15 sekretów, jak pielęgnować noworodka

Noworodek wydaje ci się delikatny, kruchy. Zastanawiasz się, jak go myć, czym pielęgnować, jak kąpać noworodka, by chronić jego delikatną skórę. Sekrety dobrej pielęgnacji noworodka zdradza dr Grażyna Nieżurawska, dermatolog dziecięcy.

1. Kiedy po raz pierwszy wykąpać noworodka w wanience

Jeśli noworodek jest zdrowy, urodzony o czasie (czyli pomiędzy 38. a 42. tygodniem ciąży), możesz wykąpać go w wanience nawet już drugiego dnia po porodzie. Możesz go też kąpać, gdy wrócicie do domu. Musisz tylko uważać, by nie zamoczyć jeszcze niezagojonego pępka: o pępek trzeba dbać w szczególny sposób.

2. Jak często kąpać noworodka

Najlepiej kąpać noworodka codziennie. Noworodek co prawda mocno się nie brudzi, ale jednak bardzo często bywa zgrzany, spocony, często też ulewa mu się po jedzeniu trochę pokarmu – dlatego kąpiel jest tak ważna.
Kąpiel nie powinna jednak trwać dłużej niż kilka minut, by skóra nie traciła warstwy lipidowej (tłuszczowej) i nie ulegała wysuszeniu.

3. Dla noworodka lepsze jest mydło czy płyn do kąpieli

To zależy od stanu skóry dziecka.
Jeśli skóra noworodka jest normalna, nie łuszczy się i nie jest przesuszona, nie ma na niej żadnych podrażnień, to można używać mydła dla niemowląt o obojętnym odczynie pH (5,5).
Uwaga: Nie używaj mydeł dla dorosłych. Mają one odczyn zasadowy, co może zniszczyć ochronną warstwę lipidową skóry, doprowadzić do zbytniego wysuszania i podrażniania. Dlatego nie wolno nimi myć niemowlęcia.

Jeśli skóra dziecka jest sucha, szorstka, trzeba stosować przeznaczone dla niemowląt nawilżające płyny do kąpieli, czyli emolienty (najlepiej spytać o nie w aptece). Również mają odczyn pH 5,5. Nie wysuszają skóry, przeciwnie – dodatkowo lekko ją nawilżają. Po takiej kąpieli na skórze pozostaje film, który chroni skórę przed utratą wilgoci.
Uwaga: Jeśli wlewasz do wody płyn do kąpieli, to nie myj już dodatkowo dziecka mydłem. Mydło zniszczy to, co dobrego zrobił emolient: usunie warstwę ochronną skóry.

4. Lepiej najpierw namydlić noworodka na przewijaku, czy od razu włożyć do wanienki

Obydwie techniki kąpieli są tak samo dobre i zależą głównie od wprawy rodziców. Początkujący rodzice zwykle obawiają się, że dziecko może się wyślizgnąć. Łatwiej jest im najpierw namydlić dziecko na przewijaku, a potem włożyć do wanienki z wodą.
Namydlanie niemowlęcia w wanience wymaga sporej wprawy: jedną ręką trzeba mocno podtrzymywać dziecko, drugą – myć całe ciało. Jest to prostsze, gdy dziecko kąpią jednocześnie mama i tata.

5. Czym myć buzię noworodka wodą, naparem z rumianku, mydłem

Nie myj dziecka naparem z rumianku: może powodować alergię skórną. Buzię dziecka możesz umyć wodą, a raz dziennie także mydłem przeznaczonym dla dzieci. Umycie buzi mydłem jest ważne, gdyż na buzi często pozostają resztki mleka, soczku. Znajdujące się w pokarmach składniki mogą podrażniać skórę.[CMS_PAGE_BREAK]

6. Czy są jakieś miejsca na ciele noworodka szczególnie narażone na podrażnienia

Szczególnie narażone na podrażnienia są to fałdki skóry, np. na szyi, za uszami, w pachach, pachwinach. Trzeba je bardzo starannie pielęgnować. Jeśli o te miejsca się nie zadba, może dojść do zmian zapalnych.
Podczas każdej kąpieli rozchyl wszystkie fałdki i dokładnie je umyj, a potem delikatnie wytrzeć i natłuścić kremem.

7. Jak często myć głowę niemowlęciu

Najlepiej myj główkę po każdej kąpieli. Niemowlę, a już szczególnie noworodek, większość czasu spędza w pozycji leżącej. Główka często jest spocona.
Do mycia główki możesz użyć tych samych środków, co do mycia całego ciała, czyli np. dobrego mydełka, a gdy dziecko skończy miesiąc – także szamponu dla niemowląt. Najlepiej wybierać bezbarwne szampony, jak najmniej pachnące. Do umycia włosków wystarczy kilka kropli szamponu. Potem dokładnie go spłucz – pozostawione resztki szamponu mogłyby drażnić skórę i powodować stan zapalny.

