Pora się przyznać – większość z nas etykiet nie czyta. Dlaczego? Ponieważ przeraża nas ilość zawartych w niej informacji. Wydaje się, że producent umieścił na nich wszystko, co tylko mógł, jedynie po to, by być fair. Tymczasem żadna informacja umieszczona na etykiecie nie jest przypadkowa. Warto więc zabawić się w sklepowego detektywa i poświęcić chwilę na rozszyfrowanie informacji na opakowaniu. Może się bowiem okazać, że produkt, który wydawał nam się pyszny i zdrowy, może jest smaczny, ale korzyści dla organizmu nie przynosi żadnych.
Jako konsumentka masz wiele praw – regulowanych m.in. przez Rozporządzenie w sprawie znakowania środków spożywczych. Zgodnie z nimi producent nie może wprowadzać w błąd, co do jakości, składu i przeznaczenia produktu, który kupujesz – np. składniki, które są pokazane graficznie na opakowaniu, powinny widnieć także na liście składników.
O dacie ważności słyszeli wszyscy. Nie każdy jednak wie, że data ważności w odniesieniu do produktów spożywczych funkcjonuje w postaci terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości (w zależności od trwałości oznaczanego produktu). Niezależnie od tej terminologii jest jedna najważniejsza zasada – to pierwsza informacja, którą należy przeczytać. Dlaczego? Ponieważ często dzieje się tak, że na półkach sklepowych produkty stoją nawet wtedy, gdy data ważności już minęła. A przecież spożycie przeterminowanego produktu może być niebezpieczne dla zdrowia!
Zobacz te: Jak zacząć zdrowiej jeść i karmić dziecko?
Lista składników podawana jest w kolejności od tego składnika, którego jest w produkcie najwięcej, do tego, którego jest najmniej. Dlatego kupując np. sok sprawdź, czy to sok z owoców czy o smaku owocowym – może się bowiem okazać, że pomarańcze, z których rzekomo miał być zrobiony, to tak naprawdę woda i aromaty. Pamiętaj też, że na opakowaniu powinna być informacja o ewentualnych alergenach, które występują w produkcie np. mąka pszenna zawierająca gluten.
Często zdarza się tak, że przechowujesz produkty nie tam, gdzie zaleca producent, a tam gdzie masz miejsce. To błąd! Niewłaściwie przechowywane jedzenie może się zepsuć i zaszkodzić twojemu zdrowiu. Dlatego jeśli widzisz np. napis „przechowywać w suchym i chłodnym miejscu” zastanów się, czy nasłoneczniony parapet na pewno spełnia te kryteria.
Zobacz też: Kiedy kupować warzywa i owoce, żeby miały mało chemii?
Poza opisem właściwości produktu, producenci coraz częściej umieszczają na opakowaniach symbole, które oznaczają konkretną cechę. Warto się nimi zainteresować i się ich nauczyć, byś z łatwością mogła odróżniać np. pieczywo wieloziarniste od tego z pełnego ziarna.
Dzięki wskaźnikowi GDA (z ang. Guideline Daily Amount), oznaczającemu Zalecane Dzienne Spożycie, bez problemu dowiesz się, ile kalorii zawiera dany produkt i jaki procent dziennego zapotrzebowania na energię oraz składniki odżywcze pokrywa jego jedna porcja (te ilości dotyczą dorosłego człowieka prowadzącego średnio aktywny tryb życia). Może się bowiem okazać, że produkt opisywany jako „light” tak naprawdę ma w składzie więcej tłuszczu niż klasyczny, a bezcukrowe wafelki są co prawda bez białego cukru, ale za to zawierają o zbyt dużo węglowodanów.
Zobacz też: 10 rad, jak kupować świadomie
Większość z nas etykiet nie czyta – taka jest smutna prawda. I mimo, że ta sama większość doskonale wie, że postępuje nierozsądnie, ma wytłumaczenie: informacji jest za dużo i są niezrozumiałe. Ale czy na pewno? Skąd wiesz, jakie informacje są na etykiecie zawarte, jeśli nawet na nią nie spojrzysz? A musisz wiedzieć, że żadna z takich informacji nie znalazła się tam przypadkiem. Zabaw się więc w sklepowego detektywa i "prześwietl" upatrzony produkt. Na cenzurowanym powinny znaleźć się zwłaszcza te dla najmłodszych. Korzystaj ze swoich konsumenckich praw – producent nie może wprowadzać cię w błąd, co regulują odpowiednie rozporządzenia. 1. Sprawdzaj datę ważności To pierwsza informacja, jaką musisz na etykiecie namierzyć. Niestety za często na sklepowych półkach stoją produkty już przeterminowane. A nieważne, czy to produkt spożywczy czy środek pielęgnacyjny – przekroczony termin ważności go dyskwalifikuje. 2. Zapoznaj się z listą składników Zaczyna się ona od tego, którego w danym produkcie jest najwięcej do tego, którego jest najmniej. Jeśli mówimy o produkcie spożywczym, musi także widnieć informacja o ewentualnych alergenach , które w nich występują. 3. Pamiętaj o warunkach przechowywania To, czy dany produkt – pokarm czy kosmetyk – będzie smaczny/skuteczny/bezpieczny zależy w dużej mierze od tego, w jaki sposób będzie przechowywany. Stąd na opakowaniu musi być zawarta informacja, czy ma to być miejsce "ciemne i chłodne" czy "ciepłe, ale nie bezpośrednio nasłonecznione" etc. 4. Zainteresuj się symbolami Wielu producentów umieszcza na opakowaniach symbole , które oznaczają daną cechę. Jeśli będziesz kupować je regularnie, już wzrokowo będziesz wiedzieć, czy dany produkt będzie odpowiedni dla ciebie czy bobasa. 5. Pamiętaj o GDA Skrót ten dotyczy żywności i...
