TSH w ciąży: normy. Co oznacza za niskie lub za wysokie TSH?
Poziom TSH w ciąży ma istotne znaczenie dla rozwijającego się płodu i zdrowia przyszłej mamy. Gdy TSH jest za wysokie lub za niskie, może wskazywać na niedoczynność lub nadczynność hormonów tarczycy. Kiedy i jak bada się TSH w ciąży? Wyjaśniamy, jakie skutki może mieć nieprawidłowy poziom TSH.
Badanie TSH w ciąży to jeden z ważniejszych pomiarów. Jest to badanie z krwi, które pomaga wykryć ewentualne choroby tarczycy u przyszłej mamy. Jeśli okaże się, że wynik nie mieści się w określonych normach, ciężarna kierowana jest do endokrynologa, by rozpocząć leczenie. Zbyt niskie lub podwyższone TSH w ciąży oznacza, że tarczyca ciężarnej nie produkuje optymalnej ilości hormonów. Rozwój płodu może być wówczas nieprawidłowy.
TSH w ciąży:
Normy TSH w ciąży
Badanie TSH pomaga ocenić, jak pracuje tarczyca. TSH to hormon wytwarzany przez przedni płat przysadki mózgowej. Od jego poziomu zależy wydzielanie hormonów tarczycy (trójjodotryniny – T3 i tyroksyny – T4). Dlatego gdy w badaniu krwi poziom TSH jest nieprawidłowy, dodatkowo zleca się badanie wolnych hormonów tarczycy (fT3 i fT4).
Badanie TSH wykonuje się z krwi na czczo, a wynik może wskazywać na niedoczynność lub nadczynność tarczycy. Najlepiej zrobić badanie TSH przed ciążą. W czasie ciąży zaś bada się poziom TSH niedługo po zapłodnieniu – do 10. tygodnia. Wychwycenie podwyższonego lub zbyt niskiego stężenia TSH na początku ciąży daje szansę na skuteczne leczenie i lepszy rozwój dziecka.
W ciąży poziom TSH może różnić się od tego sprzed zapłodnienia. Normy dla zdrowego dorosłego człowieka mieszczą się w przedziale od 0,27 do 4,2 mj/l. U ciężarnych natomiast są one nieco zmienione i zależą od trymestru ciąży.
Jaki poziom TSH jest prawidłowy w ciąży?
- TSH w pierwszym trymestrze ciąży nie powinno być wyższe niż 2,3 mIU/l;
- TSH w drugim trymestrze ciąży nie powinno być wyższe niż 3,1 mIU/l;
- TSH w trzecim trymestrze ciąży nie powinno być wyższe niż 3,5 mIU/l.
Niskie TSH w ciąży
Dość często zdarza się, że u ciężarnej pojawia się nadczynność tarczycy, nawet jeśli kobieta dotychczas była zdrowa. Dzieje się tak ze względu na aktywność hormonów w ciąży. Gonadotropina kosmówkowa ma działanie podobne jak hormon TSH, czyli pobudza tarczycę do produkcji hormonów tarczycy. Może ona zatem zacząć produkować ich za dużo. Niewielka nadczynność nie jest groźna dla przebiegu ciąży. Trzeba jednak być pod stałą kontrolą endokrynologa, ponieważ poważna nadczynność tarczycy w ciąży może mieć poważne konsekwencje.
Skutki zbyt niskiego poziomu TSH w ciąży:
- przedwczesne odklejanie się łożyska;
- przedwczesny poród;
- poronienie;
- stan przedrzucawkowy;
- niska masa urodzeniowa dziecka;
- hipotrofia u dziecka.
Częstą przyczyną nadczynności tarczycy u ciężarnej jest choroba Gravesa-Basedowa. Dziecko, którego mama cierpi na nadczynność tarczycy w ciąży, również może mieć tę dolegliwość.
Wysokie TSH w ciąży
Hormony tarczycy są bardzo ważne dla rozwijającego się płodu. Ponieważ jednak w pierwszych 12 tygodniach ciąży nie ma jeszcze możliwości, by tarczyca płodu je produkowała, tarczyca matki musi pracować podwójnie. Jeśli będzie produkowała zbyt mało hormonów, badanie TSH wskaże na niedoczynność tarczycy. Leczenie należy podjąć możliwie szybko, aby uniknąć trwałych uszkodzeń płodu lub poronienia. U przyszłej mamy lekarz kontroluje poziom TSH co miesiąc i na tej podstawie ustala dawkę leku.
Skutki nieleczonej niedoczynności tarczycy w ciąży:
- poronienie;
- przedwczesne odklejanie się łożyska;
- krwawienie poporodowe;
- niedokrwistość;
- nadciśnienie tętnicze;
- niepełnosprawność umysłowa u dziecka (stopień niepełnosprawności zależy od stopnia niedoczynności).
Wśród przyczyn pojawienia się niedoczynności tarczycy w ciąży najczęściej wymienia się dwie: niedobór jodu w środowisku oraz choroba Hashimoto.
Jeśli kobieta ma trudności z zajściem w ciążę albo z jej utrzymaniem, powinna zbadać się w kierunku niedoczynności tarczycy. Nieleczona niedoczynność tarczycy prowadzi do niepłodności.
Zobacz też: