Dobrze zabezpieczona

Tampony z liści akacji lub krokodylich kup, kapturki z połówek cytryny, prezerwatywy ze zwierzęcych jelit... Kobiety od zawsze próbowały ustrzec się przed niechcianą ciążą. Na szczęście my nie musimy uciekać się do takich sposobów.

Nie jesteś jeszcze gotowa na kolejną ciążę albo po prostu nie chcesz mieć już więcej dzieci? Oto nowoczesne i przede wszystkim bardzo skuteczne metody, które masz do dyspozycji.

Wskaźnik Pearla mówi, ile ze stu kobiet stosujących daną metodę antykoncepcyjną przez rok zaszło w ciążę. Im wskaźnik jest niższy, tym skuteczniejsza jest metoda.

Pigułka hormonalna
Zawiera dwa hormony - estrogen i gestagen (przy czym tak zwane pigułki jednofazowe zawierają stałą dawkę hormonów, natomiast dwu-, i trójfazowe dwie lub trzy różne dawki, w zależności od fazy cyklu). Tabletki łyka się codziennie z siedmiodniową przerwą między kolejnymi opakowaniami. Blokuje owulację oraz zmienia błonę śluzową macicy w taki sposób, by nie mogło dojść do zagnieżdżenia komórki jajowej. Jest bardzo skuteczna, bezpieczna (od lat 60. dawka etynyloestradiolu zmniejszyła się ze 150 do 20 mikrogramów na tabletkę), wygodna w użyciu i niedroga (najtańsze pigułki kosztują około 5 zł). Reguluje cykl, skraca czas i obfitość krwawienia miesięcznego, zapobiega zapaleniom jajników, zmniejsza ryzyko osteoporozy, endometriozy, ciąży pozamacicznej, raka jajnika i trzonu macicy oraz łagodnych chorób sutka. Trzeba codziennie pamiętać o jej wzięciu.
Przeciwwskazania do stosowania pigułek to m.in. niezdiagnozowane krwawienia z dróg rodnych, choroba zakrzepowo-zatorowa i palenie papierosów po 35. roku życia). Może powodować spadek libido, tycie oraz sprzyjać stanom zapalnym pochwy.
Wskaźnik Pearla: 0,1–3.

Minipigułka
Zawiera tylko gestagen. Tabletki łyka się codziennie, bez przerw między opakowaniami. Zagęszcza śluz szyjkowy. Minipigułkę mogą stosować kobiety karmiące i te, którym nie wolno przyjmować estrogenów. Szybciej niż po zwykłej pigułce powraca płodność. Minipigułkę trzeba przyjmować bardzo regularnie, bo nawet trzygodzinny poślizg może sprawić, że będzie nieskuteczna. Może powodować nieregularne cykle, plamienia międzymiesiączkowe.
Wskaźnik Pearla: 0,7–1.

Plaster antykoncepcyjny
Zawiera estrogen i progestagen, które stopniowo przenikają przez skórę do krwi. Plastry przykleja się co siedem dni.
Zalety: Plaster jest bardzo wygodny, trzeba o nim pamiętać tylko raz w tygodniu. Hormony przenikają bezpośrednio do krwi, a więc nie obciążają wątroby. Ich dawki są mniejsze niż w przypadku tabletki. Klej z plastra czasami może wywołać reakcję alergiczną. Tego typu antykoncepcji nie powinny stosować kobiety ważące powyżej 90 kilogramów. Plaster może się też odkleić.
Wskaźnik Pearla: 0,2–0,8.
[CMS_PAGE_BREAK]
Wkładka domaciczna (tzw. spirala)
Zawiera w zależności od rodzaju: hormony (uwalniające gestagen) albo miedź. Wkładkę zakłada się raz na kilka lat (w zależności od rodzaju od trzech do siedmiu lat). Wywołuje w błonie śluzowej macicy tzw. sterylną reakcję zapalną, co sprawia, że komórka jajowa nie może się w niej zagnieździć. Jest bardzo skuteczna i wygodna: trzeba o niej pamiętać raz na kilka lat. Nie ma wpływu na karmienie piersią. W każdej chwili można ją wyjąć. Nie ma wpływu na libido. Wkładka uwalniająca gestagen zmniejsza albo likwiduje okres. Wkładka zawierająca miedź może, niestety, powodować obfite miesiączki oraz plamienia międzymiesiączkowe. Zwiększa ryzyko ciąży pozamacicznej i stanów zapalnych jajników. Może wypaść. Podczas zakładania jej czasem dochodzi do uszkodzenia macicy (na szczęście zdarza się to bardzo rzadko).
Wskaźnik Pearla: wkładka niehormonalna: 0,2–1,5; hormonalna: 0–0,6.

Zastrzyk antykoncepcyjny
Zawiera gestagen. Zastrzyk z tego hormonu wykonuje się raz na trzy miesiące. Hamuje owulację, zagęszcza śluz i zmienia śluzówkę jamy macicy, uniemożliwiając zagnieżdżenie się komórki jajowej. Ta metoda antykoncepcji jest bardzo skuteczna i wygodna, bo trzeba o niej pamiętać tylko raz na kwartał. Często zmniejsza krwawienia i endo-metriozę. Jeśli okaże się, że zastrzyk ci nie służy, będziesz musiała poczekać trzy miesiące, aż minie jego działanie. Może powodować zaburzenia miesiączkowania i tycie, a stosowany długo także osteoporozę. Na powrót płodności trzeba czekać nawet 6–8 miesięcy.
Wskaźnik Pearla: 0–1.

Idealna metoda?
Takiej jeszcze nie wymyślono, ale dzisiejsza antykoncepcja coraz bardziej zbliża się do ideału. Doskonała metoda powinna być:
- stuprocentowo skuteczna
- stuprocentowo odwracalna
- stuprocentowo wygodna
- tania, prosta w użyciu i społecznie akceptowana
- musi być także nieszkodliwa dla partnera, nie może wpływać na libido ani ograniczać możliwości współżycia, powinna chronić przed chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Konsultacja: lek. med. Artur Kucharski, specjalista ginekolog-położnik, Szpital im. A. Falkiewicza we Wrocławiu.