Jem prawie jak mama

U niemowląt karmionych piersią wprowadzanie nowych pokarmów najlepiej zacząć po 6. miesiącu, u „butelkowych” – po 5. Wiele chorób cywilizacyjnych, takich jak otyłość, miażdżyca, nadciśnienie, osteoporoza, alergia, ma źródło we wczesnym dzieciństwie. Właściwe odżywianie od narodzin pozwala uniknąć ich w wieku późniejszym.
Uwaga! Decyzję o rozszerzaniu diety i wprowadzaniu nowych pokarmów konsultuj zawsze z pediatrą.

Wprowadzanie nowych smaków
Czy wiesz, jak wprowadzać do diety maluszka potrawy inne niż mleko? Oto pięć zasad.
1. Wybierz dobry moment. Najlepiej przed południem, kiedy dziecko nie jest głodne ani zmęczone. Gdy jest chore, ma kiepski nastrój, ząbkuje, może odrzucić nowy smak.
2. Nowości podawaj pojedynczo, w małych ilościach. Na początek wystarczy np. łyżeczka jednoskładnikowego przecieru z warzyw lub niesłodzonej kaszki. Jeśli zaczniesz od słodkiego jabłka, napotkasz opór, podając np. brokuły. Odczekaj kilka dni, by sprawdzić, czy malec toleruje nowości. Jeśli nie pojawią się zaparcia, biegunki, kolki, wysypka, dziecko może je jeść.
3. Zmieszaj nowość z potrawą lubianą. Warzywną papkę lub kaszkę z mlekiem, (z piersi lub modyfikowanym). Gdy dziecko jada już ziemniaki, dodaj do nich marchew. Maluszek łatwiej zaakceptuje nowy smak, jeśli będzie przypominał ten, który już polubił.
4. Dbaj o konsystencję. Zacznij od zmiksowanych, półpłynnych dań, które łatwo przesuwać językiem i połykać. Gdy malec opanuje tę sztukę, podaj gęstsze dania, potem te, które trzeba gryźć.
5. Nie zrażaj się niepowodzeniami. Ponów próbę za parę dni, a potem znowu i… jeszcze raz, ale nie zmuszaj. Do nowego smaku trzeba przywyknąć.

Co i kiedy na talerzu dziecka
Warzywa
- dzieci karmione butelką – w 5. miesiącu,
- dzieci karmione piersią – w 6–7. miesiącu.
Na początek zupka, najlepiej dwuskładnikowa, np. z ziemniaka i marchewki. Co kilka dni dodawaj do niej pojedynczo: pietruszkę, seler, fasolkę szparagową, groszek, brokuły. Do 8–9. miesiąca unikaj warzyw wzdymających (kapustne, strączkowe, cebulowe), a u dzieci z kolkami i bólami brzucha do 2–3. roku życia.
Uwaga! Ugotuj i zmiksuj, dodaj po łyżeczce kaszki pszennej oraz oliwy z oliwek lub masła. Gdy jest za gęsta, rozcieńcz wodą (używaj dobrej jakościowo). Zacznij od 3–4 łyżeczek zupy.

Owoce
Soczek, a potem tarte owoce.
- dzieci karmione butelką – soki w 5. miesiącu,
- dzieci karmione piersią – w 7. miesiącu.
Uwaga! Zacznij od soku z jabłek, potem marchewki, a następnie z dwóch składników, np. jabłek i dyni. Nie dosładzaj. Do ukończenia 1. roku unikaj podawania bananów, cytrusów, truskawek, poziomek, szczególnie u dzieci z rodzin obciążonych alergią.

Mięso
- dzieci karmione butelką – w 6. miesiącu,
- dzieci karmione piersią w 7. miesiącu.
Najpierw indyk, kurczak, królik, cielęcina i jagnięcina. Chuda wołowina i chudy schab wieprzowy można podawać około 8–9. miesiąca życia.
Uwaga! Osobno ugotowane mięso dodaj najpierw do zupy. Zacznij od łyżeczki, by pod koniec roku dojść do łyżki. Może być tylko gotowane lub pieczone, bez sosów.

