Gronkowiec złocisty u dzieci: zakażenie, objawy, choroby wywołane przez gronkowca
Gronkowiec złocisty u dzieci zamieszkuje w gardle, nosie albo na powierzchni skóry. Bakterią można zarazić się poprzez styczność z zakażonymi przedmiotami, kontakt z nosicielem oraz drogą kropelkową. Gronkowiec często dotyka noworodków już w szpitalu. Najaktywniejszy jest wtedy, gdy dziecko ma osłabioną odporność.
Gronkowiec złocisty u dziecka to bakteria bytująca w jamie nosowo-gardłowej i na skórze. U najmłodszych wywołuje zakażenia skórne, m.in. czyraki. Gronkowiec może też powodować zapalenie płuc lub zatok. Nieleczone zakażenie gronkowcem prowadzi do namnożenia bakterii i może skończyć się nawet sepsą.
Gronkowiec złocisty u dzieci:
1. objawy bakterii
2. Inne choroby wywoływane przez gronkowca
3. Czy można wyleczyć gronkowca?
4. Czy gronkowiec jest zaraźliwy?
Gronkowiec złocisty u dziecka: jakie są objawy bakterii?
Gronkowiec najczęściej wywołuje choroby skóry, które wymagają leczenia antybiotykami. Objawy gronkowca zależą od wywołanej przez bakterię choroby. Inne są objawy zarażenia gronkowcem złocistym w przypadku chorób skórnych, np. czyraków, liszajców, zapalenia mieszków włosowych, a inne w przypadku zapalenia opon mózgowych czy płuc.
Czasami dobranie właściwego leku odwleka się w czasie, ponieważ gronkowiec jest szczególnie odporny na leczenie. Nigdy jednak nie bagatelizuj zakażenia tą bakterią, ponieważ powikłania mogą być bardzo groźne dla dziecka. Poniżej znajdziesz charakterystykę najczęstszych chorób skórnych wywołanych przez gronkowca złocistego i metody ich leczenia.
Szacuje się, że gronkowiec może występować u nawet 50% całej populacji. U wielu osób gronkowiec złocisty nie powoduje zakażeń, a samo nosicielstwo nie daje żadnych objawów. Bakteria jest trudna w leczeniu, ponieważ jest odporna na antybiotyki, a szczepionka na nią nie istnieje.
Czyraki
Gronkowiec złocisty u dziecka może dawać objawy w postaci czyraków. Na początku pojawia się bolesna, twarda krostka, która może się powiększyć aż do rozmiarów niewielkiego guza. Okolica czyraka także jest zaczerwieniona i bolesna. Pojedynczy czyrak umiejscowiony np. na nodze czy pupie maluszka nie jest jeszcze bardzo groźny. Jeżeli jednak średnica czyraka powiększy się do ok. 1 cm, to może oznaczać, że bakteryjna choroba skóry przybiera na sile – konieczna będzie kolejna wizyta u lekarza.
Do specjalisty trzeba też się zgłosić jeśli czyraki powracają albo kiedy na skórze pojawia się ich więcej niż jeden – w takim przypadku mówimy o czyraczności, którą leczy się czasem nawet antybiotykiem podawanym doustnie. Leczenie czyraków może trwać bardzo długo, bo trudno dobrać antybiotyk, na który gronkowiec nie będzie odporny.
Jeśli czyraki pojawią się na twarzy albo w uchu, konieczne będzie leczenie szpitalne, ze względu na to, że infekcja rozwija się bardzo blisko mózgu i istnieje ryzyko bardzo groźnego bakteryjnego zapalenia opon mózgowych.
Liszajec zakaźny
Częstym efektem zakażenia gronkowcem jest liszajec zakaźny. Może pojawić się u noworodków, jako skutek zakażenia gronkowcem złocistym w szpitalu tuż po porodzie. Wokół ust, na policzkach, czasem też między włosami na głowie pojawiają się drobne pęcherzyki, które następnie mogą pękać i wydzielać żółtawy, kleisty płyn. Pęknięte – szybko zasychają i tworzą strupy. Liszajec zakaźny trochę przypomina opryszczkę – tylko lekarz może definitywnie orzec, jaką chorobę ma dziecko.
Jeśli zauważysz objawy liszajca, jak najszybciej umów malca na wizytę w przychodni. Pediatra przepisze antybiotyk (to konieczne!) i maści łagodzące zmiany skórne. Zadzwoń do lekarza także wtedy, jeśli podczas leczenia pojawi się gorączka lub zaczerwienienie wokół zmienionych chorobowo miejsc. Maluch powinien przyjmować antybiotyk przez ok. 7-10 dni. Nie przerywaj kuracji, nawet jeśli jeszcze przed upływem tego terminu zauważysz poprawę.
Ważna jest też domowa pielęgnacja. Kilka razy dziennie przemywaj zmiany czystymi gazikami. Warto też przykryć chore miejsca warstwą gazy, by udaremnić rozprzestrzenianie się infekcji na inne części ciała. W czasie leczenia liszajca zakaźnego wszyscy domownicy powinni myć często ręce mydłem przeciwbakteryjnym, żeby nie roznosić zakażenia.
Jęczmień
Jęczmień na oku to bakteryjne zapalenie brzegu powieki, spowodowane zakażeniem gronkowcem u dziecka, do którego dochodzi najczęściej na skutek pocierania brudnymi rączkami powiek. Na powiece pojawia się bolesne zgrubienie, początkowo czerwone, z czasem pęczniejące i przybierające kształt i barwę ziarna zboża, od którego wzięło nazwę. Zbiera się w nim ropa (to ona nadaje ową ciemnozłotą barwę). Jęczmień dojrzewa w ciągu 4–5 dni i nieleczony samoczynnie pęka, co może prowadzić do wtórnego nadkażenia.
Zaogniona powieka puchnie i ogranicza sprawne widzenie, przede wszystkim jednak swędzi. Dziecku trudno jest się powstrzymać od pocierania bolącego miejsca, dlatego warto założyć na chore oko opatrunek z kawałka wyjałowionej gazy. To jednak nie wystarczy, aby wyleczyć jęczmień, dlatego skonsultuj się z okulistą, który być może przepisze maść z antybiotykiem.
Na czas choroby dziecka trzymaj jego ręcznik z dala od przyborów toaletowych pozostałych członków rodziny – jęczmień jest bardzo zaraźliwy (może się też przenieść z powieki jednego oka na drugie). Po każdym przemyciu zainfekowanej powieki dokładnie umyj ręce.
Zespół Rittera
Gronkowiec złocisty u dzieci może wywołać Zespół Rittera, nazywany również pęcherzycą noworodków albo gronkowcowym zespołem oparzeniowym. To bardzo groźna choroba, występująca najczęściej u kilkutygodniowych dzieci, zarażonych gronkowcem. Może też pojawić się u starszych dzieci (do pięciu lat).
Na całym ciele pojawiają się bolesne pęcherze, które pękają. Skóra łuszczy się i wygląda jak poparzona. Najczęściej zmiany rozpoczynają się wokół pępka albo pod pieluszką. Chore dziecko ma wysoką gorączkę, bardzo cierpi i wymaga jak najszybszego leczenia w szpitalu. Najprawdopodobniej zauważysz też nagły brak apetytu u dziecka. Choroba pozostawia najczęściej trwałe blizny.
Uwaga! Przy podejrzeniu jakiegokolwiek bakteryjnego zapalenia skóry nie smaruj zmian maściami sterydowymi – są świetną pożywką dla bakterii. Przede wszystkim powinny o tym pamiętać mamy dzieci z atopowym zapaleniem skóry, bo to te maluchy często są leczone sterydowymi preparatami, i jednocześnie to one są szczególnie narażone na choroby gronkowcowe.
Inne choroby wywoływane przez gronkowca
Gronkowiec to podstępna bakteria, która nie zadowala się tylko atakowaniem skóry. Może też wywoływać poważne choroby organów wewnętrznych. Oprócz wspomnianego bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, gronkowiec może wywołać:
- zapalenie płuc u niemowlaka i starszego dziecka,
- zatrucia pokarmowe,
- infekcje żył,
- zapalenie zatok u dziecka,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- posocznicę, czyli sepsę.
Gronkowiec złocisty wytwarza też toksyczną enterotoksynę – a zakażenie nią może być tak samo niebezpieczne, jak zarażenie samą bakterią.
Czy można wyleczyć gronkowca?
Gronkowiec wymaga leczenia antybiotykiem, podobnie jak pozostałe choroby bakteryjne. Niestety dobranie właściwego antybiotyku zwalczającego gronkowca może być trudne. Z badań wynika, że aż 90 proc. szczepów gronkowca jest odpornych na penicylinę. Inne antybiotyki są jeszcze mniej skuteczne. Bakteria szybko przyzwyczaja się do nowych leków i uodparnia się na nie. Im częściej dzieciom podaje się antybiotyki, tym większe prawdopodobieństwo, że gronkowiec się na nie uodporni.
Czy gronkowcem można się zarazić?
Gronkowiec rozprzestrzenia się drogą kropelkową, dlatego można się nim zarazić przez bezpośredni kontakt z chorym. Do zarażenia może dojść także przez wypicie lub zjedzenie zakażonego produktu (przede wszystkim mięsa i nabiału) czy otwartą ranę. Bakterią można zarazić się najszybciej w okresach osłabionej odporności. Wyczerpany i słaby układ immunologiczny jest idealnym podłożem dla rozwoju gronkowca – najczęściej zakażeniu ulegają osoby po przebytych długotrwałych chorobach czy zabiegach chirurgicznych.
W takich sytuacjach organizm nie potrafi się bronić i jakakolwiek styczność z bakterią może zakończyć się zakażeniem. Gronkowiec rozprzestrzenia się także w szpitalach i przychodniach. Przebywające tam osoby chore i osłabione, dość łatwo ulegają zakażeniom. W ostatnich latach do zakażeń gronkowcem dochodzi także w innych miejscach publicznych, takich jak: baseny, kąpieliska czy sale ćwiczeń. Takim chorobom sprzyjają duże skupiska ludzi i szybkie przechodzenie bakterii z człowieka na człowieka.
Zobacz także:
- 10 pytań o zakażenia skóry dziecka
- Jakie choroby wywołuje paciorkowiec u dzieci?
- Wakacyjne problemy skórne u dzieci