skala tannera
Adobe Stock
Zdrowie

Skala Tannera – co to jest i jak się nią posługiwać? Skala Tannera dla dziewczynki i chłopca

Skala Tannera służy do oceny dojrzałości płciowej dzieci i młodzieży na podstawie zewnętrznych cech płciowych – narządów płciowych i piersi u dziewcząt. Ze skali Tannera korzystają pediatrzy, endokrynolodzy i kryminolodzy. Wyjaśniamy, jak posługiwać się skalą Tannera w przypadku dziewczynek i chłopców, i co oznaczają stosowane skróty.

Skala Tannera pomaga określić dojrzałość płciową dziecka. Ocena, na jakim etapie dojrzewania jest chłopiec czy dziewczynka, odbywa się na podstawie wyglądu piersi i okolic łonowych u dziewcząt oraz gęstości owłosienia, wielkości prącia i jąder u chłopców.

Spis treści:

  1. Skala Tannera – dziewczynki
  2. Skala Tannera – chłopcy

Co to jest skala Tannera?

Skala Tannera umożliwia ocenę stopnia dojrzałości płciowej. Istnieją dwie jej wersje: dla dziewczynek i chłopców. W każdej z nich wyróżnia się 5 etapów rozwoju płciowego. Etap pierwszy oznacza okres przed rozpoczęciem dojrzewania, a etap piąty – pełną dojrzałość płciową.

Dojrzewanie płciowe wg skali Tannera jest oceniane przez endokrynologów dziecięcych oraz podczas badań bilansowych dzieci. Skala Tannera pozwala wtedy wykrywać nieprawidłowości w tempie dojrzewania płciowego (przedwczesne, opóźnione) i wdrożyć, w razie potrzeby, odpowiednie leczenie.

Skala Tannera używana jest też w sądownictwie w przypadkach dotyczących dziecięcej pornografii. Dzięki niej eksperci oceniają wiek i zaawansowanie rozwoju płciowego nieletnich znajdujących się na filmach czy zdjęciach.

Dojrzewanie płciowe wg skali Tannera – jak wygląda badanie?

Aby dziecko czuło się maksymalnie komfortowo podczas badania według skali Tannera, u chłopców oględziny powinien przeprowadzać lekarz mężczyzna, a u dziewczynek – lekarka. Dziecko musi się rozebrać, najczęściej tylko do bielizny. U chłopców lekarz zwykle dokonuje pomiaru objętości jąder, więc wtedy konieczne jest zsunięcie bielizny. Często też lekko obsuwa się bieliznę, aby stwierdzić (lub nie) obecność owłosienia łonowego. Do oceny piersi u dziewczynek nie zawsze trzeba je odsłaniać – oględziny przez cienką koszulkę mogą wystarczyć.

U starszych dzieci badanie według skali Tannera często zastępuje się rozmową i wywiadem, który pozwala uzyskać niezbędne informacje. Przebieg badania według skali Tannera w dużej mierze zależy od lekarza, jego doświadczenia i wrażliwości.

Czy badanie wg skali Tannera jest obowiązkowe? Tak, jednak na ogół nie jest przeprowadzane w sposób stresujący. Doświadczonemu lekarzowi wystarczy rzut oka na dziecko stojące w bieliźnie, aby ocenić jego rozwój płciowy na potrzeby badania bilansowego. Dokładniejsze badanie Tannera może być konieczne na potrzeby sądu, np. w sprawach o nadużycia seksualne wobec dzieci.

Jak posługiwać się skalą Tannera?

Poniżej opisaliśmy cechy charakterystyczne, jakie bierze pod uwagę lekarz, aby zaklasyfikować dziewczynkę lub chłopca do poszczególnych etapów/stopni dojrzałości płciowej wg skali Tannera.

Skala Tannera: dziewczynki

Aby ocenić dojrzałość płciową wg skali Tannera u dziewcząt, nie trzeba korzystać z żadnego sprzętu. Zwykle wystarczają oględziny newralgicznych stref na ciele.
 

