Waga i wzrost noworodka – jakie są idealne?
Waga i wzrost noworodka, według norm, powinny mieścić się w określonych widełkach. Przez cztery tygodnie okresu noworodkowego wymiary i masa ciała dziecka ulegną zmianie. I tylko jeden z tych parametrów będzie się tylko zwiększał.
- Ewa Janczak-Cwil
Waga noworodka i jego wzrost to temat, który frapuje wielu młodych rodziców tuż po porodzie oraz spodziewających się dziecka. Ile waży noworodek? A ile powinno ważyć dziecko po porodzie? Czy istnieje idealna waga i wzrost noworodka? Powiedzmy to od razu, na wypadek, gdybyś zastanawiała się, czy twoje dziecko jest za małe czy za duże: noworodek wzorcowy nie istnieje. Średnia masa urodzeniowa dla polskich dzieci mieści się między 3250 a 3400 g, średnia długość ciała to około 50 cm. Chłopcy rodzą się ciężsi od dziewczynek o około 250 g i są o mniej więcej 5 proc. dłużsi.
Ok. 95 procent dzieci urodzonych o czasie waży 2800–3800 g i mierzy 46–55 cm. Jednak norma jest szersza.
Spis treści:
- Ile powinien ważyć noworodek po urodzeniu
- Ile wzrostu ma dziecko po urodzeniu?
- Ile przybiera na wadze dziecko w pierwszym miesiącu?
- Ile rośnie dziecko w pierwszym miesiącu życia?
- Co wpływa na urodzeniową wagę i wzrost noworodka?
Ile powinien ważyć noworodek po urodzeniu
Prawidłowa waga noworodka w chwili narodzin powinna wynosić 2500-4000g. Jeśli ciąża przebiega prawidłowo, bez żadnych komplikacji, a przyszła mama zdrowo się odżywia, najprawdopodobniej noworodek zmieści się w tej normie.
Gdy noworodek waży mniej lub 2500 g, mówi się, że ma małą wagę urodzeniową. Kiedy waży powyżej 4 kg, mówi się o dużej masie urodzeniowej.
Zdarza się też, że na świat przychodzą dzieci, których waga dorównuje tej, jaką osiągają dopiero półroczne niemowlęta, czyli np. 7 kg. W księdze rekordów Guinessa odnotowano nawet urodzenie dziecka o wadze 10 kg! Takie gigantyczne noworodki nie są zwykle całkiem zdrowe.
Pierwsze ważenie noworodka odbywa się albo zaraz po porodzie albo dopiero po 2 godzinach, które mama i dziecko spędzają razem. Noworodka bez pieluszki i ubranka układa się na wadze pod promiennikiem ciepła, żeby uniknąć wyziębienia. Podczas pobytu w szpitalu ważenie odbywa się codziennie.
Waga noworodka: po rodzicach?
O tym, jak duże lub małe urodzi się dziecko, decydują przede wszystkim geny rodziców. Jednak wiele cech, w tym również wzrost, dziedziczymy po wcześniejszych pokoleniach. Od kilkudziesięciu lat istnieje także zjawisko przyspieszonego wzrastania i rozwoju kolejnych pokoleń, zwane akceleracją.
Jak należy traktować to, co jest zapisane w genach? To prawda, że niscy ludzie mają zwykle małe dzieci, a wysocy „przekazują” swój słuszny wzrost potomstwu. Jednak poniższe czynniki mogą sprawić, że dziecko, które ma duży potencjał, przyjdzie na świat z niedowagą. Należą do nich:
- niektóre choroby przyszłej mamy,
- jej niewłaściwe odżywianie w ciąży,
- palenie papierosów,
- picie dużych ilości napojów z kofeiną (to nie tylko kawa, ale też herbata, napoje energetyzujące czy cola).
Mniejsze są również noworodki z ciąż mnogich. Wiele wskazuje, że do małej wagi noworodka przyczyniają się hormony stresu powstające w organizmie kobiety. Zaś urodzenie ponadczterokilogramowego dziecka może wymagać zrobienia badań mamie. Zdarza się też, że w danej rodzinie po prostu rodzą się duże dzieci, a w dodatku każde kolejne bywa cięższe od poprzedniego.
Ile wzrostu ma dziecko po urodzeniu?
