5 skutków wychowania przez mądrych rodziców. Widać je już u 5-latków

Mądre wychowanie nie ma nic wspólnego z perfekcją, modnymi metodami ani wiecznym spokojem. To raczej zestaw codziennych wyborów: jak reagujemy na dziecięce emocje, jak stawiamy granice, jak sami traktujemy siebie i innych. I chociaż owoce wychowania widzi się w pełni dopiero po latach, niektóre skutki ujawniają się zaskakująco wcześnie.

U przedszkolaków widać je jak na dłoni, jeśli tylko przestaniemy szukać „cudownych dzieci” i zaczniemy patrzeć na realne zachowania.

1. Wewnętrzne poczucie bezpieczeństwa i spokoju

Pierwszy znak mądrego wychowania to nie brak płaczu ani bezproblemowość. Przeciwnie, taki maluch umie płakać, złościć się i mówić, że czegoś nie chce. Różnica jest taka, że w środku ma poczucie, że świat się od tego nie zawali. Widzę to w drobiazgach: pięciolatek potrafi wejść do nowej sali, zostać na urodzinach bez rodzica, spróbować zabawy, której nie zna. Czasem się boi, ale nie zamiera. Wie, że ma dokąd wrócić, że jego dorosły jest przewidywalny, że emocje da się przeżyć.

To bezpieczeństwo bierze się z codziennej obecności. Nie z siedzenia nad dzieckiem 24 godziny, tylko z bycia naprawdę w kontakcie: słuchania, nazywania emocji, pokazywania, że trudne chwile są normalne. Mądrzy rodzice nie uciekają od dziecięcej złości, nie zawstydzają jej. Pokazują, że można ją wyrazić, a potem wrócić do równowagi.

2. Umiejętność mówienia o emocjach i potrzebach

Mądrze wychowywane dziecko często zaskakuje słowami, których nie uczą przedszkola ani bajki. Ono mówi: „Jest mi smutno”, „Złoszczę się, bo chciałem dokończyć”, „Potrzebuję chwili”. To nie jest wygłaszanie gotowych formułek. To szczerość, która wypływa z tego, że w domu ktoś traktuje emocje poważnie.

Zauważyłam, że takie dzieci rzadziej wpadają w spiralę krzyku bez końca. One też potrafią się rozpędzić, jasne, jednak szybciej łapią kontakt ze sobą. Umieją poprosić o pomoc, zamiast uderzać, gryźć albo zamykać się w sobie. To efekt tego, że rodzice nie oczekują od malucha „przyjemnego nastroju”, tylko uczą go rozpoznawania tego, co w nim siedzi. I robią to nie wykładem, a własnym przykładem.

3. Zdrowe granice i szacunek dla innych

Kiedy mówię o granicach, nie mam na myśli dzieci „ustawianych do pionu”. Mądre wychowanie widać po tym, że dziecko potrafi powiedzieć „Nie chcę” i równocześnie rozumie, że inni też mają swoje „nie”. Taki maluch nie wchodzi na siłę w przestrzeń rówieśnika, nie wyrywa zabawki bez słowa, częściej zapyta lub zaproponuje wymianę. Jeśli się zagalopuje, zwykle przyjmuje komunikat od dorosłego bez upokorzenia i bez wojny na cały plac zabaw.

To zasługa domu, w którym granice są jasne i spokojne. Dziecko nie musi ich testować w nieskończoność, bo wie, gdzie one stoją. Mądrzy rodzice stawiają je konsekwentnie, bez krzyku, bez straszenia, bez przekupstwa. Dla dziecka to ogromny komfort. Granice nie są karą, tylko drogowskazem.

4. Ciekawość świata i odwaga w próbowaniu

Jedna z rzeczy, która zawsze mnie porusza, to dziecięca ciekawość. Dzieci wychowywane mądrze mają w sobie naturalną chęć „sprawdzania”. Zadają pytania, kombinują, próbują. Nie dlatego, że ktoś je ciągle stymuluje zajęciami, tylko dlatego, że nie boją się popełniać błędów. W domu usłyszały, że pomyłka to część nauki, a nie powód do wstydu.

Taki maluch częściej podejmuje wyzwania: spróbuje trudniejszej układanki, wejdzie na wyższą drabinkę, włoży buty sam, nawet jeśli zajmie to pięć minut dłużej. Wie, że dorosły go nie wyśmieje ani nie wyręczy w nerwach. To spokojna gotowość do próbowania.

5. Zaufanie do siebie i poczucie sprawczości

Najbardziej wyraźny skutek mądrego wychowania to coś, co widzę w postawie ciała i w prostych zdaniach. Dziecko z takim fundamentem mówi: „Spróbuję sam”, „Umiem”, „Jeszcze nie wychodzi, ale będę ćwiczyć”. On nie musi być najlepszy. Ważne, że wierzy w swoje możliwości i wie, że jego staranie ma znaczenie.

To nie bierze się z chwaleniem za wszystko. Wręcz odwrotnie. Mądrzy rodzice chwalą konkretnie: za wysiłek, za wytrwałość, za próbę. Nie nakładają na dziecko swoich ambicji. Pokazują mu, że jest wartościowe niezależnie od wyniku. Dzięki temu dziecko nie rozpada się, gdy coś mu nie wyjdzie, i nie buduje swojej tożsamości na byciu „naj”. Buduje ją na byciu sobą.

Mądre wychowanie nie oznacza bezbłędnego wychowania. Oznacza gotowość, żeby naprawiać, wracać do relacji, przepraszać, próbować inaczej. Dzieci nie potrzebują ideału. One potrzebują dorosłych, którzy są obecni i prawdziwi. Jeśli to mają, skutki widać szybciej, niż myślimy.

Zobacz też: Te dzieci osiągną sukces w przyszłości. Rodzice codziennie pozwalają im ćwiczyć 1 rzecz