  • Stopień I: brak owłosienia w okolicy łonowej, brodawki piersiowe płaskie lub nieznacznie wypukłe.
  • Stopień II: powiększona brodawka piersiowa, piersi są nieznacznie uwypuklone, na łonie są pierwsze włoski.
  • Stopień III: wyraźnie powiększone piersi i brodawki piersiowe, wyraźnie widoczne owłosienie łonowe – włoski są obecne wokół warg sromowych i na wzgórku łonowym.
  • Stopień IV: brodawka sutkowa tworzy dodatkowy wzgórek na piersi, włosy łonowe są gęste, ale owłosienie nie obejmuje ud.
  • Stopień V: piersi wyglądają jak u dojrzałych kobiet – są zaokrąglone, a brodawka piersiowa tworzy wzgórek. Owłosienie łonowe jest gęste i może schodzić na uda.
     
skala Tannera dziewczęta
Wikipedia

rys. Wikipedia

Skala Tannera: chłopcy

Do oceny dojrzałości płciowej chłopców niezbędny jest orchidometr. To przyrząd, którego używa się do oceny wielkości i objętości jąder. Zbudowany jest z 12 lub więcej owali, które odpowiadają objętości od 1 do 25 ml.
 

  • Stopień I: brak owłosienia w okolicy łonowej, jądra i prącie mają rozmiary charakterystyczne dla wczesnego dzieciństwa (jądra – ok. 2,5 cm).
  • Stopień II: nieznaczne powiększone jądra (3 cm), prącie jest nieco dłuższe i grubsze niż u małego dziecka. Blisko grzbietu prącia, na okolicy łonowej, pojawiają się pierwsze włoski.
  • Stopień III: wyraźnie powiększone jądra (3,6 cm), prącie jest wyraźnie dłuższe i grubsze, a włosy łonowe stają się gęstsze i kręcone.
  • Stopień IV: jądra mają wielkość 4,1-4,5 cm, prącie ma długość podobną do długości moszny i jest grubsze, moszna ma ciemniejszy kolor. Owłosienie łonowe staje się gęstsze, ale nie schodzi na uda.
  • Stopień V: jądra mają wielkość ok. 4,5 cm, prącie i moszna mają wygląd jak u dorosłego mężczyzny. Włosy łonowe pojawiają się też na udach.
     
skala Tannera chłopcy
Wikipedia

rys. Wikipedia

Skala Tannera: skróty

W skali Tannera ocenia się też rozwój poszczególnych części ciała, stosując skróty: PH (pubic hair – włosy łonowe), G (genital – genitalia), B (breast – piersi).

Ocena wzrostu włosów łonowych u dziewczynek wg skali Tannera (skrót PH)

  • Etap I – nie ma włosów łonowych.
  • Etap II – pojawiają się rzadkie, puszyste włosy, które są proste lub tylko lekko skręcone. Te włosy są widoczne głównie wzdłuż warg sromowych.
  • Etap III – pojawiają się znacznie ciemniejsze, grubsze i bardziej kręcone włosy łonowe.
  • Etap IV – włosy łonowe pojawiają się w miejscach typowych dla dorosłych, ale w mniejszej ilości.
  • Etap V – włosy są gęste, tworzą kształt odwrotnego trójkąta.

Ocena wzrostu włosów łonowych u chłopców wg skali Tannera (skrót PH)

  • Etap I – nie ma włosów łonowych.
  • Etap II – występują nieliczne, puszyste włosy, lekko skręcone lub proste. Włosy widoczne są głównie u podstawy penisa.
  • Etap III – włosy łonowe są znacznie ciemniejsze, grubsze i bardziej kręcone.
  • Etap IV – włosów jest więcej, ale nie rosną na przyśrodkowej części ud.
  • Etap V – rozmieszczenie włosów jest typowe dla dorosłych, włosy łonowe tworzą odwrotny trójkąt.

Ocena rozwoju piersi u dziewczynek wg skali Tannera (skrót B)

  • Etap I – tylko brodawka jest uniesiona powyżej poziomu klatki piersiowej.
  • Etap II – lekkie uniesienie piersi i brodawek.
  • Etap III – piersi i otoczki nadal się powiększają.
  • Etap IV – otoczki i brodawki unoszą się ponad poziom piersi.
  • Etap V – rozwinęły się dojrzałe kobiece piersi, brodawki mogą wystawać nieco ponad kontur piersi.

Ocena rozwoju genitaliów u chłopców wg skali Tannera (skrót G)

  • Etap I – jądra, worek mosznowy i penis mają rozmiary i proporcje zbliżone do tych obserwowanych we wczesnym dzieciństwie.
  • Etap II – następuje powiększenie moszny i jąder, skóra moszny może być zaczerwieniona.
  • Etap III – następuje dalszy wzrost penisa, jąder i moszny.
  • Etap IV – penis jest znacznie powiększony pod względem długości i obwodu, skóra moszny wyraźnie ciemnieje.
  • Etap V – narządy płciowe są typowe dla dorosłego mężczyzny pod względem wielkości i kształtu.


Źródło: Feingold David, Pediatric Endocrinology, WB Saunders, 1992

Zobacz też:

Redakcja poleca

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA