Rozwój dziecka. 10 faktów, o których warto wiedzieć

1. Rozwój dziecka rozpoczyna się już w życiu płodowym

Pierwszy trymestr cięży to okres najbardziej spektakularnego rozwoju, gdyż wtedy zaczynają wykształcać się narządy i układy wewnętrzne. Wtedy też tworzy się mózg, który około 32. tygodnia ciąży zwiększa swoją objętość, by w ostatnim miesiącu przygotować dziecko do życia pozamacicznego. Warto wiedzieć, że dziecko już w 17. tygodniu ciąży zaczyna słyszeć. Mówienie, czytanie i śpiewanie "do brzuszka" ma więc ogromne znaczenie, bo wpływa na budowanie więzi.

2. Pierwsze 3 lata życia dziecka to czas, kiedy mózg rozwija się najszybciej

Czy wiesz, że dziecko rodzi się o trzy miesiące wcześniej, niż wskazywałby na to stopień rozwoju układu nerwowego? Nasz mózg w chwili narodzin jest mniejszy, niż wskazuje jego metryka. Wszystko dlatego, że głowa z w pełni "dojrzałym" mózgiem nie zmieściłaby się w kanale rodnym. Dopiero potem następuje jego intensywny wzrost. Jak się okazuje, mózg dziecka około pierwszego roku życia osiąga 85% wielkości mózgu dorosłej osoby. Zwiększają się połączenia między neuronowe, a dziecko szybko poszerza zakres swoich umiejętności. Zaczyna obracać się z pleców na brzuszek, siada, potem raczkuje, chodzi, biega, mówi. I chociaż nam - dorosłym - te umiejętności mogą wydawać się oczywiste, zwykłe lub proste, to z perspektywy małego dziecka, są to milowe kroki rozwojowe.

3. Dziecko rodzi się z kilkoma ukrytymi talentami. To od rodziców zależy, czy pomogą mu je odnaleźć

Badacze z Instytutu Galupa są zdania, że dziecko rodzi się z co najmniej 5 ukrytymi talentami. Kiedy je rozwinie? Wszystko zależy od otoczenia, w jakim przyjdzie mu dorastać. Nie wszyscy rodzice umieją odkryć i rozwijać talenty swego dziecka. To dlatego tak ważne jest, by wspierać najmłodszych, otwierać przed nimi różne drogi rozwoju, dawać wybór i pobudzać kreatywność.

4. Dziecko potrzebuje zaspokojenia potrzeb emocjonalnych

Poza potrzebami fizjologicznymi, to właśnie potrzeba akceptacji jest niezwykle ważna. Dziecko lepiej rozwija się, gdy czuje się bezpiecznie. Miłość, więź i akceptacja sprawiają, że rozwój jest prawidłowy i harmonijny. Dlaczego? Maluch, który jest szczęśliwy, odczuwa komfort, jest ufny, pewny siebie, szybciej i chętniej poznaje świat, nie boi się wyzwań i skupia się na zdobywaniu nowych umiejętności. Dodatkowo wie, że ma swoją "bezpieczną przystań", czyli najbliższych. Czuje, że w kłopotliwej sytuacji może liczyć na rodziców.

5. Radość pomaga wzrastać

Prawidłowe relacje z dzieckiem, oparte na szacunku, miłości, bezpieczeństwie i radości sprawiają, że maluch lepiej rozwija się intelektualnie, emocjonalnie i społecznie. Odważniej próbuje nowych rzeczy, nie boi się, nawiązuje pozytywne relacje z rówieśnikami, wyraża, opisuje i rozumie swoje emocje.

6. Przytulanie pozytywnie wpływa na rozwój dziecka

To pierwsza i podstawowa forma kontaktu rodzic-dziecko. Nie bez powodu zaraz po porodzie maluszek układany jest na ciele matki w kontakcie skóra do skóry. Po co? By ukoić, uspokoić, pozwolić być blisko matki, a także po to, by wytworzyć więź między nimi. Warto też wspomnieć, że przytulanie wyzwala hormon szczęścia, który dla noworodka oznacza spokój i błogość. W dziedzinie rozwoju przytulanie to symbol bezpieczeństwa, bez którego rozwój dziecka mógłby być zaburzony.