Widełki normy wzrostu dla noworodków ustalono na przedział: 46-55 cm. Jednak zdarzają się noworodki mniejsze i większe. Zwykle przy małej masie urodzeniowej i wzrost jest poniżej dolnej granicy widełek, a przy dużej masie urodzeniowej wzrost „wyskakuje” poza górna granicę normy.
Nawet wzrost o 5 cm mniejszy lub większy od granicy normy nie musi oznaczać, że z dzieckiem jest coś nie w porządku.
Pomiar wzrostu noworodka robi się na raty, używając do tego elastycznego, giętkiego centymetra. Najpierw sprawdza się długość odcinka od główki do pupy, potem od pupy do stópek. Dlaczego w ten sposób? Bo małe dzieci mają podkurczone nóżki i nie należy ich na siłę prostować. Dzieci mierzy się na stole z podziałką dopiero wtedy, gdy lekarz stwierdzi, że nie ma cech dysplazji stawu biodrowego.
Ile przybiera na wadze dziecko w pierwszym miesiącu?
W okresie noworodkowym, czyli w ciągu pierwszych 4 tygodni życia, dziecko przybiera na wadze do 600 g. Ale nie dzieje się tak od razu. Przez pierwsze dni życia nie tylko noworodek nie przybiera na wadze, ale nawet ją traci. To tzw. fizjologiczny spadek wagi (nie powinien przekraczać 10 proc. wagi urodzeniowej). Co go powoduje? Oddanie smółki i moczu, utrata pewnej ilości płynów przez płuca i skórę, wydatkowanie energii na podjęcie samodzielnych funkcji życiowych, m.in. walkę z utratą ciepła. Należy również pamiętać, że powierzchnia ciała noworodka jest bardzo duża w stosunku do jego masy. Poza tym przez pierwsze doby dziecko mało je. Siatki centylowe pomagają określić, czy jest powód do niepokoju.
Mniej więcej po 10 dniach dziecko wraca do swojej wagi urodzeniowej i od tej pory powinno już mu sukcesywnie przybywać kilogramów:
- do końca okresu noworodkowego do 600 g (do 30 g dziennie),
- po tym czasie przez pierwsze pół roku dziecko przybiera 650–800 g na miesiąc ,
- a w drugim półroczu 650 g miesięcznie.
Ile rośnie dziecko w pierwszym miesiącu życia?
Przez pierwsze trzy miesiące życia dziecka tempo wzrostu jest podobne i wynosi średnio 3 cm miesięcznie, zatem w pierwszym miesiącu życia dziecko urośnie o ok. 3 cm. Później tempo wzrostu spada z kwartału na kwartał życia dziecka i wynosi średnio:
- 2-3 cm w drugim kwartale,
- 1,5 cm w trzecim kwartale,
- 1 cm w czwartym kwartale.
W pierwszym roku życia dziecko urośnie o ok. 25 cm.
Co wpływa na urodzeniową wagę i wzrost noworodka?
Według naukowców waga pań sprzed ciąży jest najważniejszym wskaźnikiem pozwalającym określić, jak duży urodzi się noworodek. Do tego wniosku doszli, porównując dane medyczne około 50 tysięcy kobiet. W jednej grupie były te, które utrzymywały podobną wagę podczas pierwszej i drugiej ciąży, w drugiej panie, które przed drugą ciążą (i podczas niej) znacznie przytyły. Okazało się, że nadmierne przybranie na wadze po urodzeniu pierworodnego dwukrotnie zwiększa ryzyko, że drugie dziecko przyjdzie na świat bardzo duże.
Jak odżywianie w ciąży wpływa na wagę noworodka?
Gdy mama jest niedożywiona, zwłaszcza pod koniec ciąży, nie tylko może to być powodem zmniejszenia wagi ciała i długości noworodka, ale też prowadzi do trwałego zaburzenia wzrostu dziecka w późniejszym okresie życia.
Czy palenie papierosów w ciąży może się przyczynić do nadwagi u noworodka?
Dzieci palaczek rodzą się zwykle mniejsze niż inne noworodki, ale w wieku szkolnym są bardziej narażone na... nadwagę. Jest to skutkiem toksycznego wpływu nikotyny, któremu były poddawane w łonie mamy w czasie, kiedy tworzyły się drogi przemian metabolicznych. Każde 10 papierosów wypalonych dziennie przez mamę podnosiło o 17 proc. ryzyko nadwagi u dziecka!
Zobacz też: