Domowe sposoby na wzmacnianie odporności dziecka

Sezon jesienno-zimowy, ale i wczesna wiosna to niezwykle trudny czas dla maluchów i ich rodziców. Infekcje zdają się nie mieć końca, a zaniepokojeni rodzice zadają sobie pytanie o to, co robią nie tak i dlaczego ich dziecko tak często ma kaszel, katar lub podwyższoną temperaturę. Przede wszystkim warto uświadomić sobie, że kwestia chorób dotyczy praktycznie wszystkich dzieci, ponieważ nie mają one jeszcze tak dobrze rozwiniętego układu odpornościowego (immunologicznego). Czy to oznacza, że rodzice muszą pogodzić się z częstymi chorobami? Na szczęście nie! Już od pierwszych dni życia dziecka możesz wpływać na jego odporność i kształtować ją tak, by w późniejszym okresie, maluch chorował jak najmniej. Podpowiadamy, jak to zrobić.  

Układ odpornościowy – czym właściwie jest?

Układ odpornościowy to złożony system komórek i funkcji, który utrzymuje nasz organizm w zdrowiu. Na jego działanie ma wpływ wiele czynników. Są to między innymi aktywność fizyczna, odpowiednia ilość snu, zbilansowana dieta, brak stresu. Układ immunologiczny dziecka nie jest na tyle dobrze rozwinięty, by poradzić sobie z wirusami, które wywołują choroby. To dlatego warto wspierać odporność.  

Częste zakażenia czy infekcje występujące wśród dzieci związane są z wieloma czynnikami, zarówno endogennymi, jak i środowiskowymi. Zakażenia wieku dziecięcego najczęściej dotyczą dróg oddechowych oraz układu pokarmowego. Jedną z endogennych przyczyn tego zjawiska jest niedojrzałość układu immunologicznego, który dopiero się kształtuje oraz uczy się, jak zwalczać infekcje. Zapewnienie odpowiednich warunków środowiskowych ma znaczący wpływ na kształtowanie odporności dziecka - czytamy w „Roli wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci" autorstwa A. Kościei, U. Skotnickiej-Gracy, I. Ozgi . 

Aktywność fizyczna

Duży wpływ na układ odpornościowy mają spacery, jazda na rowerze, czas spędzony na placu zabaw. Zachęcaj malucha do aktywności fizycznej. Pamiętaj, że przykład idzie z góry. Ty jako rodzic powinnaś pokazywać, że wolny weekend można spędzić inaczej niż przed telewizorem czy komputerem. Pamiętaj, że sport pomaga rozwijać silne kości, wspierać kondycję, zachować prawidłową masę ciała, a także wzmacnia organizm.  

Zbilansowana dieta

Odpowiednio skomponowana dieta to podstawowy element budowania odporności organizmu. Warto, by menu dziecka było zróżnicowane, aby nie zabrakło w nim żadnych mikroelementów i witamin.

Światowa Organizacja Zdrowia zaleca wyłączne karmienie piersią przez 6 pierwszych miesięcy życia i podkreśla, że warto je kontynuować do ukończenia przez dziecko 2 lat lub dłużej, o ile będzie to pożądane przez mamę i dziecko. Wprowadzanie produktów uzupełniających należy rozpocząć, kiedy maluch wykazuje umiejętności potrzebne do ich spożywania, zwykle nie wcześniej niż od 17. tygodnia życia (początek 5. m.ż.) i nie później niż w 26. t.ż. (początek 7. m.ż.) Dieta dziecka powinna być zbilansowana, stąd wprowadzanie nowych produktów  - dostarczają dodatkowej energii, białka, żelaza, cynku, witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E) i pierwiastków śladowych,  przygotowują niemowlę do bardziej urozmaiconej diety w późniejszym okresie życia i powinny stanowić bazę do wypracowania zdrowych nawyków żywieniowych.
 

Zdecydowana większość komórek układu immunologicznego występuje w przewodzie pokarmowym. W związku z tym, prawidłowe żywienie ma istotne znacznie w kształtowaniu odporności. Prawidłowo skomponowana dieta dziecka pomoże wzmocnić organizm, zmniejszyć zapadalność na choroby, a w razie ich wystąpienia skrócić czas ich trwania i ułatwić powrót do zdrowia - czytamy w „Roli wybranych czynników żywieniowych w kształtowaniu odporności dzieci" autorstwa A. Kościei, U. Skotnickiej-Gracy, I. Ozgi.

Odpowiednie menu dziecka
Pamiętaj, że twoje dziecko najwięcej uczy się od ciebie. W kwestii żywienia mechanizm działa dokładnie tak samo. Postaraj się jeść razem z maluchem. Niech wasze posiłki staną się rytuałem. Celebrujcie je.

Musisz wiedzieć, że dzieci, podobnie jak dorośli, jedzą oczami. Zwykła kanapka? Łosoś, ziemniaczki i marchewka? Klasyczny naleśnik? Brzmi nudno. Może zamiast tego kolorowe jedzenie, ułożone w kształt zwierzątka? Serduszka wycięte foremką z naleśnika z ulubionym jogurtem? Drewniany talerz lub miseczka z ulubioną postacią z bajki? Kreatywność to podstawa!

Nie zapominaj też o częstotliwości podawania posiłków. Rekomenduje się, by odstęp między posiłkami wynosił 3-4 godziny. Zwróć też uwagę na płyny w menu dziecka. Naturalna woda, najlepiej źródlana lub mineralna o niskiej mineralizacji, pozytywnie wpłynie na odpowiedni poziom nawodnienia.

Rola śniadania w diecie
Dobrze byłoby, gdyby twoje dziecko przed wyjściem do żłobka, przedszkola czy szkoły zjadło pełnowartościowe śniadanie, ponieważ jego rola jest nieoceniona dla dobrego samopoczucia w ciągu dnia. Brak pierwszego posiłku może spowodować ospałość, złe samopoczucie czy problemy z koncentracją. Co zatem podać na śniadanie? Oto najprostsze propozycje, które świetnie smakują i przygotujesz je w kilka chwil (nawet, gdy już jesteście spóźnieni). Co najważniejsze, zawierają węglowodany, pełnowartościowe białko, składniki mineralne i witaminy. 

• płatki zbożowe z mlekiem lub jogurtem i owocami,
• kanapki z serem, szynką, jajkiem i warzywami, 
• naleśniki z jogurtem i owocami.

Wartościowe produkty mleczne z witaminami 
Jeśli szukasz dobrego rozwiązania odpowiedniego dla Ciebie i Twojej rodziny, w tym dzieci od 3r. ż., to już teraz spróbuj Actimeli o smaku Czereśnia-Acerola, Jagoda – Jeżyna i Jagoda - Granat. Produkty te nie tylko świetnie smakują, ale przede wszystkim  są wzbogacone w witaminy. Jedna buteleczka, w tych wariantach smakowych zawiera witaminy B6 i D a także witaminę C! Witamina D spełnia ważną rolę we wsparciu odporności dziecka, gdyż przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego u dzieci.

Odpowiednia ilość i jakość snu

Regeneracja to kluczowy czynnik wpływający na układ immunologiczny. Dziecko powinno mieć czas na odpoczynek. Dobrze, jeśli maluch ma stałe godziny drzemki i snu. Pokój dziecka powinien być przewietrzony, pościel regularnie wymieniana, a temperatura powietrza nie może być zbyt wysoka (zalecana to 20-22ºC).
Ile właściwie powinno spać dziecko? To zależy od wieku. Rekomendowany czas to: 
•    Niemowlęta - od 12 do 16 godzin na dobę (w tym drzemki)
•    Dzieci w wieku od 1 roku do 2 lat - od 11 do 14 godzin na dobę (w tym drzemki)
•    Dzieci w wieku od 3 do 5 lat - od 10 do 13 godzin na dobę (w tym drzemki)

Nieprzegrzewanie

Warto wychodzić z dzieckiem na spacer niezależnie od pogody. Powinnaś jednak pamiętać o dopasowaniu ubrania malucha do warunków atmosferycznych. Kilka warstw grubych ubrań, bardzo ciepła czapka, szal i spora dawka ruchu mogą niestety przyczynić się do infekcji. To dlatego najlepiej sprawdza się zasada "na cebulkę". Warstwowe ubieranie dziecka to sprawdzona metoda na to, by nie przegrzać malucha.  

Brak stresu

Na nasze zdrowie w dużej mierze ma wpływ ilość stresu. Jeśli myślisz sobie teraz, że twoje roczne, dwu, trzy czy czteroletnie dziecko niczym się nie stresuje, bo przecież jego cały dzień to niekończąca się zabawa, to jesteś w dużym błędzie. Na stres dziecka (nawet niemowlaka) ma wpływ atmosfera, jaka panuje w domu, relacje z najbliższymi, czy to w jaki sposób wypowiadają się rodzice. Pamiętaj, że maluchy wyczuwają emocje. Zasmucona mama, to często smutne dziecko.
Na poczucie szczęścia twojego dziecka mają wpływ też rytuały. Najmłodsi lubią wiedzieć, że pewne czynności zwykle następują po sobie (np. drzemka, obiad, spacer, podwieczorek, zabawa, kolacja, kąpiel, sen). To buduje poczucie stabilności i bezpieczeństwa.
Kolejnym elementem jest bliskość rodzica, wspólna zabawa, czas spędzany razem i świadomość, że choćby nie wiadomo co się stało, dziecko może na ciebie liczyć. 

Odporność to nie mityczny twór. Możesz na nią wpływać codziennie. 

Materiał powstał we współpracy z firmą Danone.