Kaszka
- dzieci karmione butelką – w 6. miesiącu,
- dzieci karmione piersią – w 5. miesiącu.
W tym czasie wprowadzaj do diety malca kaszkę mannę (w ilości 2–3 g). Inne kaszki lub kleiki (z glutenem lub bez) w 7. miesiącu.
Uwaga! Zacznij od zmieszania łyżeczki kleiku ze swoim mlekiem lub mieszanką. Kaszkę albo kleik możesz też połączyć z zupą, przecierem owocowym. Po 2–3 tygodniach dodaj do mleka gotowane na wodzie (aż się rozkleją) kasze, np. jaglaną, kukurydzianą.
[CMS_PAGE_BREAK]
Żółtko
- dzieci karmione butelką – w 7. miesiącu,
- dzieci karmione piersią – w 7–9. miesiącu.
Najpierw pół żółtka jako dodatek do potraw co drugi dzień, w 11–12. miesiącu – całe żółtko co drugi dzień.
Uwaga! Całe jajka, np. omlet, jajecznicę na parze, wprowadź po 12. miesiącu.

Pieczywo
- dzieci karmione butelką – chrupki kukurydziane, biszkopty – w 9. miesiącu, bułki, chleb, sucharki od 10.,
- dzieci karmione piersią – w 10. miesiącu.
Zbożowe przekąski nie powinny zastąpić posiłków (podawaj je w małych ilościach, np. 1–2 biszkopty, kilka chrupek). Pieczywo – na początek np. pół bułeczki, pół kromki.
Uwaga! Wybieraj produkty z pełnego ziarna.

Wędliny
- po 12. miesiącu.
Wyłącznie chude drobiowe, cielęce i wieprzowe.

Sery
- od 12. miesiąca.
Zacznij od jednego plasterka żółtego sera.

Co na to lekarz
Czy to prawda, że z podawaniem ryby nie trzeba czekać do końca pierwszego roku?
Zdaniem ekspertów mięso ryb można podawać już po 6. miesiącu życia dziecka. Jednak u maluchów
z rodzin obciążonych alergią czas wprowadzania tego produktu do diety pozostaje sprawą indywidualną.

Z jakiego powodu Zasady żywienia dzieci ciągle się zmieniają?
Takie zmiany są wynikiem coraz większej wiedzy naukowców i lekarzy o tym, czego potrzeba rosnącemu organizmowi.

Dlaczego mleko początkowe podaje się aż przez pół roku?
Zgodnie z nowymi zaleceniami mleko początkowe podaje się przez pierwsze 6 miesięcy (kiedyś 4). Mleko to zawiera mniejsze ilości białka, które są wystarczające dla dziecka w tym wieku. Nadmiar białka niepotrzebnie obciąża nerki i w przyszłości może być przyczyną nadwagi.

Co musisz wiedzieć
Ani zbyt wczesne, ani zbyt późne wprowadzanie nowych produktów do diety może nie być korzystne. Dlatego:
1. Jadłospis rozszerzaj stopniowo. Posiłki dodatkowe nie mogą zastępować karmienia piersią, a tylko je uzupełniać. Podawaj je po karmieniu – niczym „drugie danie”.
2. Karm dziecko, kiedy jest głodne. Wtedy niemowlę jest niespokojne, płacze, może wkładać rączki do buzi, a na widok łyżeczki zwykle otwiera usta (starsze łapie za nią). Naucz się poznawać te sygnały, by nie przekarmiać szkraba.
3. Kontroluj podawanie soków. Są bogate w witaminy i świetnie mogą gasić pragnienie. Ale podawane często zmniejszają zainteresowanie jedzeniem (są słodkie i sycące).

Konsultacja: dr n. med. Grażyna Rowicka, pediatra, pracuje w Poradni Gastrologicznej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie.