Wyniki
Wyniki
Laureaci
Wyniki
Wyniki
Wyniki
ziajka krr
Wyniki
Nivea Klub Rodzica Recenzenta
Wyniki
nivea baby 2w1 krr
Wyniki
Pampers KRR
Wyniki
Wyniki
Wyniki
Wyniki
empatia co to
Adobe Stock
Wychowanie

Empatia – co to znaczy, przykłady empatii, jak nauczyć dziecko empatii

Empatia to zdolność, która pozwala zauważać i współodczuwać stany emocjonalne innych ludzi. Kształtuje się ją już w dzieciństwie. W dorosłym życiu odgrywa bardzo ważną rolę w budowaniu relacji społecznych, świadczy także o wysokiej inteligencji emocjonalnej.
W życiu codziennym dość często spotykamy się ze słowem „empatia”. Niekiedy pod zarzutem jej braku, czasami z wyrazami uznania nad jej intensywnością. Często można usłyszeć, że ktoś jest „zbyt empatyczny” lub „jest w nim za mało empatii”.

To, czy dana osoba jest empatyczna, zależy od wielu czynników, między innymi od relacji z rodzicami, a także środowiska, w którym się wychowuje. Poniżej wyjaśniamy, czym jest empatia, skąd bierze się zdolność jej odczuwania, a także dlaczego jest tak ważna w prawidłowym funkcjonowaniu.

Empatia – co to znaczy?

Z definicji empatii możemy dowiedzieć się, że jest ona umiejętnością rozumienia uczuć i emocji innej osoby. To zdolność przyjęcia jej perspektywy i zrozumienia postępowania. Empatia jest swego rodzaju wrażliwością na drugą osobę: jej odczucia, emocje, stan, w którym się znajduje.

Osoby empatyczne potrafią wyczuwać uczucia innych ludzi, wyobrazić sobie, że to oni znajdują się na miejscu danej osoby. Empatia jest umiejętnością odpowiedzi na zaobserwowane odczucia innych osób. 
 
W psychologii wyróżnia się dwa rodzaje empatii:
  • empatię emocjonalną – współodczuwanie stanu emocjonalnego drugiej osoby i troska o nią. W skrócie – umiejętność „czucia emocji innych”.
  • empatię poznawczą – umiejętność przyjęcia perspektywy drugiej osoby, zrozumienia, co czuje, a także obserwacja rzeczywistości z jej perspektywy. 

Empatyczny człowiek – kto nim jest?

Według naukowców poziom empatii jest uzależniony od:
  • predyspozycji biologicznych (dostajemy je w genach od swoich przodków),
  • predyspozycji psychologicznych (czyli wzorców, jakie dają rodzice i osoby w najbliższym otoczeniu),
  • predyspozycji środowiskowych (to czynniki, które kształtują nas przez całe życie).

Jak zachowuje się człowiek empatyczny? 
  • uważnie słucha drugiej osoby,
  • nie porównuje cudzych uczuć ze swoimi uczuciami,
  • nie ocenia,
  • nie doradza rozwiązań, gdy ktoś o to nie prosi,
  • potrafi zrozumieć drugą osobę i wczuć się w jej sytuację.

Przykłady empatii:
  • organizowanie zbiórek dla potrzebujących,
  • pomoc koleżeńska, np. reagowanie na przejawy agresji,
  • bezinteresowne oddawanie przysług, np. odwiezienie kolegi do domu, gdy pada deszcz.
W internecie można natknąć się na test na empatię. To zbiór pytań oceniający poziom empatii danej osoby. Tego typu testy należy traktować jako formę zabawy, a nie wiarygodne źródło oceny naszej wrażliwości na innych ludzi. Posiadaną przez nas empatię weryfikuje nasze postępowanie w realnych sytuacjach.

Przeciwieństwo empatii – egocentryzm

Nie każdy jest osobą empatyczną. Przeciwieństwem empatii jest egocentryzm, czyli skupianie się wyłącznie na sobie i swoich potrzebach.

Objawy braku empatii:
  • niezdolność do współczucia,
  • bycie nieczułym wobec innych,
  • przekonanie, że cały świat kręci się wokół danej osoby,
  • umieszczanie siebie w centrum uwagi,
  • brak uważności na uczucia innych osób,
  • brak umiejętności wczucia się w sytuację innych.
 
Brak empatii może być chorobą. Mówimy wtedy o osobowości dyssocjalnej. To zaburzenie osobowości objawiające się między innymi brakiem empatii, a także lekceważeniem norm społecznych. To zaburzenie psychiczne charakteryzuje także chłód emocjonalny, bardzo niski poziom współczucia i brak troski o uczucia i potrzeby innych.

Jak nauczyć dziecko empatii?

Empatia jest bardzo cenną cechą – pomaga wchodzić w relacje z ludźmi i odnajdywać się w trudnych sytuacjach. Warto wspierać rozwój empatii u dzieci od najmłodszych lat. Podstawą jest dobra relacja między dzieckiem a rodzicem. Należy zadbać o zaspokojenie emocjonalnych i fizycznych potrzeb dziecka. Istotne jest poświęcanie dziecku odpowiedniej ilości czasu i zadbanie o to, by miało świadomość, że jest kochane. Rodzic powinien też uczyć dziecko radzenia sobie z trudnymi emocjami – smutkiem, gniewem lub złością.
Aby wykształcić w dziecku empatię, rodzice sami powinni być empatyczni – dawać dobry przykład, pokazując maluchowi empatyczne zachowania.

Co robić w przypadku braku empatii u dziecka? W rozwoju empatii może pomóc przygarnięcie zwierzaka, którym maluch będzie się opiekować, czytanie książeczek uwrażliwiających na uczucia i potrzeby innych, a także rozmowa na takie tematy i analiza sytuacji, które budzą niepokój. Jeżeli podobne działania nie przyniosą rezultatów – warto skorzystać z pomocy psychologa dziecięcego.


Zobacz także: 

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
lektury klasa 6
Edukacja
Lektury do 6 klasy szkoły podstawowej – lista lektur szkolnych po zmianach 
Joanna Biegaj
300 plus - kiedy wypłata świadczenia dobry start
Aktualności
300 plus – kiedy wypłata świadczenia „Dobry start”?
Joanna Biegaj
obcięte dofinansowanie dla szkoły w chmurze
Edukacja
Szkoła w Chmurze – cena może wzrosnąć?
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
życzenia urodzinowe dla córki
Święta i uroczystości
Życzenia urodzinowe dla córki: piękne, wzruszające, mądre, od mamy i od taty
Joanna Biegaj
Przysłowia o nauce
Cytaty i przysłowia
Mądre przysłowia o nauce i wiedzy – 40 motywujących sentencji
Joanna Lechowicz
zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły
Uczeń
Zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły [WZÓR]
Joanna Biegaj
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
ugryzienie szerszenia
Zdrowie
Ugryzienie szerszenia może być groźne (ale nie musi!)
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
jak odpieluchować dziecko
Pielęgnacja
Odpieluchowanie dziecka: kiedy i jak to zrobić? Sprawdzone sposoby
Małgorzata Wódz
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak