Oczy człowieka – na co dzień niewiele o nich rozmyślamy, a to temat pełen zaskakujących ciekawostek. Oczy to jedne z najbardziej skomplikowanych narządów w ludzkim ciele, a wzrok pozwala nam na pełny kontakt ze światem. Fascynują nas kolory oczu, rzadko jednak myślimy o tym, że oko przyswaja nawet ponad 30 tys. informacji w ciągu godziny! Wzrok dziecka rozwija się do ok. 7 lat, choć gałka oczna powiększa się tylko minimalnie przez całe życie człowieka.
Nawet 80 proc. informacji, które czerpiemy z otaczającego świat, trafia do mózgu dzięki oczom. Wzrok kształtuje też nasze wspomnienia i ma kluczowy wpływ na to, jak myślimy.
Zobacz też:
Ponieważ po urodzeniu tęczówka jest pozbawiona pigmentu, większość dzieci ma jasne, niebieskie oczy. Indywidualny kolor oczu kształtuje się między 3. a 6. miesiącem życia.
Tylko ok. 8 proc. ludzi na świecie ma niebieskie oczy, a błękitny to z kolei najrzadszy kolor oczu u ssaków. Istnieje teoria, że wszyscy niebieskoocy ludzie są spokrewnieni, bo pochodzą od jednego przodka. Niebieski kolor oczu może być bowiem mutacją, która powstała zaledwie ok. 10 tys. lat temu.
Tylko ok. 2 proc. ludzi na świecie ma zielone oczy, może więc dlatego są one uważane za najbardziej atrakcyjne. Co ciekawe, zielone oczy ma aż 90 proc. kobiet w Islandii! Mają je też prawie zawsze osoby o rudych włosach, częściej kobiety niż mężczyźni.
Niemal tak samo rzadkie jak zielone są szare oczy u ludzi.
Ciemne kolory oczu występują u ludzi najczęściej – ma je ponad 50 proc. populacji (im dalej na południe, tym więcej brązowookich). Brązowy kolor oczu jest jednak różnie określany: w Polsce mówi się o oczach piwnych, w USA o oczach orzechowych, a w Ameryce Południowej o kawowych. Czasem brązowe oczy nazywa się miodowymi albo ametystowymi.
Tylko ok. 1/6 powierzchni gałki ocznej jest odsłonięta i widoczna. Oko jest umieszczone w oczodole, osłaniają je rzęsy, a brwi mają je chronić przed... potem spływającym z czoła.
Heterochromia to różnobarwność tęczówki. Może być całkowita (wtedy człowiek ma dwoje oczu w różnych kolorach), wycinkowa (część tęczówki jednego bądź obu oczu ma inny kolor) albo centralna (kolor zmienia się promieniście od źrenicy w kierunku brzegu tęczówki). Taka kolorystyczna mutacja jest niegroźna i nie wpływa na jakość widzenia.
Nieodpowiednie dbanie o oczy często niesie za sobą konsekwencje, niekiedy bardzo poważne. Co negatywnie wpływa na wzrok? Przede wszystkim oczom szkodzi ich nadmierna praca z bliska – głównie wielogodzinne wpatrywanie się w ekran laptopa lub smartfona. Szkodzi również suche powietrze, brak odpowiedniej ochrony przed słońcem, niewłaściwe oświetlenie, a nawet makijaż. Większość szkodzących nawyków można wyeliminować. Podpowiadamy, w jaki sposób to zrobić. Co szkodzi na wzrok? Podczas codziennego funkcjonowania jesteśmy w stanie ograniczyć takie czynności i negatywne nawyki, które szkodzą oczom. Oto lista rzeczy, które źle wpływają na wzrok. Co szkodzi na wzrok? Długotrwałe wytężanie wzroku Niewłaściwe oświetlenie Brak ochrony przed słońcem Zbyt suche powietrze Przecieranie oczu Spanie w soczewkach kontaktowych Niekorzystne działanie smogu Kreska na wewnętrznej stronie powieki Wielogodzinne korzystanie z komputera Nieodpowiednia dieta Długotrwałe wytężanie wzroku Co szkodzi na wzrok? Elektronika, która sprawia, że wpatrujemy się w nią za długo, za często, ze zbyt bliskiej odległości. Z ewolucyjnego punktu widzenia oczy ludzkie są przystosowane do patrzenia w dal, nie zaś do patrzenia z bliska. Wpatrywanie się w litery lub cyfry przez wiele godzin jest więc bardzo obciążające dla oczu. To samo tyczy się wielogodzinnego przesiadywania przed tabletem, smartfonem lub laptopem. Im bliżej oczu umieszczony jest tablet, smartfon lub monitor komputera, tym większy wysiłek mięśni odpowiadających za akomodację – zmianę kształtu soczewki. W takiej sytuacji zmniejsza się zakres akomodacji, czyli zdolności manewrowania między punktem bliży i dali wzrokowej. Skutkiem tego może być rozwój krótkowzrocznośc i (zwłaszcza u dzieci, które bardzo często i długo korzystają ze smartfona). Inną...
