Gniew, smutek, rozczarowanie czy złość to emocje tak samo jak radość czy zadowolenie, jednak znacznie trudniej sobie z nimi poradzić. Choć pewnie bardzo byśmy chcieli, to niestety nie uda nam się wyeliminować ich całkowicie ani z naszego życia, ani z życia naszych dzieci, możemy jednak nauczyć maluchy, jak wyrażać je w konstruktywny sposób.
1. Rozmawiaj z dzieckiem. Pierwszym krokiem do tego, by konstruktywnie wyrazić swoje emocje, jest rozpoznanie, co tak naprawdę czujemy. Dla kilkulatka może być to nie lada wyzwanie, bo maluch czasem nie zna nawet jeszcze słowa, by nazwać to, co czuje. Dlatego rozmawiaj z dzieckiem o jego wewnętrznych przeżyciach i zachęcaj, by o nich opowiadało za pomocą takich słów, jakie zna. Jeśli widzisz, że maluch ma problem z nazwaniem jakiejś emocji, możesz mu pomóc, pytając: „A kiedy ostatnio tak się czułeś?”. Jeśli maluch opisze sytuację, w której odczuwało podobne emocje, będziesz mogła podpowiedzieć mu właściwe słowo.
2. Daj dziecku prawo do wyrażania emocji. Nie oczekuj, że Twoja pociecha będzie zawsze grzeczna, miła i uśmiechnięta. Dziecko to mały człowiek i jak każdy ma prawo do odczuwania różnych emocji – czasem może być smutne, złe czy rozczarowane i nie ma w tym nic złego. Nie mów więc nigdy zdań typu: „Dziewczynki nie powinny się tak złościć” albo „Chłopcy nie płaczą i się nie smucą”. Takie komunikaty mogą spowodować, że dziecko zacznie wszystkie emocje kumulować w sobie, a to nie jest korzystne dla zdrowia psychicznego. Nie ukrywaj także swoich emocji. Mów przy dziecku o tym, co czujesz i nazywaj te stany, np. „Jestem szczęśliwa, ponieważ…”; „Jestem zła, bo…”. Dzięki temu maluch nauczy się, że o emocjach trzeba rozmawiać i nie należy się ich wstydzić.
3. Przećwicz z dzieckiem wyrażanie emocji. Pomoże Wam w tym zestaw LEGO® DUPLO® „Moje pierwsze emocje”. Wraz z dzieckiem układamy postacie, pokazując i nazywając emocje prezentowane na ich twarzach. Następnie łączymy daną przykrą emocję z klockiem przedstawiającym pasujący przedmiot, opowiadając np.: „zobacz, chłopiec jest zezłoszczony, bo ma dziurawą piłkę”, „to dziecko jest smutne, bo upadł mu lód” itp. Następnie pokazujemy przyjemne uczucia z odpowiednimi obrazkami, mówiąc: „spójrz tutaj, chłopiec jest zadowolony bo może bawić się piłką” itp. Biorąc pod uwagę naturalną u dzieci chęć do zabawy, wygłupów i aktywności możemy wzbogacić zabawę o dodanie ekspresji. Gdy pokazujemy emocje na postaciach, pokażmy dziecku własną twarzą jak wyrażamy daną emocję. Zachęćmy dziecko do tego samego, np.: „spójrz, tak wygląda ktoś, kto jest zmęczony. Wtedy ziewa. Teraz my będziemy ziewać, szeroko i głośno” , „a tak wygląda radość. Jak ty się potrafisz śmiać?” W tej zabawie świetnie sprawdzi się lustro, w którym maluch może obserwować opiekuna i siebie zmagającego się z emocjami.
