Kiedy wreszcie odpadnie pępek? Co robić, gdy to się stanie?
Nie możesz się doczekać, kiedy wreszcie twoje dziecko pozbędzie się kikuta pępowiny? Przygotuj się, że czasem trzeba na to trochę poczekać. Tłumaczymy, kiedy odpada pępek noworodka, jakie objawy mogą się z tym wiązać.
Kikut pępowiny może szokować rodziców noworodka. Nic dziwnego. Nikt, kto do tej pory nie miał dziecka, nie miał też do czynienia z fragmentem ludzkiej tkanki, która jest pozostałością po łączącej płód z łożyskiem pępowinie. Dlatego też świeżo upieczeni opiekunowie maluszka jak najszybciej chcieliby się pozbyć tego problemu. Kiedy odpada pępek u noworodka? Nie zawsze tak szybko, jak byśmy sobie tego życzyli.
Spis treści:
- Kiedy odpada kikut pępowiny?
- Jak goi się pępek?
- Co robić, gdy kikut odpadnie?
- Pępek wciąż nie odpada – co może niepokoić?
Kiedy odpada kikut pępowiny?
Nie ma jednego z góry określonego terminu. Zwykle pępek noworodka odpada między 7. a 10. dniem po narodzinach, a czasem pod koniec 2. tygodnia. Wasze dziecko ma już trzy tygodnie i kikut pępowiny nadal trzyma się mocno? To nie znaczy, że dzieje się coś złego. Eksperci uważają, że pępowina może odpaść znacznie później – bo aż do 29. dnia od porodu i nie należy się tym martwić, jeśli jej gojenia nie zakłóca stan zapalny.
Co ważne: kikut pępowinowy powinien odpaść sam. Nawet jeśli wisi na cienkim skrawku tkanki, nie próbujmy go odrywać, tylko cierpliwie czekajmy, aż sam się oddzieli.
Zdaniem lekarzy proces oddzielania się kikuta pępowinowego zajmuje więcej czasu, jeśli:
- pępowina jest gruba,
- dziecko urodziło się przez cesarskie cięcie,
- dziecko jest wcześniakiem.
Warto wiedzieć, że u dzieci urodzonych przed czasem jest większe ryzyko infekcji pępka. Ale w czasie, gdy kikut pępowiny jeszcze tkwi przy brzuszku, maluszki na ogół przebywają w szpitalu, a tam kontroluje się, w jakim stanie są ich pępki.
Jak goi się pępek?
Kikut pępowinowy najpierw jest wilgotny i elastyczny. Można nim bez problemu manipulować, np. gdy próbujemy go umyć i osuszyć. Gdy wysycha – twardnieje i bardziej przylega do skóry. Ale nawet wtedy można go unosić, np. gdy próbujemy doprowadzić pępowinę do czystości lub chcemy osuszyć skórę pod nią. Wszelkie tego typu zabiegi nie są dla dziecka bolesne.
W gojeniu się pępka pomaga sucha pielęgnacja i dostęp powietrza. Z tego powodu kikut pępowinowy nie powinien być mocno okrywany. Lekarze zalecają wywijanie brzegu pieluszki w taki sposób, aby kończyła się poniżej kikuta. Ważne jest, by pępowinę utrzymywać w czystości. Jeśli nie ma stanu zapalnego, inne środki dezynfekujące również nie są potrzebne. Nawet jeśli pojawi się niewielkie zaczerwienienie, które ma kilka milimetrów, wystarczy zwrócić większą uwagę na wietrzenie okolicy pępka i sprawdzenie, czy nie przykrywamy jej za bardzo.
Co robić, gdy kikut odpadnie?
Gdy pępek odpadnie, może pojawić się krew – nie jest jej dużo, to zwykle tylko kropla. Nie należy tym się niepokoić. Zupełnie normalne jest również to, że miejsce po pępowinie może być wilgotne – tkanka, która łączyła skórę na brzuchu z kikutem pępowinowym, musiała ulec wchłonięciu. Stan ten również nie świadczy o infekcji. Przez kilka dni należy postępować dokładnie tak, jak wcześniej, kiedy kikut był jeszcze przy ciele dziecka, czyli starać się utrzymywać to miejsce w czystości i zapewniać dostęp powietrza. Gdy ranka się zagoi, wystarczy dbać o pępek tak, jak o każdą inną część ciała.
Pępek wciąż nie odpada – co może niepokoić?
Powodem do niepokoju jest zaczerwienienie wokół pępka. Jeśli jest duże, pojawia się obrzęk i cuchnąca wydzielina, jednorazowo można zastosować środki odkażające (np. octenidynę lub chlorheksydynę), ale przede wszystkim trzeba pójść z dzieckiem do pediatry, aby zdecydował, jak dalej postępować.
Zobacz też:
- Pielęgnacja pępka noworodka: ekspert radzi, jak pielęgnować i czym przemywać pępek
- Kąpiel noworodka: kiedy powinna się odbyć i jak ma wyglądać pierwsza kąpiel?
- Kupka niemowlaka i noworodka – pediatra wyjaśnia dziwne kolory, zapachy i konsystencje
Prof. dr hab. n. med. Ewa Helwich
Specjalistka neonatologii i chorób płuc, Konsultant Krajowy w dziedzinie neonatologii, ponadto konsultantka w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie oraz członkini Rady Naukowej IPCZD. Jej głównymi kierunkami zainteresowań są wczesne uszkodzenia mózgu, ich ewolucja kliniczna i wpływ na rozwój