Wyniki
Wyniki
Laureaci
Wyniki
Wyniki
Wyniki
ziajka krr
Wyniki
Nivea Klub Rodzica Recenzenta
Wyniki
nivea baby 2w1 krr
Wyniki
Pampers KRR
Wyniki
Wyniki
Wyniki
Wyniki
empatia co to
Adobe Stock
Wychowanie

Empatia – co to znaczy, przykłady empatii, jak nauczyć dziecko empatii

Empatia to zdolność, która pozwala zauważać i współodczuwać stany emocjonalne innych ludzi. Kształtuje się ją już w dzieciństwie. W dorosłym życiu odgrywa bardzo ważną rolę w budowaniu relacji społecznych, świadczy także o wysokiej inteligencji emocjonalnej.
W życiu codziennym dość często spotykamy się ze słowem „empatia”. Niekiedy pod zarzutem jej braku, czasami z wyrazami uznania nad jej intensywnością. Często można usłyszeć, że ktoś jest „zbyt empatyczny” lub „jest w nim za mało empatii”.

To, czy dana osoba jest empatyczna, zależy od wielu czynników, między innymi od relacji z rodzicami, a także środowiska, w którym się wychowuje. Poniżej wyjaśniamy, czym jest empatia, skąd bierze się zdolność jej odczuwania, a także dlaczego jest tak ważna w prawidłowym funkcjonowaniu.

Dlaczego ważne jest nazywanie emocji u dziecka - obejrzyj film

Empatia – co to znaczy?

Z definicji empatii możemy dowiedzieć się, że jest ona umiejętnością rozumienia uczuć i emocji innej osoby. To zdolność przyjęcia jej perspektywy i zrozumienia postępowania. Empatia jest swego rodzaju wrażliwością na drugą osobę: jej odczucia, emocje, stan, w którym się znajduje.

Osoby empatyczne potrafią wyczuwać uczucia innych ludzi, wyobrazić sobie, że to oni znajdują się na miejscu danej osoby. Empatia jest umiejętnością odpowiedzi na zaobserwowane odczucia innych osób. 
 
W psychologii wyróżnia się dwa rodzaje empatii:
  • empatię emocjonalną – współodczuwanie stanu emocjonalnego drugiej osoby i troska o nią. W skrócie – umiejętność „czucia emocji innych”.
  • empatię poznawczą – umiejętność przyjęcia perspektywy drugiej osoby, zrozumienia, co czuje, a także obserwacja rzeczywistości z jej perspektywy. 

Empatyczny człowiek – kto nim jest?

Według naukowców poziom empatii jest uzależniony od:
  • predyspozycji biologicznych (dostajemy je w genach od swoich przodków),
  • predyspozycji psychologicznych (czyli wzorców, jakie dają rodzice i osoby w najbliższym otoczeniu),
  • predyspozycji środowiskowych (to czynniki, które kształtują nas przez całe życie).

Jak zachowuje się człowiek empatyczny? 
  • uważnie słucha drugiej osoby,
  • nie porównuje cudzych uczuć ze swoimi uczuciami,
  • nie ocenia,
  • nie doradza rozwiązań, gdy ktoś o to nie prosi,
  • potrafi zrozumieć drugą osobę i wczuć się w jej sytuację.

Przykłady empatii:
  • organizowanie zbiórek dla potrzebujących,
  • pomoc koleżeńska, np. reagowanie na przejawy agresji,
  • bezinteresowne oddawanie przysług, np. odwiezienie kolegi do domu, gdy pada deszcz.
W internecie można natknąć się na test na empatię. To zbiór pytań oceniający poziom empatii danej osoby. Tego typu testy należy traktować jako formę zabawy, a nie wiarygodne źródło oceny naszej wrażliwości na innych ludzi. Posiadaną przez nas empatię weryfikuje nasze postępowanie w realnych sytuacjach.

Przeciwieństwo empatii – egocentryzm

Nie każdy jest osobą empatyczną. Przeciwieństwem empatii jest egocentryzm, czyli skupianie się wyłącznie na sobie i swoich potrzebach.

Objawy braku empatii:
  • niezdolność do współczucia,
  • bycie nieczułym wobec innych,
  • przekonanie, że cały świat kręci się wokół danej osoby,
  • umieszczanie siebie w centrum uwagi,
  • brak uważności na uczucia innych osób,
  • brak umiejętności wczucia się w sytuację innych.
 
Brak empatii może być chorobą. Mówimy wtedy o osobowości dyssocjalnej. To zaburzenie osobowości objawiające się między innymi brakiem empatii, a także lekceważeniem norm społecznych. To zaburzenie psychiczne charakteryzuje także chłód emocjonalny, bardzo niski poziom współczucia i brak troski o uczucia i potrzeby innych.

Jak nauczyć dziecko empatii?

Empatia jest bardzo cenną cechą – pomaga wchodzić w relacje z ludźmi i odnajdywać się w trudnych sytuacjach. Warto wspierać rozwój empatii u dzieci od najmłodszych lat. Podstawą jest dobra relacja między dzieckiem a rodzicem. Należy zadbać o zaspokojenie emocjonalnych i fizycznych potrzeb dziecka. Istotne jest poświęcanie dziecku odpowiedniej ilości czasu i zadbanie o to, by miało świadomość, że jest kochane. Rodzic powinien też uczyć dziecko radzenia sobie z trudnymi emocjami – smutkiem, gniewem lub złością.
Aby wykształcić w dziecku empatię, rodzice sami powinni być empatyczni – dawać dobry przykład, pokazując maluchowi empatyczne zachowania.

Co robić w przypadku braku empatii u dziecka? W rozwoju empatii może pomóc przygarnięcie zwierzaka, którym maluch będzie się opiekować, czytanie książeczek uwrażliwiających na uczucia i potrzeby innych, a także rozmowa na takie tematy i analiza sytuacji, które budzą niepokój. Jeżeli podobne działania nie przyniosą rezultatów – warto skorzystać z pomocy psychologa dziecięcego.


Zobacz także: 

Inteligencja emocjionalna dziecka
AdobeStock
Psychotesty i quizy
Czy umiesz rozpoznawać emocje dziecka? [QUIZ]

Sposoby mam na ...
Zapach a emocje. Jak docenić zmysł węchu? [LIVECZAT]
Dlaczego zmysł węchu jest taki ważny? Kiedy się rozwija? Czy kosmetyki zapachowe są bezpieczne dla niemowląt? Dlaczego małe dziecko zawsze tak pięknie pachnie? Na wszystkie te pytania podczas liveczatu na fanpagfe’u MamoToJa odpowiedziała senselierka Marta Siembab. „Nic tak mocno jak zapach nie koduje wspomnień i emocji”

Węch jest tym zmysłem, którego często nie doceniamy. A rozwija się jako pierwszy. „ Zapachy znajdują się w płynie owodniowym – tym, w którym jeszcze jako nienarodzone dzieci pływamy cały czas w czasie ciąży . – tłumaczy Marta Siembab, ekspert w dziedzinie zapachów – Do płynu owodniowego przenikają związki zawarte w pożywieniu. To co mama spożywa w pewnym sensie trafia do układu nerwowego dziecka, bo ono co jakiś czas właśnie połyka odrobinę tego płynu i „degustuje” nowe smaki i zapachy”. Zapach w pielęgnacji dziecka Jak podkreśliła Marta Siembab, zapach w pielęgnacji dziecka ma wiele różnych funkcji. Jest to między innymi funkcja tworzenia rytuału . „Zwłaszcza w dzisiejszym świecie, kiedy mamy mnóstwo stresorów w ciągu dnia i dziecko dopiero uczy się życia i poznaje świat, który dzieli się na segmenty czasowe: snu, zabawy, jedzenia czy odpoczynku. Czasem trudno mu przejść z jednej aktywności w drugą w sposób harmonijny. Rytuały, do których bardzo dobrze jest włączyć zapach służą temu, żeby ten później dawał sygnał dziecku, ale też rodzicowi, że przychodzi czas na przejście z jednej aktywności do drugiej”. Jak zatroszczyć się o zapach w naszym otoczeniu? „Jest najsłabiej poznanym ze wszystkich zmysłów i kryje najwięcej niespodzianek” – podkreślała Marta Siembab wyliczając właściwości takich zapachów jak między innymi lawenda, białe piżmo, olejek herbaciany czy dzika róża . Podkreśliła jednocześnie, że „zapach, podobnie jak dźwięk i światło powinny być używane w umiarze. Ważne jest to, żeby uwrażliwiać się na istnienie zapachu i razem z dziećmi tych zapachów doświadczać. Nic tak mocno jak zapach nie koduje wspomnień i emocji”. Materiał powstał z udziałem marki Johnson’s

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
1000 zł na wakacje
Prawo i finanse
Bon 1000 zł na wakacje: od kiedy bon turystyczny 2023? Nowe informacje
Magdalena Drab
początek roku szkolnego 2023
Newsy
Będą dłuższe wakacje: początek roku szkolnego 2023/2024 został przesunięty
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
ile dać na komunię
Święta i uroczystości
Ile dać na komunię w 2023: ile do koperty od gościa, dziadków, chrzestnej i chrzestnego?
Maria Nielsen
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Wyjątkowe życzenia na Dzień Matki
Święta i uroczystości
Życzenia na Dzień Matki: wyjątkowe dla wyjątkowej mamy
Luiza Słuszniak
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
gdzie nad morze z dzieckiem
Czas wolny
Gdzie nad morze z dzieckiem? TOP 10 sprawdzonych miejsc dla rodzin z maluchami
Ewa Janczak-Cwil
ile punktów można zdobyć na egzaminie ósmoklasisty
Edukacja
Punkty na egzaminie ósmoklasisty 2023: ile trzeba mieć punktów?
Joanna Biegaj
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Szkarlatyna - co to oznacza
Zdrowie
Szkarlatyna u dzieci: co to za choroba? Przyczyny, objawy i leczenie płonicy
Beata Turska
larwy kleszczy
Edukacja
Larwy kleszczy – jak wygląda larwa kleszcza i czy jest niebezpieczna? [ZDJĘCIA]
Joanna Biegaj
czy można przykrywać wózek pieluchą
Pielęgnacja
Zakrywanie wózka pieluchą to nie sprytna ochrona przed słońcem. Dziecku grozi szpital!
Magdalena Drab
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
pas poporodowy
Połóg
Pas poporodowy: kiedy i ile godzin nosić pas brzuszny? [EFEKTY I OPINIE]
Agnieszka Majchrzak
latające kleszcze
Święta i uroczystości
Latające kleszcze – czy strzyżak sarni jest niebezpieczny?
Magdalena Drab
angielskie imiona
Imiona
Angielskie imiona żeńskie i męskie: popularne i ładne (+ ich polskie odpowiedniki)
Joanna Biegaj
uczulenie na słońce
Pielęgnacja
Uczulenie na słońce u dziecka: jak wygląda wysypka od słońca u dziecka? Leczenie, zapobieganie
Małgorzata Wódz