4. Wyjaśnij, że nasze zachowanie może skrzywdzić innych. Wytłumacz dziecku, że ma prawo do każdej emocji, ale sposób jej wyrażenia powinien być taki, by nie krzywdził innych. Nawet jeśli jesteśmy na kogoś rozgniewani, nie możemy tej osoby uderzyć czy obrzucić obelgami, bo to mogłoby ją zranić, a ponadto nie najlepiej świadczyłoby o naszym wychowaniu. Możecie wspólnie zastanowić się nad tym, w jaki sposób dać upust różnym emocjom (np. kopiąc piłkę czy rysując to, co nas zdenerwowało), a także spróbować stworzyć listę zachowań zakazanych (np. bicie, kopanie innych, krzyczenie czy obrażanie kogoś).
5. Daj dobry przykład. Pamiętaj, że dla dziecka jesteś pierwszym i najważniejszym wzorem wszystkich zachowań, dlatego zwróć uwagę na to, w jaki sposób sama wyrażasz emocje. Jeśli będąc zła na swoją pociechę, krzyczysz, rzucasz przedmiotami, szarpiesz dziecko albo obrażasz je, nie licz na to, że maluch będzie potrafił uporać się z podobnymi emocjami w inny sposób.
Dziecko bije innych, bo nie zna swojej siły Czasem dziecko może mieć problemy z oceną swoich możliwości: to, co dla kolegów wydaje się uderzeniem w plecy, dla niego jest koleżeńskim klepnięciem. Jeśli tak jest, baw się z nim w te zabawy: Ugniatanie plasteliny. Podajesz dziecku sporą bryłę plasteliny i prosisz, by w nią mocno uderzyło. Stopniowo każesz mu zmniejszać siłę uderzeń. Zabawę powtarzasz często i dodajesz swój słowny komentarz, np.: „Zobacz, teraz klepnąłeś delikatnie". Walka na niby. Rodzice czasem mają tendencję do pozwalania dzieciom na wygrywanie wszelkich zabaw. Tymczasem mały siłacz powinien poznać także smak przegranej. Dlatego podczas siłowania się, tata czasem musi wygrywać. Dziecko uczy się w ten sposób, że jego możliwości są ograniczone, ale nie oznacza to niczego złego i nie trzeba ciągle udowadniać, że "siła jest po mojej stronie". Zobacz też: Zabawy edukacyjne dla dzieci Dziecko bije innych, bo nie ma wzorców zachowań Spójrz, na otoczenie swojego dziecka. Może się okazać, że wielu jego kolegów z piaskownicy swoje prawa egzekwuje siłą. A może w rodzinie ktoś często w żartach poklepuje czy podszczypuje innych? Dziecko z tych wszystkich zachowań czasem bierze przykład. Sprawdź, jak to zmienić: Gładzenie po policzku. Jak najczęściej pokazuj dziecku, jak w inny sposób okazywać uczucia. Możesz np. urządzać małe „seanse pieszczot". Wtedy głaszczesz dziecko po główce, drapiesz po pleckach czy stópkach, a ono odpłaca ci tym samym. Sprawdź również, co robić, gdy dziecko przynosi zły przykład z przedszkola Dziecko bije innych, bo nie może się powstrzymać Czasem dziecko wie, że nie powinno się zachowywać agresywnie, ale mimo tego nie potrafi się powstrzymać, bo ma tyle niespożytkowanej energii. Wtedy pomogą zabawy: Dobra wymiana. Grasz z dzieckiem w piłkę. Gdy...
Uważa się, że właściwy poziom inteligencji emocjonalnej i empatii pozwala osiągnąć sukces zarówno w szkole, jak i w dorosłym życiu. Dzieci, które wiedzą, czym są emocje i jak sobie z nimi radzić, mają lepsze relacje z rówieśnikami i lepiej radzą sobie w życiu. Dlatego zdolności empatyczne warto rozwijać już od najmłodszych lat. Oto wskazówki, dzięki którym będziesz mogła nauczyć swoją pociechę wczuwania się w sytuacje i emocje innych ludzi. Jak wyglądają dziecięce emocje? Zdaniem psychologów empatia to pewnego rodzaju etap rozwoju, w trakcie którego dzieci poznają emocje. Przez pierwsze dwa życia maluszki są skoncentrowane głównie na sobie i trudno im pojąć, że inne osoby także mają swoje uczucia oraz potrzeby. Brzdąc nie rozumie jeszcze, że piesek odczuwa ból, gdy ciągniemy go za ogon, a starszy brat złości się, gdy jego wieża z klocków zostanie zepsuta. Jednak już w okolicach 2. roku życia u dziecka mogą pojawić się pierwsze przejawy empatii, wynikające z obserwacji i naśladowania mamy czy taty (np. karmienie lalki czy usypianie misia). 3-latek potrafi już wyciągać wnioski z obserwowanych sytuacji i zachowań empatycznych innych osób i powtarzać je, np. dzieląc się z bratem czekoladą czy przykrywając mamę kołdrą. Maluch w wieku 4-6 lat coraz lepiej rozumie już zależność między uczuciami innych osób a ich zachowaniami, dlatego łatwiej przychodzi mu podzielenie się swoimi zabawkami czy zrozumienie powodu, dla którego ktoś jest smutny. Ten wczesnodziecięcy okres jest więc najlepszym momentem na to, by wspierać rozwój empatii u malucha. Nauka ta, z pewnością zaowocuje w przyszłości. Jak rozwinąć empatię u dziecka? Podstawą empatii jest uwrażliwianie dziecka na różne sytuacje oraz umiejętność nazywania emocji. Obserwuj swoją pociechę pod kątem tego, jak reaguje na emocje ze swojego otoczenia. Możesz też nauczyć malucha empatii ,...
Gniew, smutek, rozczarowanie czy złość to emocje tak samo jak radość czy zadowolenie, jednak znacznie trudniej sobie z nimi poradzić. Choć pewnie bardzo byśmy chcieli, to niestety nie uda nam się wyeliminować ich całkowicie ani z naszego życia, ani z życia naszych dzieci, możemy jednak nauczyć maluchy, jak wyrażać je w konstruktywny sposób. Jak oswoić emocje? 1. Rozmawiaj z dzieckiem. Pierwszym krokiem do tego, by konstruktywnie wyrazić swoje emocje, jest rozpoznanie, co tak naprawdę czujemy. Dla kilkulatka może być to nie lada wyzwanie, bo maluch czasem nie zna nawet jeszcze słowa, by nazwać to, co czuje. Dlatego rozmawiaj z dzieckiem o jego wewnętrznych przeżyciach i zachęcaj, by o nich opowiadało za pomocą takich słów, jakie zna. Jeśli widzisz, że maluch ma problem z nazwaniem jakiejś emocji, możesz mu pomóc, pytając: „A kiedy ostatnio tak się czułeś?”. Jeśli maluch opisze sytuację, w której odczuwało podobne emocje, będziesz mogła podpowiedzieć mu właściwe słowo. 2. Daj dziecku prawo do wyrażania emocji. Nie oczekuj, że Twoja pociecha będzie zawsze grzeczna, miła i uśmiechnięta. Dziecko to mały człowiek i jak każdy ma prawo do odczuwania różnych emocji – czasem może być smutne, złe czy rozczarowane i nie ma w tym nic złego. Nie mów więc nigdy zdań typu: „Dziewczynki nie powinny się tak złościć” albo „Chłopcy nie płaczą i się nie smucą”. Takie komunikaty mogą spowodować, że dziecko zacznie wszystkie emocje kumulować w sobie, a to nie jest korzystne dla zdrowia psychicznego. Nie ukrywaj także swoich emocji. Mów przy dziecku o tym, co czujesz i nazywaj te stany, np. „Jestem szczęśliwa, ponieważ…”; „Jestem zła, bo…”. Dzięki temu maluch nauczy się, że o emocjach trzeba rozmawiać i nie należy się ich wstydzić. 3. Przećwicz z dzieckiem wyrażanie emocji. Pomoże Wam w tym zestaw LEGO DUPLO „Posterunek policji” . Dzięki niemu...
