zakładać kolejną globulkę; działają przeciętnie koło godziny, więc jeżeli w określonym przez producenta czasie nie dojdzie do ejakulacji - należy użyć następną globulkę;
• kremy - gotowe do natychmiastowego użycia umieszcza się w pochwie przy pomocy specjalnego aplikatora nakręcanego na tubę;
• aerozole (pianki) - gotowe do użycia natychmiast, umieszczane w pochwie przy pomocy specjalnego aplikatora;
• płyny - najmniej polecane ze względu na niską skuteczność, służą do płukania pochwy po stosunku.

Tego rodzaju metody antykoncepcji nie należą do najskuteczniejszych. Wskazane jest stosowanie ich z dodatkową formą zabezpieczenia, np. prezerwatywą.

Antykoncepcja bez recepty - zalety

Zaletami środków zapobiegających ciąży, które można kupić w aptece bez recepty, są:

• ich łatwa dostępność;
• niska cena;
• brak przeciwwskazań do ich używania;
• możliwość stosowania bez względu na fazę cyklu miesiączkowego;
• brak przeciwskazań dla kobiet karmiących piersią;
• możliwość stosowania jako uzupełnienie innych metod antykoncepcyjnych;
• zmniejszenie ryzyka zachorowania na choroby przenoszone drogą płciową, takimi jak: kiła, rzeżączka, wirusy HIV, HBV, HCV;
• zwiększenie zwilżenia pochwy, tzw. "poślizg" .

Antykoncepcja bez recepty - wady

Środki antykoncepcyjne wydawane bez przepisu lekarza mają jednak, w przeciwieństwie do innych form antykoncepcji, niższą skuteczność. Najskuteczniejsze metody antykoncepcji, takie jak tabletki antykoncepcyjne oraz wkładki domaciczne osiągają według wskaźnika Pearla skuteczność 1-3 (wkładka domaciczna) i 0,7 (tabletka antykoncepcyjna dwuskładnikowa).

W przypadku środków antykoncepcyjnych dostępnych bez recepty ich skuteczność wynosi:

• kapturek naszyjkowy - 4-20;
• błona dopochwowa (diafragma) - 6-16;
• prezerwatywy męskie - 3-7;
• prezerwatywy kobiece - 3-21;
• gąbka dopochwowa - 9-25;
• środki plemnikobójcze - 8-36.

Wskaźnik Pearla, zwany także Indeksem Pearla, to opracowana przez Raymonda Pearla, amerykańskiego biologa z Uniwersytetu w Michigan, metoda szacowania ryzyka zajścia w ciążę przy stosowaniu wybranej antykoncepcji. Przedstawia ilość niepożądanych ciąż, do jakich doszło w wyniku regularnego pożycia seksualnego u 100 par stosujących daną metodę antykoncepcji. Im mniejsza wartość wskaźnika Pearla, tym bardziej skuteczna metoda. Duża rozbieżność wartości indeksu zależy od dnia cyklu miesięcznego, w którym dochodzi do współżycia, płodności partnerów oraz wielu innych czynników.

Minusami stosowania środków antykoncepcyjnych jest ponadto:

• uczucie zabrudzenia, które nie każdemu odpowiada;
• konieczność stosowania przy każdym stosunku;
• obowiązek odczekania 10-15 minut od zaaplikowania;
• niekiedy, chociaż bardzo rzadko występujące uczulenie na składniki preparatów, mogące powodować uczucie pieczenia, palenia w pochwie, miejscowego zaczerwienienia i objawów stanu zapalnego.