Twoje dziecko ma problemy z koncentracją? Oto 6 sposobów, jak sobie z tym poradzić

To, że dziecko nie może się skoncentrować przez dłuższy czas, nie powinno dziwić. Warto wiedzieć, że najmłodsi nie mają jeszcze zdolności do pełnego skupienia w takim sensie jak dorośli. Ile czasu średnio są w stanie skupić się dzieci?

Zdolność koncentracji u dzieci wygląda następująco[1]:

• 2 do 4 lat – 5 do 15 minut,
• 5 do 7 lat – 15 do 25 minut,
• 8 do 10 lat – 25 do 35 minut,
• 11 do 13 lat – 35 do 45 minut,
• 14 do 16 lat – 45 do 55 minut.

Jeśli więc twoje dziecko nie odbiega od powyższej średniej, to nie powinnaś się martwić. Jeśli zaś czas skupienia jest znacznie mniejszy, warto poszukać przyczyny problemu oraz sposobu na jego rozwiązanie.

Przyczyny braku koncentracji u dzieci

Możemy podzielić je na te środowiskowe oraz zdrowotne.
Do najpowszechniejszych problemów z brakiem koncentracji u dzieci zalicza się[2]:
• czynniki zakłócające koncentrację (hałas, włączony telewizor, odgłosy zza okna),
• zmęczenie lub niewyspanie się,
• silne emocje (zarówno negatywne, jak i pozytywne),
• nieodpowiednie oświetlenie i/lub temperatura pomieszczenia,
• chaos w miejscu do nauki,
• zła organizacja czasu,
• źle zbilansowana dieta uboga w witaminy, składniki mineralne i kwasy omega-3.

Do czynników zdrowotnych, które mogą osłabiać koncentrację, zaliczamy:

• odwodnienie,
• niedożywienie,
• zaburzenia ciśnienia tętniczego krwi,
• genetyka (np. impulsywny, żywiołowy charakter),
• choroby i zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego.

Objawy braku koncentracji u dziecka

Na jakie nieprawidłowości powinni zwrócić uwagę rodzice? Co powinno ich zaniepokoić? Oto najczęściej wymieniane objawy, świadczące o braku koncentracji u najmłodszych:

• nieuwaga, brak koncentracji nawet podczas wykonywania pozornie małych zadań
• częste uleganie rozproszeniu
• brak umiejętności utrzymania zainteresowania jedną czynnością przez określony dla wieku czas,
• niewykonywanie poleceń, pomimo braku problemów ze słuchem,
• nieefektywne działania, dziecko nie kończy rozpoczętych zadań,
• brak zdolności organizacji,
• skłonność do bałaganu,
• niechęć do podejmowania zadań, które wymagają czasu,
• brak pamięci, dziecko nie pamięta o swoich obowiązkach i innych zadaniach.

Co ważne, powyższe symptomy powinny być widoczne co najmniej przez sześć miesięcy. Objawy nie znikają mimo polepszenia czynników środowiskowych. Pierwsze oznaki braku koncentracji pojawiły się w okolicy 5. roku życia i utrzymują się.

Jak poprawić koncentrację u dziecka? 6 sposobów

Dieta

Pełnowartościowa, dobrze zbilansowana dieta to podstawa. Powinna być nie tylko doskonale zbilansowana pod względem kalorycznym, zapewniając mózgowi odpowiednią ilość energii, ale zawierać wszystkie niezbędne witaminy i składniki mineralne.
Jakie produkty pozytywnie wpływają na koncentrację? Przede wszystkim te, które są źródłem:

• magnezu (a więc ziemniaki, marchew, banany, zielone warzywa, a także czekolada),
• potasu (między innymi nasiona roślin strączkowych: fasola, groch, soja, a także szpinak, brokuły, marchew, ziemniaki, buraki, pomidory, suszone owoce, morele, banany, wiśnie, brzoskwinie, truskawki, pomarańcze, śliwki)
• kwasów omega-3 (przede wszystkim tłuste ryby)

Twoje dziecko nie przepada za warzywami lub rybami? Spróbuj przekonać malucha do tych wartościowych posiłków. Warzywa i ryby są niezwykle zdrowe i smaczne. Możesz podać je w różnych formach, z różnymi dodatkami, aby tym samym zachęcić malucha do jedzenia.