Ekologia inwestycją w zdrowie Słowo "eko" stało się wszechobecne w otaczającym nas świecie. Coraz częściej poszukujemy kosmetyków naturalnych , zdrowych. Rosnąca świadomość szkodliwości substancji chemicznych sprawia, iż widząc słowa "naturalny" lub "ekologiczny" wyciągamy rękę po produkt, nie zastanawiając się czy deklaracja producenta pokrywa się ze stanem faktycznym. Co niestety zdarza się bardzo rzadko. Zapotrzebowanie na kosmetyki naturalne wciąż rośnie, jednak na półkach stale widać przewagę kosmetyków, które oprócz opakowania stylizowanego na ekologiczne, nic wspólnego z ekologią nie mają. Jak wprowadza się w błąd konsumenta? Wybiórcze informacje - podkreślenie informacji o jednym lub dwóch składnikach aktywnych posiadających certyfikat ekologiczny (pozostała część składu, napisana małą czcionką w najmniej widocznym miejscu). Efekt placebo - skuteczność składnika certyfikowanego jest równa działaniu zeru. Producenci surowców deklarują ich skuteczność w określonym stężeniu i tak na przykład producent mówi o właściwościach odmładzających surowca w stężeniu 5-6%, a producent dodaje do kosmetyku 2%, by móc napisać o jego właściwościach i wykorzystać je marketingowo. Logo - bezprawne umieszczenie logo instytucji certyfikującej przy surowcu, co sugeruje, iż cały kosmetyk posiada certyfikat. Nazwa - wybieranie nazwy kojarzącej się z ekologią , choć same produkty nie mają z nią nic wspólnego. Opakowanie - swoim wyglądem nawiązuje do naturalności (tekstura, papier czerpany, kolory ziemi, czcionki rustykalne). Jak nie dać się oszukać kupując kosmetyki? W lipcu tego roku w życie weszła dyrektywa unijna , która nakłada na producentów obowiązek przeprowadzenia dla każdego produktu szeregu badań, między innymi: dermatologii, mikrobiologii, testów aplikacyjnych (pozwalają na deklarację...
Data minimalnej trwałości i termin przydatności do spożycia – choć na pierwszy rzut oka wyglądają na to samo, niosą zupełnie inne informacje. I właśnie ze względu na bezpieczeństwo dziecka – ale też twoje i całej rodziny – warto znać tę różnicę. Co to jest data minimalnej trwałości? Data minimalnej trwałośc i oznacza, że do wskazanego terminu producent gwarantuje zachowanie przez produkt właściwej jakości, ale nie znaczy to, że po przekroczeniu tej daty produkt nie może być zjedzony. Warto jednak przed spożyciem upewnić się samodzielnie , czy stan produktu nie budzi naszego niepokoju, zwłaszcza jeśli data minimalnej trwałości minęła już dość dawno. Oznaczenie daty minimalnej trwałości nie jest wymagane m.in. na świeżych owocach i warzywach , w tym ziemniakach, które nie są obrane, pokrojone ani podobnie przygotowane, wyrobów piekarniczych lub cukierniczych, które są zwykle spożywane w ciągu 24 godzin od wytworzenia. Jak to brzmi na etykiecie? „Najlepiej spożyć przed …” (gdy data zawiera oznaczenie dnia) lub „Najlepiej spożyć przed końcem…” (jeśli data zawiera jedynie oznaczenie miesiąca i roku lub samego roku). Co to jest termin przydatności do spożycia? Termin przydatności do spożycia podawany jest na szybko psujących się produktach, które z tego powodu już po krótkim czasie mogą stać się zagrożeniem dla zdrowia, np. produkty mleczne . Gdy upłynie termin przydatności do spożycia , nie należy już jeść produktu, bo jest on uznawany za niebezpieczny. Nawet jeśli po otwarciu nie widać oznak zepsucia, to i tak nie należy go spożywać. Jak to brzmi na etykiecie? „Należy spożyć do…” (po tej formułce powinna być data składająca się z dnia, miesiąca i ewentualnie roku). Zobacz też: Jak zacząć zdrowiej jeść i karmić dziecko?...
