Wyniki
Wyniki
Laureaci
Wyniki
Wyniki
Wyniki
ziajka krr
Wyniki
Nivea Klub Rodzica Recenzenta
Wyniki
nivea baby 2w1 krr
Wyniki
Pampers KRR
Wyniki
Wyniki
Wyniki
Wyniki
jąkanie u dzieci
Adobe Stock
Rozwój dziecka

Skąd się bierze i jak leczyć jąkanie u dzieci

Jąkanie u dzieci bywa przejściowe, czyli rozwojowe. Zwykle mija samoistnie, choć u niektórych dzieci się utrzymuje. Gdy dziecko przez dłuższy czas zacina się przy mówieniu, warto pójść do logopedy, nawet jeśli maluch ma dopiero dwa lata. Odpowiednio prowadzona terapia może pomóc pozbyć się problemu.
Alina Wójcicka
Konsultacja merytoryczna

Do specjalisty warto pójść zawsze, gdy w mowie dziecka pojawi się coś niepokojącego, nie tylko wtedy, gdy się jąka. Im wcześniej zacznie się terapię, tym lepiej. Wielu rodziców przyjmuje postawę: „samo minie’’, ale ocenę, czy dziecku potrzebna jest pomoc, lepiej zostawić logopedzie. To on oceni, czy jąkanie u dziecka trzeba leczyć, czy jest szansa, że samo ustąpi.

Spis treści:

Jąkanie – przyczyny

Kalendarz rozwoju dziecka
Narzędzia dla rodziców mamotoja.pl


Jąkanie pojawia się najczęściej między 2. a 3. rokiem życia. W tym czasie rozwój intelektualny dziecka przewyższa możliwości aparatu mowy – umiejętność wypowiadania myśli rozwija się dużo później niż umiejętność samodzielnego myślenia. Choć dziecko zna wiele słów, jego aparat mowy nie jest jeszcze dostatecznie sprawny. A wtedy może się jąkać, szczególnie jeśli jego wypowiedzi towarzyszą spore emocje.

Dziecko zacina się, bo ma coś ważnego do powiedzenia lub obawia się, że dorośli nie słuchają go z uwagą. Czasem dlatego, że jest:

  • speszone,
  • ośmieszane,
  • nakłaniane do recytacji wbrew swojej woli,
  • wywołane do odpowiedzi z zaskoczenia.
     

W takiej sytuacji zacina się na początkowej części wypowiedzi – powtarza sylaby, a nawet całe wyrazy. Bardzo często zacina się na spójnikach i przyimkach.

Oto najczęstsze przyczyny jąkania się u dzieci:

  • Opóźnienie rozwoju mowy lub artykulacji. Dziecko ma trudności z opanowaniem trudniejszych głosek i wypowiadaniem swoich myśli.
  • Stres emocjonalny. Np. rozwód rodziców, choroba w domu, wypadek, zła atmosfera, wzmożone napięcie emocjonalne wywołane zbyt długim oglądaniem telewizji, graniem na komputerze.
  • Występowanie jąkania w rodzinie. Nie musi być dziedziczne, maluch jąka się, bo je naśladuje.
  • Przestrach. Np. gdy malec bardzo się czegoś zlęknie.
  • Zaburzenia centralnego układu nerwowego. Czasami ciężki poród czy nieprawidłowości w życiu prenatalnym mogą uszkadzać mózg, co sprawia, że dziecko się jąka.


Nasilenie jąkania zależy od pory dnia, samopoczucia, także od tego, czy wypowiedź jest o sprawach znajomych, minionych czy przyszłych. Jąkanie zanika, gdy osoba zacinająca się mówi wolniej, szeptem, w hałasie albo gdy... śpiewa.

Jąkanie u dzieci na tle nerwowym

Jąkanie często dotyka dzieci nadwrażliwe, które niepłynną mową mogą reagować nie tylko na bardzo stresujące sytuacje. Czynnikami wyzwalającymi jąkanie u dziecka mogą być:

  • rozłąka z rodzicami
  • narodziny rodzeństwa
  • pójście do przedszkola czy zmiana środowiska
  • silne pozytywne przeżycie, np. otrzymanie wymarzonego prezentu czy spotkanie z rodzicem po długiej rozłące.

Czy jąkanie się minie samo?

Większość dzieci wyrasta z tej niepłynności mowy nawet bez terapii. Nie ma jednak gwarancji, że rozwojowe jąkanie minie samoistnie. Im dziecko jest starsze, tym mniejsze są szanse na to, że samo przestanie się jąkać.

Jakie objawy jąkania powinny zaniepokoić?

Objawy, które powinny cię zaniepokoić to:

  • tiki
  • mruganie oczami
  • ruchy głową
  • grymasy twarzy, które towarzyszą jąkaniu. 


Bądź również czujna, jeśli dziecko coraz częściej się zacina. Niepokoić powinno także to, że dziecko, starając się poprawnie wysłowić, napina mięśnie twarzy i ma kłopoty z oddychaniem. Dopóki jest małe, nie zdaje sobie z sprawy, że jąkanie to jakiś problem. Ta świadomość przychodzi około piątego, szóstego roku życia. Wtedy może do tego pojawić się strach przed mówieniem, dziecko zacznie unikać pewnych słów, dźwięków. Niestety, silne emocje, które temu towarzyszą, sprawiają, że jąkanie się nasila. W takiej sytuacji terapia logopedyczna jest niezbędna, przyda się też pomoc psychologa.  

Terapia jąkania u dzieci

Są dwie równoległe drogi leczenia jąkania:

  • Zmiana postawy rodziców. Jąkający się maluch potrzebuje spokoju, cierpliwości i zrozumienia.
  • Praca z dzieckiem. Nauka mówienia z opanowaniem napięcia mięśniowego i lęku przed mówieniem – z pomocą ćwiczeń oddechowych, relaksacyjnych, psychoterapii i ćwiczeń logopedycznych (ważne jest, by były one także prowadzone w domu).


Jąkanie u dzieci w wieku szkolnym jest dla nich samych dużym problemem. O ile w przedszkolu rówieśnicy są na ogół bardziej tolerancyjni, to w szkole jąkające się dziecko może spotkać się z wyszydzaniem i prześladowaniem. Dlatego wadę warto leczyć wcześniej, zanim dziecko pójdzie do szkoły. Jeżeli jąkanie pojawi się dopiero w szkole, może to być znak, że dziecko zmaga się z  napięciem emocjonalnym, które wywołuje niepłynną mowę. W takiej sytuacji trzeba skonsultować się ze specjalistą, ustalić przyczyny problemu i podjąć adekwatną do nich terapię.

Jąkanie u dzieci – ćwiczenia

W terapii jąkania stosuje się bardzo różne ćwiczenia, których celem jest kontrola nad oddechem i napięciem mięśniowym. Logopedzi często wykorzystują następujące ćwiczenia na jąkanie:

  • ćwiczenia oddechowe: w pozycji leżącej nauka i doskonalenie oddechu brzuszno-przeponowego, dmuchanie na różne przedmioty, 
  • ćwiczenia oddechowo-emisyjne: długie wymawianie na jednym pełnym wydechu szeptem i głośno samogłosek: a, o, u, e, i, y, 
  • ćwiczenie szerokiego i miękkiego otwierania oraz zamykania ust i warg,
  • ćwiczenia płynnego łączenia samogłosek: długie wymawianie na jednym pełnym wydechu szeptem i głośno samogłosek z tzw. chuchającymi przerywnikami, np. chao – chao – cho, chae – chae – che, 
  • ćwiczenia mówienia: terapeutyczne czytanie tekstu, opisywanie ilustracji, 
  • śpiewanie, recytowanie tekstu szeptem i głośno, 
  • ćwiczenia delikatnego startu mowy. 

Czy jąkanie można trwale wyleczyć?

Tak, choć nie ma gwarancji, czy nie wróci (np. w chwili wielkich emocji). Ważne jest, aby dziecko jak najszybciej się z tym problemem uporało. Wprawdzie dzieci, które się jąkają, intelektualnie rozwijają się tak jak inne, ale zdarza się, że są źle traktowane przez rówieśników (maluchy są odrzucane przez grupę, wyśmiewane, nawet uważane za opóźnione w rozwoju, a jąkającym się dorosłym trudniej znaleźć pracę). Ciężko wtedy realizować swoje życiowe plany.

Zobacz też:

Czy można jeść truskawki w ciąży? Tak, ale nie zawsze! (czy mogą wywołać uczulenie u dziecka?)

Czytanie z dzieckiem
Panthermedia
Psychologia
Czy twój czterolatek mówi poprawnie?
Czteroletnie dziecko może mówić „tolba” zamiast „torba”? W tym wieku to naturalne. Są jednak sygnały, które powinny cię zaniepokoić i skłonić do sprawdzenia, czy rozwój mowy dziecka przebiega prawidłowo.

Wiedząc, jak przebiega rozwój mowy dziecka, pomożesz mu ładnie mówić i nie przeoczysz niepokojących sygnałów, świadczących o kłopotach. Tajniki rozwoju mowy czterolatka wyjaśnia logopeda Małgorzata Stanoch.   Jak mówi i co rozumie czterolatek? Twój maluch stał się czterolatkiem – to ważny etap w jego rozwoju. Na pewno zauważyłaś, że właśnie teraz wykazuje dużą aktywność ruchową. Aktywność ta przełoży się na wszystkie sfery jego życia. Twoje dziecko rozumie już i wykonuje trudniejsze polecenia , takie, które zawierają przyimki, np.: chodź do mamy, postaw auto na półce, połóż buty za szafką. Rozpoznaje także kolory, a jego wypowiedzi wybiegają poza sytuację, w której akurat się znajduje. Potrafi powiedzieć o tym, co było i o tym, co dopiero będzie, np. wczoraj byłam u cioci, jutro idę do babci. Zrób test, co powinien umieć 3-4-latek i sprawdź, czy rozwija się prawidłowo       Czy zniekształcanie słów przez czterolatka jest prawidłowe? Tak, jest naturalne. Ogromna chęć nazywania wszystkiego, co widzi, powoduje tworzenie przez dziecko jego własnych słów (neologizmów), np. dziadek to naprawiacz (bo naprawia sprzęty). Słowa te mogą wywołać uśmiech na twojej twarzy, pamiętaj jednak o tym, aby zawsze podać dziecku właściwą nazwę, a nie ośmieszać. Głoski: s, z, c, dz wymawiane są już twardo (bez zmiękczania) i z zamkniętymi zębami (nie widać języka). Głoska l może brzmieć tak jak głoska r np.: kotrecik zamiast kotlecik. Głoska r może być wymawiana jako l, np. tolba zamiast torba lub brzmieć poprawnie jak r. Obie formy są normą. Głoski: sz, ż, cz, dż mogą się już pojawić albo brzmieć jak: s, z, c, dz- obie formy na tym etapie są poprawne. Poza tym właśnie teraz twój czterolatek będzie zamęczał cię ogromną ilością pytań np.: dlaczego?, po co? I będzie bardzo wnikliwy, ciekawski i...

Zestresowame dziecko
Fotolia
Rozwój dziecka
Co robić, a czego nie, gdy dziecko ma trudności z mówieniem
Są dzieci, które zaczynają mówić wcześnie i nie mają z tym żadnego problemu. Są jednak i takie, u których nauka mowy przebiega trochę oporniej. Co wtedy robić, a czego absolutnie się wystrzegać? Radzi psycholog logopeda.

Jeżeli dziecko ma trudności z mówieniem (np. nie wymawia niektórych głosek, inne zniekształca, jąka się, sepleni, „połyka” sylaby) z pewnością trzeba udać się z nim do logopedy. Specjalista fachowym okiem oceni problemy malucha i postara się znaleźć ich przyczynę. Przygotuje również ćwiczenia, które powinniśmy wykonywać z dzieckiem w domu. Warto też pamiętać, że równie ważna, jak wizyta u logopedy , jest także cierpliwość oraz wyrozumiałość rodziny. Przyjazna i ciepła atmosfera w domu pozwoli maluchowi łatwiej i szybciej pokonać problemy z mówieniem . Zobacz też: Nauka mówienia - prawdy i mity Jak pomóc dziecku, które ma problemy z mówieniem? Oto kilka rad, jak w domu możesz pomóc dziecku, które ma problemy z mówieniem: zawsze uważnie słuchaj swojego dziecka, nie przerywaj mu i nie zniechęcaj do mówienia ; staraj się mówić wyraźnie , w normalnym tempie i nie za głośno; buduj zrozumiałe zdania i używaj wyrazów , które dziecko zna; wymyślaj zabawy polegające na naśladowaniu różnych dźwięków i odgłosów ; ćwicz  oddech dziecka : zabawy, w których dziecko dmucha (baloniki, świeczki, słomki) świetnie się do tego nadają; wykorzystuj w ćwiczeniach smaczne słodkości, które zachęcą dziecko do gimnastykowania  narządów mowy – języka, warg: wciąganie ustami żelków np. w kształcie dżdżownic. Oczywiście bez pomocy rączek! Zobacz też: Jak mówi dwulatek? Sprawdź, czy twoje dziecko powinno pójść do logopedy Czego nie robić z dzieckiem? nie nakłaniaj dziecka do powtarzania słowa , które wymawia nieprawidłowo, bo utrwali niewłaściwe dźwięki; nie zawstydzaj dziecka, powtarzając, że nieprawidłowo mówi - nie pozwalaj również, aby inni się z niego śmiali i je przedrzeźniali; nie zmuszaj dziecka, aby...

Dziecko z misiem
Fotolia
Rozwój dziecka
8 rad, jak pomóc dziecku, które ma kłopoty z mową
Już dwulatek może zacząć się jąkać albo mówić bardzo niewyraźnie. Czasem zdarza się, że nawet trzyletnie dzieci mówią tylko kilka wyrazów. Wtedy konieczna jest wizyta u logopedy, a potem regularne ćwiczenia. Zobacz, jak pomóc dziecku.