Choć nowe media mogą wspomagać rozwój dziecka, nie oznacza to, że maluch czy starszak powinien mieć stały dostęp do telewizora, komputera i tabletu – m.in. z troski o jego oczy. W czasach wszechobecnych ekranów i nauki zdalnej lub hybrydowej każdy rodzic powinien wiedzieć, jak skutecznie zadbać o wzrok swojego dziecka. Przedstawiamy 10 trików, które pomogą ci zminimalizować negatywny wpływ ekranów na wzrok dziecka 1. Ogranicz czas przed ekranem Zgodnie z rekomendacjami Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej dzieciom do 2. roku życia nie zaleca się kontaktu z urządzeniami ekranowymi. Dzieci między 2. a 5. rokiem życia mogą spędzać przed ekranem maksymalnie godzinę dziennie (jednak jednorazowo nie dłużej niż 15-20 minut). Jeśli chcesz włączyć dziecku bajkę, lepiej zrób to na telewizorze niż telefonie czy tablecie. Maluch przed ekranem telewizora ma możliwość zachowania większego dystansu do ekranu, co będzie lepsze dla jego wzroku. Powinnaś także zadbać o to, by dziecko zawsze siedziało na wprost telewizora. Pamiętaj, by : nie puszczać bajek przy jedzeniu, tuż przed snem, podczas czynności związanych z higieną; nie traktować czasu przed ekranem jako narzędzia do motywowania (np. pozwolić dziecku na oglądanie bajek, jeśli zje obiad); treści, do jakich dziecko ma dostęp, były dostosowane do jego wieku; w pierwszych latach dziecko korzystało z mediów wspólnie z rodzicem. W przypadku starszego dziecka warto: ustalić zasady co do czasu, który dziecko może spędzać przed ekranem w dni powszednie i weekendy (są specjalne aplikacje blokujące telefon po określonym czasie i w określonych godzinach); ustalić zasady korzystania z mediów dla wszystkich domowników np. niekorzystania z telefonów przy obiedzie, telefon wieczorem nie trafia do sypialni; zachęcić dziecko do ruchowych gier na konsoli; zapewnić dziecku alternatywne pomysły na wolny czan...
Okazuje się, że są produkty, które dzięki zawartości cennych witamin i minerałów, naprawdę warto włączyć do codziennego menu. Zwłaszcza wtedy, gdy zależy nam na tym, by uniknąć kłopotów ze wzrokiem. Spis treści: 1. Witaminy na dobry wzrok Witamina A – marchewka i inne naturalne źródła Witamina C – papryka i kiwi przeciw zaćmie Witamina E – eliksir młodości dla oczu Witaminy z grupy B – na straży zdrowych oczu 2. Minerały w diecie na dobry wzrok Cynk Selen Miedź 3. Dieta na dobry wzrok Nienasycone kwasy tłuszczowe Polifenole 4. Co pić na poprawę wzroku? Witaminy na dobry wzrok Witamina A: marchewka i inne naturalnych źródła „Zjedz marchewkę, jest dobra na wzrok” – wielu z nas słyszało te słowa przy obiedzie co najmniej kilka razy w życiu. I nie bez powodu, bo w tej zachęcie do jedzenia marchewek, przekazywanej z pokolenia na pokolenie, nie ma krzty przesady. Marchewka (podobnie jak masło) długo kojarzona była jako jedno z najcenniejszych źródeł witaminy A, która stanowi bardzo ważny składnik barwnika radopsyny w siatkówce oka. Witamina A to również silny przeciwutleniacz, dzięki któremu komórki organizmu (również te, z których składa się oko) wolniej się starzeją. Niedobór witaminy A może prowadzić do tzw. kurzej ślepoty (pogorszenia widzenia o zmierzchu) lub zespołu suchego oka. Już 100 g gotowanej marchewki może w całości pokryć dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę (podczas gdy 30 g masła pokrywa 30 proc. zapotrzebowania). Dziś wiemy, że istnieje wiele innych naturalnych źródeł witaminy A. Źródła witaminy A: arbuz, fasolka szparagowa, pomidory (surowe) grejpfruty, wiśnie, brokuły, koperek, sałata, świeże morele, jarmuż, botwina, czerwona...