7. Dziecko uczy się przez zabawę i naśladownictwo

Rodzina to podstawowa komórka społeczna dla dziecka. To pierwszy wzorzec zachowań, relacji, radzenia sobie z emocjami. A ponieważ maluchy są doskonałymi obserwatorami i wiedzę chłoną jak gąbka, to najszybciej uczą się przez naśladowanie. Widzą, słyszą i kopiują. Jeśli więc chcesz wesprzeć prawidłowy rozwój swojego dziecka, bądź dobrym przykładem. Pokazuj, jak radzić sobie z emocjami, wspieraj empatyczne zachowania, określaj zasady i twórz granice, aby twoje dziecko umiało je budować w przyszłości.

8. Zabawa klockami może pomóc rozwijać kreatywność, autoekspresję, odporność na krytykę i pewność siebie

Jak wynika z badania, przeprowadzonego w październiku 2023 roku na naszym serwisie, 95% rodziców potwierdza, że ich dzieci bawią się klockami. Matki i ojcowie deklarują, że zauważają pozytywny wpływ klocków na rozwój najmłodszych. 9 na 10 osób dostrzega zalety zabawy klockami, a 89% widzi w tym możliwość rozwoju kreatywności i pewności siebie.

Podczas zabawy klockami maluchy mogą zbudować wszystko, co tylko przyjdzie im do głowy i co podpowie im ich niczym nieograniczona wyobraźnia. Wybierając zatem zestawy dla najmłodszych od 18. miesiąca do 5. roku życia, warto zdecydować się na klocki LEGO® DUPLO®. Są kolorowe, różnorodne tematycznie i wesprą rozwój motoryczny oraz kreatywność twojego dziecka. Zabawa klockami to też sposób na autoekspresję. Dziecko może tworzyć, łączyć i budować według własnego pomysłu, doskonaląc tym samym kreatywność. Każda ukończona budowla z klocków to niesamowita radość i zalążek tworzenia pewności siebie. A co z nieudanymi próbami, podczas których maluszek jeszcze nie umie połączyć prawidłowo elementów lub wieża z klocków nagle się rozpadła? Smutek może okazać się konstruktywny. Klocki LEGO DUPLO to też krok w stronę odporności - tej psychicznej. Próby naprawienia nieudanych konstrukcji uczą, jak radzić sobie z emocjami i frustracją, a to niezwykle ważne dla dalszego rozwoju. Pokaż dziecku, jak radzić sobie z porażką. Spróbujcie podjąć się zbudowania wieży jeszcze raz. A jeśli znowu się zawali? Nic nie szkodzi, warto próbować do skutku. W końcu się uda, a duma z siebie będzie dla malucha największą nagrodą.

Jakie zestawy LEGO DUPLO warto wybrać?

Klocki zawsze dopasowuj do wieku i umiejętności maluszka. LEGO DUPLO są zaprojektowane specjalne dla dzieci od 1,5 roku życia. Są większe od standardowych klocków LEGO, by małe i nieporadne jeszcze rączki maluchów mogły uczyć się chwytać i rozłączać elementy. Są też w pełni bezpieczne, gdyż zostały wyprodukowane z najwyższej jakości materiałów. Zabawa klockami LEGO DUPLO wspiera rozwój wszechstronnie: dzięki tematycznym zestawom rozwijają zainteresowania, uczą empatii, wspierają w budowaniu relacji społecznych poprzez zabawę w odgrywanie ról, dodatkowo doskonalą umiejętności motoryczne i koordynację ręka-oko. Dla maluszków do 4. roku życia polecamy zestawy:

LEGO DUPLO "Ogród uprawowy" (10984)

Zwierzątka, rośliny, chmurka, tęcza, a nawet konewka! Brzmi fascynująco? I tak właśnie jest. Ten zestaw to raj dla dzieci, które kochają zabawę na świeżym powietrzu. Pokazując maluszkowi, jak uprawia się warzywa we własnym ogródku i ile korzyści ma ich jedzenie, możecie nauczyć się nazw roślin. Porusz też temat ekologii, tworząc ciekawe historie o planecie i ochronie bioróżnorodności.