8. Czy można używać gąbki lub myjki do mycia noworodka

Lepiej nie. Problem polega na tym, że jeśli gąbkę czy myjkę po kąpieli tylko wypłucze się i nie dosuszy, łatwo mnożą się w niej bakterie i grzyby, mogące powodować choroby skóry.
Lepiej myć dziecko samą dłonią, bez użycia gąbki czy myjki.

9. Czy po kąpieli smarować noworodka oliwką

Wszystko zależy od stanu jego skóry. Jeśli skóra jest sucha, a nawet łuszczy się i pęka, trzeba ją nawilżać i natłuszczać. W pierwszym miesiącu życia możesz używać oliwki dla niemowląt. Potem oliwkę trzeba stosować ostrożnie, co jest związane z nadmierną pracą gruczołów łojowych skóry niemowlęcia. U niektórych dzieci oliwka może podrażniać skórę lub nasilać zmiany łojotokowe, jakie często pojawiają się w tym okresie. [CMS_PAGE_BREAK]

10. Czy dziecko trzeba codziennie czesać, nawet jeśli ma niewiele włosów

Tak. Szczotkowanie wzmacnia cebulki włosów i poprawia stan ukrwienia skóry. Dzięki temu później włosy będą lepiej rosły. Najlepiej używać szczotki wykonanej z miękkiego, delikatnego, naturalnego włosia.

11. Czy buzię niemowlęcia powinno się smarować jakimś specjalnym kremem

To zależy od stanu skóry dziecka, a także przede wszystkim od tego, czy dziecko przebywa w domu, czy idziesz z nim na spacer. Jeśli idziesz na spacer, posmaruj skórę dziecka kremem nawilżającym. To też konieczne, jeśli w domu jest sucho.

W zimne dni skórę dziecka trzeba smarować kremem na mróz.
W ciepłe dni w pierwszym półroczu życia nie stosuj kremów przeciwsłonecznych z filtrem, nawet mineralnych. Dziecka nie można wystawiać na słońce: powinno znajdować się w cieniu lub półcieniu, np. pod parasolką, drzewem.

12. Do pupy stosować chusteczki pielęgnacyjne czy lepiej ją myć wodą z mydłem

Jeśli dziecko nie ma żadnych podrażnień, wystarczą chusteczki – są bardzo wygodne. Trzeba je jednak dobrze dobrać do skóry dziecka. Jeśli np. dziecko jest alergikiem, lepiej używać chusteczek, które nie są nasączone oliwką, najlepiej tzw. sensitive.

Jeżeli jednak dziecko ma pieluszkowe zapalenie skóry, lepiej umyć pupę wodą. Potem trzeba delikatnie ją osuszyć (dotykając, nie trąc) i posmarować kremem lub maścią przeciw odparzeniom. Nie można pupy zostawić „na sucho”. Musi mieć ochronę z kremu – przed składnikami moczu i stolca.

13. Lepsze są pieluchy jednorazowe czy tetrowe

Bardziej polecane są jednorazowe pieluszki, gdyż chłoną wilgoć, przez co skóra nie jest narażona na niekorzystne działanie składników zawartych w moczu. Pozostaje sucha, może „oddychać”.

Pieluchy jednorazowe trzeba jednak często zmieniać: noworodkowi co trzy-cztery godziny, nie czekając, aż się „zapełnią”. Pozwól dziecku w ciągu dnia pobawić się co najmniej pół godziny bez pieluchy.

14. W czym prać ubrania noworodka

Ubrania noworodka pierz w środkach przeznaczonych dla niemowląt, przebadanych i atestowanych, zawierających jak najmniej detergentów. Może to być np. Jelp, Lovela, Persil Sensitive. Proszku nie powinno być dużo i trzeba go potem dokładnie wypłukać (nastawiając w pralce dwukrotny program płukania).

Jeśli dziecko jest bardzo wrażliwe, reaguje uczuleniem i wysypką na wszystkie proszki, można bawełniane ubranka wygotować w samej wodzie. Uwaga: nie używaj płynów do zmiękczania: zawierają detergenty, które co prawda zmiękczają włókno materiału, ale też powodują duże wysuszenie skóry.

15. Jak długo prasować niemowlęce ubranka

Niemowlęce ubranka prasuj co najmniej przez pierwszy miesiąc. Prasowanie to dodatkowa dezynfekcja. Zabija się w ten sposób zarazki, a także np. niektóre alergeny, jak roztocza kurzu domowego, które powodują alergię wziewną.