Możesz też zastanowić się nad wprowadzeniem suplementu, np. Möller’s Omega-3 Rybki. To kolorowe żelki, zawierające kwasy tłuszczowe omega-3 DHA i EPA oraz witaminę D3. Będą one uzupełnieniem zbilansowanej diety.

Sen

To czas regeneracji. Dla prawidłowego rozwoju dziecka jest on niezwykle ważny. Ile powinny spać maluchy? Dzieci szkolne potrzebują co najmniej 8 godzin nieprzerwanego snu.

Odpowiednie warunki do nauki

Czyli jakie? Przede wszystkim takie, które zapewni możliwość skoncentrowania się bez niepotrzebnych rozpraszaczy. Dobre oświetlenie, dopasowane biurko, wygodne krzesło – to podstawa. Zadbaj też o właściwą temperaturę w pokoju. Rekomenduje się, by wynosiła ona około 21oC. Pomieszczenie powinno być też wietrzone oraz odpowiednio nawilżone.

Aktywność fizyczna

To nie tylko czas na wypoczynek i reset. Warto wiedzieć, że ćwiczenia ruchowe pomagają nie tylko spożytkować nadmiar dziecięcej energii, ale zapewniają również prawidłowe ukrwienie i dotlenienie tkanek – w tym także tkanki mózgowej.

Wsparcie

Dziecko powinno wiedzieć, że może liczyć na rodzica. To emocjonalne wsparcie jest niezwykle ważne, bo pozwala na zachowanie spokoju. Daj dziecku przestrzeń na błędy, zaakceptuj potknięcia i pokaż, zaoferuj akceptację i bezpieczeństwo. Możesz też nagradzać dziecko za wykonanie jakiegoś zadania (np. bajka po zakończeniu nauki). Staraj się też nie porównywać swojego dziecka z innymi oraz nie wytykaj mu błędów. Demotywowanie z pewnością nie poprawi jego koncentracji.

Zabawy aktywizujące

Aby wspomóc koncentrację dziecka, możecie razem bawić się w różne gry, które poprawiają zdolność skupienia Mogą to być popularne gry, jak gra w słówka, kolory czy ciepło-zimno. Ale mogą to być także zadania typu „znajdź różnice na obrazkach” czy „połącz kropki”. Wszystkie takie aktywności staraj się dopasować do wieku i umiejętności swojego dziecka.

Problemy z koncentracją mogą wynikać z wielu czynników, począwszy od tych środowiskowych, po zdrowotne. Warto próbować aktywizować dziecko, ale gdy nic nie pomaga, najlepiej skontaktować się ze specjalistą, który wskaże odpowiedni kierunek.

1. NOWOTNIK, Anna. Funkcjonowanie uwagi u dzieci w wieku wczesnoszkolnym: grupy ryzyka. Edukacja, 2012, vol. 117, no 1, p. 87-102.
2. Oszwa, Urszula. "Dzieci z zaburzeniami uwagi." Remedium 4 (2002): 12.
3. LANGAUER-LEWOWICKA, Henryka, RUDKOWSKI, Zbigniew, et PAWLAS, Krystyna. Zaburzenia hiperkinetyczne z zaburzeniami koncentracji uwagi u dzieci–zagrożenia środowiskowe. Medycyna Środowiskowa-Environmental Medicine, 2016, vol. 19, no 4, p. 53-58.
4. Materiał promocyjny marki Möller’s

Suplement diety jest środkiem spożywczym, który nie może zastępować zróżnicowanej i zrównoważonej diety oraz zdrowego stylu życia. Suplement diety nie ma właściwości leczniczych. Nie należy przekraczać zalecanej dziennej porcji do spożycia.