LEGO DUPLO "Ciężarówka do recyklingu" (10987)

Twoje dziecko z zainteresowaniem wygląda przez okno, gdy tylko pojawi się śmieciarka? Teraz może bawić się nią codziennie. Wywrotka, kosze do recyklingu, minifigurka śmieciarza i pieska to krok w stronę nauki kolorów, nazw przedmiotów, a także tego, jak dbać o środowisko naturalne, w którym żyjemy.

LEGO DUPLO "Wymarzony plac zabaw" (10991)

Najmłodsi kochają place zabaw, a dzięki temu zestawowi teraz mogą bawić się na wymarzonym placu zabaw na okrągło. Składają się na niego huśtawki, zjeżdżalnie, ścianka wspinaczkowa oraz minifigurki deskorolkarza, dzieci i pieska. Zabawa nim to moc radości, a także możliwość nauki relacji między dziećmi, współpracy, wytrwałości, pewności siebie czy radzenia sobie z emocjami.

9. Korzystanie z ekranów przez najmłodszych niekorzystnie wpływa na ich rozwój

Małe dzieci (do około 2. roku życia) nie powinny używać smartfonów ani innych ekranów (TV, tablet, laptop). Potwierdzają to specjaliści, między innymi z WHO czy eksperci z Amerykańskiej Akademii Pediatrii. Zamiast bajki na smartfonie pomyśl o wspólnym oglądaniu książeczek, układaniu wieży z klocków, czy rysowaniu. Zadbaj o to, aby twój maluszek miał jak najwięcej doświadczeń sensorycznych, a takich z pewnością nie da mu żaden telefon czy telewizor.

Dotychczasowe rekomendacje dotyczące czasu spędzanego przez dzieci przed ekranem wyglądają następująco:

1. dzieci poniżej 1. roku życia i w pierwszym roku życia nie powinny być w ogóle eksponowane na ekran;
2. dla dzieci w wieku od 2 do 4 lat czas przed ekranem zawsze pod kontrolą osoby dorosłej nie powinien przekraczać 1 godziny dziennie, a im mniej, tym lepiej;
3. dla dzieci w wieku od 5 do 17 lat czas przed ekranem nie powinien przekraczać 2 godzin dziennie, a im mniej, tym lepiej.

10. Dzieci, do których rodzice mówią i z którymi rozmawiają, szybciej zaczynają mówić i wypowiadają więcej słów niż rówieśnicy, z którymi rodzice komunikują się rzadko

Wiemy już, że maluchy uczą się przez naśladownictwo. Mówić również. Prawidłowa artykulacja, a więc wypowiadanie głosek, słów i zdań to długotrwały proces, który zaczyna się już około 4-6 miesiąca życia. Gaworzenie stopniowo zamienia się w wypowiadanie pojedynczych wyrazów. Z czasem zasób słownictwa się zwiększa, aż w końcu maluch staje się bardzo dobrze komunikatywny i z dnia na dzień uczy się coraz więcej. Co może pomóc w rozwoju mowy? Na rynku dostępnych jest wiele zabawek, gadżetów i aplikacji dla dzieci, ale rozwiązanie jest zdecydowanie bardziej proste i oczywiste. Wystarczy drugi (najlepiej bliski) człowiek. Mówiący do dziecka i rozmawiający z dzieckiem rodzice to najlepsi nauczyciele mowy. Możesz w tym celu wykorzystać także klocki LEGO DUPLO. Zawierają wiele realistycznych elementów z życia codziennego, więc poznawanie ich i uczenie się ich nazw w zabawie będzie najprzyjemniejszą i najbardziej efektywną formą nauki.

Rozwój dziecka to wspaniała przygoda, niejednokrotnie pełna wybojów i zakrętów, ale i cudownych niespodzianek, wzruszeń oraz dumy. Jeśli chcesz w niej świadomie uczestniczyć, po prostu poświęć czas i zainteresowanie swojemu maluszkowi. Zobaczysz, to zaprocentuje.

Chcesz dowiedzieć się więcej na temat wpływu wspólnej zabawy na rozwój dziecka? Sprawdź wyniki badania.