Pomiar ciśnienia tętniczego w ciąży

Kiedy należy wykonać pomiar ciśnienia?

Pomiar ciśnienia tętniczego w ciąży należy wykonywać podczas każdej wizyty u lekarza prowadzącego ciążę (czyli co 4-5 tygodni). W uzasadnionych przypadkach (np. ryzyka choroby nadciśnieniowej czy niedociśnienia) ciężarna może wykonywać te pomiary również w domu, codziennie.
Pomiar ciśnienia tętniczego można wykonać ciśnieniomierzem elektronicznym (naramiennym, nadgarstkowym) lub sprężynowym (w przypadku tego ostatniego potrzebny jest również stetoskop, więc na tym sprzęcie zwykle badanie przeprowadza lekarz lub położna).

W jakim celu wykonuje się pomiar ciśnienia tętniczego?

Aby sprawdzić, czy parametry ciśnienia są prawidłowe, a w przypadku nadciśnienia czy niedociśnienia, rozpocząć odpowiednie leczenie.

Jak należy się przygotować do badania?

Na 30 minut przed badaniem nie należy podejmować wysiłku fizycznego, lepiej też nie jeść i nie pić. Przed każdym pomiarem ciśnienia należy odpocząć 5-10 minut. Jeśli ciężarna robi pomiar ciśnienia sama, w domu, warto by robiła je o podobnej porze i zapisywała wyniki w specjalnej książeczce (łatwiej wtedy porównać zmierzone wartości).
Pierwsze badanie wykonuje się na obu rękach (w celach porównawczych), kolejne na tym ramieniu, na którym ciśnienie było wyższe. Jeśli na obu ramionach było porównywalne, pomiar bierze się z ręki niedominującej (u praworęcznych z lewej, a u leworęcznych z prawej).
Podczas badania należy usiąść wygodnie (lepiej nie krzyżować nóg, ani nie zakładać nogi na nogę). Ramię, na którym będzie robiony pomiar, powinno znajdować się na wysokości serca (najlepiej położyć je na stół czy biurko), powinno być rozluźnione, nie powinno go uciskać żadne ubranie. Podczas badania nie należy rozmawiać czy ruszać się.

Warto przeczytać: Za wysokie ciśnienie w ciąży jest groźne – dlaczego?​

Jak interpretować wyniki badania?

Ciśnienie skurczowe (tzw. górne) mierzone jest w momencie skurczu serca i wpompowania przez nie krwi do tętnic. Ciśnienie rozkurczowe (tzw. dolne) mierzone w chwili rozkurczu serca, kiedy napełnia się ono krwią.

• Optymalne ciśnienie, to 120/80 mm Hg, jednak zakres prawidłowego ciśnienia jest szerszy: w przedziale 90-140 (ciśnienie skurczowe; tzw. górne) na 60-90 (ciśnienie rozkurczowe, tzw. dolne) mm Hg.
• Niskie ciśnienie to powyżej lub równe 90 i powyżej lub równe 60.
• Lekkie nadciśnienie to 140-159 na 90-99 mm Hg.
• Średnie nadciśnienie to 160-179 na 100-109 mm Hg.
• Wysokie nadciśnienie to powyżej lub równe 180 (górne) i powyżej lub równe 110 mm Hg.

Na początku ciąży (w pierwszych miesiącach ciąży) przyszłe mamy mogą zaobserwować u siebie niewielki spadek ciśnienia, które zaczyna rosnąć pod koniec drugiego lub trzeciego trymestru ciąży. Takie wahnięcia ciśnienia nie powinny niepokoić, ale zawsze - w przypadku jakichkolwiek wątpliwości czy złego samopoczucia - należy to skonsultować z lekarzem prowadzącym ciążę.
W przypadku nadciśnienia konieczna jest konsultacja z lekarzem, który może zalecić leczenie farmakologiczne. Nadciśnienie może świadczyć m.in. o nadciśnieniu przewlekłym, stanie przedrzucawkowym. Skutkiem przedłużającego się nadciśnienia może być przedwczesny poród, odklejenie się łożyska czy niedotlenienie płodu.
Niskie ciśnienie też wymaga konsultacji z lekarzem. Jego przyczyną może być niewydolność krążenia czy zaburzenia akcji serca, odwodnienie lub przegrzanie organizmu. Skutkiem niskiego ciśnienia jest też zwykle złe samopoczucie, omdlenia, zawroty głowy czy ogólne zmęczenie, osłabienie organizmu.

Zobacz także: Za niskie, za wysokie czy wzorcowe - uwaga na ciśnienie w ciąży

Artykuł był konsultowany przez położną Agnieszkę Danaj z Centrum Medycznego Damiana.