Gdy dziecko ma problemy z poprawnym mówieniem, najważniejsze to zgłosić się do logopedy. O logopedę zapytaj w przedszkolu, u pediatry albo w najbliższej przychodni psychologiczno-pedagogicznej. Gdy już rozpoczniecie ćwiczenia, włącz się terapii dziecka. Oto co możesz zrobić:   1. Regularnie ćwicz z dzieckiem Wykonuj w domy ćwiczenia mowy zalecone przez logopedę podczas zajęć. 2. Zwróć uwagę na własną wymowę Dziecko rozwija się, naśladując innych. Dlatego mów wolno i spokojnie. Dostosuj książki i filmy do rozwoju dziecka, aby mogło zrozumieć wypowiedzi i ich treść. Zobacz też: Śmieszne zabawy logopedyczne dla trzylatka 3. Nie przerywaj ani nie ponaglaj dziecka Nie podpowiadaj wyrazów, pozwól, aby skończył wypowiedź. Nie zadawaj jednocześnie wielu pytań. Dziecko musi mieć czas na przygotowanie odpowiedzi. 4. Nie okazuj dziecku, że drażni cię jego sposób mówienia Na przykład, gdy dziecko się jąka. Maluch powinien czuć, że może porozmawiać z dorosłym o swoich problemach. 5. Nie denerwuj się, gdy dziecko źle mówi Jeśli tobie puszczą nerwy, to tym bardziej dziecku, a wtedy jąkanie lub inne kłopoty z mówieniem może się pogłębić. Zobacz też: 7 pytań o jąkanie u dziecka 6. Doceniaj każdy sukces dziecka Zachęcaj do działania, pomagaj mu w wyrabianiu poczucia własnej wartości. 7. Wyjaśnij, że niektórzy ludzie też mają podobne trudności Pokaż i uświadom dziecku, że zaburzenie mowy nie ma wpływu na jego zdolności. Zobacz też: Gry logopedyczne dla dzieci online 8. Porozmawiaj z przedszkolanką Powiedz, by nie zwalniała dziecka ze śpiewania, recytowania, wymagała tyle samo, co od innych przedszkolaków. A także nie wytykała mu jąkania, nie przerywała wypowiedzi, nie okazywała zniecierpliwienia. Zobacz rady logopedy, jak wspierać rozwój mowy przedszkolaka

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
1000 zł na wakacje
Prawo i finanse
Bon 1000 zł na wakacje: od kiedy bon turystyczny 2023? Nowe informacje
Magdalena Drab
świadectwo z paskiem
Wychowanie
Czerwony pasek na świadectwie — od jakiej średniej? Wymagania i kryteria 2023
Joanna Biegaj
początek roku szkolnego 2023
Newsy
Będą dłuższe wakacje: początek roku szkolnego 2023/2024 został przesunięty
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
Życzenia na Dzień Ojca
Święta i uroczystości
Życzenia na Dzień Ojca 2023: od małego i dorosłego dziecka (krótkie, wzruszające, śmieszne)
Joanna Biegaj
ile dać na komunię
Święta i uroczystości
Ile dać na komunię w 2023: ile do koperty od gościa, dziadków, chrzestnej i chrzestnego?
Maria Nielsen
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
gdzie nad morze z dzieckiem
Czas wolny
Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami
Ewa Janczak-Cwil
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Szkarlatyna - co to oznacza
Zdrowie
Szkarlatyna u dzieci: co to za choroba? Przyczyny, objawy i leczenie płonicy
Beata Turska
larwy kleszczy
Edukacja
Larwy kleszczy – jak wygląda larwa kleszcza i czy jest niebezpieczna? [ZDJĘCIA]
Joanna Biegaj
czy można przykrywać wózek pieluchą
Pielęgnacja
Zakrywanie wózka pieluchą to nie sprytna ochrona przed słońcem. Dziecku grozi szpital!
Magdalena Drab
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
pas poporodowy
Połóg
Pas poporodowy: kiedy i ile godzin nosić pas brzuszny? [EFEKTY I OPINIE]
Agnieszka Majchrzak
latające kleszcze
Święta i uroczystości
Latające kleszcze – czy strzyżak sarni jest niebezpieczny?
Magdalena Drab
angielskie imiona
Imiona
Angielskie imiona żeńskie i męskie: popularne i ładne (+ ich polskie odpowiedniki)
Joanna Biegaj
uczulenie na słońce
Pielęgnacja
Uczulenie na słońce u dziecka: jak wygląda wysypka od słońca u dziecka? Leczenie, zapobieganie
Małgorzata Wódz