Z dzieckiem w przychodni: Pierwsza wizyta
Sprawdź, kiedy powinnaś iść z noworodkiem na pierwszą wizytę do przychodni, czy trzeba się wcześniej zapisać, co ze sobą zabrać. Oto rady dla początkujących rodziców.
Jeśli twój noworodek jest zdrowy, a oprócz położnej odwiedził go w domu także pediatra (patrz ramka o wizytach patronażowych), pierwszy raz powinien trafić do przychodni w szóstym tygodniu życia, tzn. tuż przed terminem drugiego szczepienia (pierwsze odbyło się na oddziale noworodkowym). Czy przychodnia wie, że przybył jej nowy podopieczny? Jeśli wypełniałaś w szpitalu deklarację na ten temat, zapewne taka informacja już tam dotarła. Ale nie zawsze tak jest. Dlatego, po powrocie z noworodkiem do domu, najlepiej zadzwoń do tej placówki, w której maluch ma być leczony. Pamiętaj, że tzw. rejonizacja nie jest już obowiązkowa. Choć zwykle bardzo wygodna.
Noworodek w przychodni, co zabrać
Najpierw spisz na kartce pytania, które chcesz zadać lekarzowi. Podczas rozmowy będziesz prawdopodobnie zbyt przejęta, poza tym dziecko może przecież zacząć płakać. W efekcie to, co najważniejsze, szybko wyleci ci z głowy. Do przychodni zabierz zeszyt i długopis. Dzięki własnym notatkom nie będziesz się w domu głowić, co właściwie powiedział lekarz, ani rozszyfrowywać jego zapisków na małych karteczkach.
Pamiętaj również o książeczce zdrowia. Zawarte w niej dane dotyczące ciąży, porodu czy badań wykonanych na oddziale noworodkowym dostarczają pediatrze ważnych informacji. – Czytając, że np. dziecko było niedotlenione albo urodziło się za wcześnie, wiem, na co powinnam zwrócić szczególną uwagę, i układam sobie program opieki. Wiem też, na jakie dodatkowe badania je skierować, kiedy to zrobić itd. – mówi Elżbieta Jasiak, pediatra neonatolog. Pamiętaj, by do książeczki od razu wpisać PESEL maluszka. Na wszelki wypadek zabierz także ubranko na zmianę, bo malec może się zasiusiać albo ulać mleczko. No i koniecznie zapakuj dodatkowe pieluszki. Ale poza pampersem zabierz ze sobą dwie pieluchy tetrowe. Na jednej kładzie się rozebranego maluszka, drugą podkłada mu się pod pupę. Przydadzą się też nawilżane chusteczki.
Najlepszy czas na wizytę noworodka w przychodni
Przede wszystkim wybierz odpowiednią porę na wizytę. Idealna to taka, kiedy noworodek jest najedzony, wyspany, w dobrym humorze. W praktyce bywa z tym różnie, jednak pediatrzy mają swoje sposoby na obłaskawianie płaczących pacjentów: zagadują ich, robią śmieszne miny. Nawet jeśli te triki zawiodą, nie wpadaj w panikę: lekarz, który zajmuje się dziećmi, jest przyzwyczajony do różnych sytuacji (rozdzierający płacz także nie jest mu wcale obcy) i na pewno poradzi sobie również z twoim maleństwem.
Ubierz dziecko w ciuszki, które można łatwo i szybko zdjąć: bez troczków, skomplikowanych zapięć, ciasnych ściągaczy, z dużym otworem na głowę, najlepiej przetestowane wcześniej w bardziej komfortowych warunkach. W poczekalni koniecznie zdejmij dziecku kombinezon, by się nie przegrzało.
Noworodek na badaniach
Dziecko jest badane od stóp do głów, a właściwie odwrotnie, bo kontrola zaczyna się od głowy. Lekarz mierzy mu ciemiączko (robi to na ogół palcami), zagląda do gardła, uszu, osłuchuje stetoskopem serce i płuca, przez brzuch ocenia narządy wewnętrzne, patrzy, czy maluch dobrze odwodzi nóżki i ma zdrowe bioderka. Ogląda także skórę i narządy płciowe (u chłopca sprawdza obecność jąder w mosznie). Oprócz tego przygląda się zachowaniu niemowlęcia, ocenia jego rozwój psychoruchowy oraz bada wzrok i słuch.
Dyskutuj na forum: Właśnie czeka nas pierwsze szczepienie. Zastanawiam się nad szczepionką skojarzoną. W końcu to mniej bólu dla maleństwa, więc chyba ją wybiorę. Zastanawiam się czy są jej negatywne skutki? Piszcie jaka była wasza decyzja.
[CMS_PAGE_BREAK]
Pomiary noworodka
Ta część badania jest równie ważna, jak poprzednie. Poza rozmiarem ciemiączka mierzy się także długość całego ciała, obwód główki i klatki piersiowej. Trzeba też koniecznie sprawdzić, ile dokładnie dziecko przybrało na wadze od momentu opuszczenia szpitala tuż po narodzinach.
Poza tym każdy pediatra przegląda książeczkę zdrowia, by sprawdzić, jak przebiegała cała ciąża (czy nie było w tym czasie żadnych powikłań u ciebie lub dzidziusia), w jakiej kondycji dziecko przyszło na świat i jakie choroby już przebyło. Specjalista zapyta cię też o to, w jaki sposób maleństwo jest karmione. Najpewniej wypisze receptę na witaminę D3 lub (jeśli nie karmisz piersią albo maluszka trzeba dokarmiać sztucznie) wybierze odpowiednią mieszankę dla niego.
Pytaj o zdrowie noworodka
Pamiętaj: lekarz jest po to, by rozwiewać twoje wątpliwości. – Mamy pytają o sprawy związane z karmieniem (np. co robić, gdy dziecko domaga się jedzenia co kwadrans) i pielęgnacją (czy trzeba kąpać maluszka codziennie). Zauważyłam, że coraz częściej zadają pytania dotyczące rozwoju (np. dlaczego układa się w literkę „C”). To oznacza, że mają świadomość, jak ważne dla rozwoju niemowlęcia są pierwsze miesiące jego życia – mówi doktor Jasiak.
Jeśli zaobserwowałaś coś, co cię dziwi lub niepokoi, powiedz o tym lekarzowi. Widząc twoją pociechę jedynie przez chwilę, nie jest w stanie wyłapać wszystkiego. Weryfikuj informacje z niepewnych źródeł (rady koleżanek, wiadomości z Internetu). Spytaj też lekarza, gdzie szukać pomocy, gdyby maluszek nagle zachorował w nocy, i wpisz numery telefonów do książeczki zdrowia. Dzięki temu będziesz spokojniejsza.
Dokumenty noworodka
Załóż teczkę na dokumenty medyczne dotyczące dziecka: wypis z oddziału noworodkowego, wyniki badań itd. W razie potrzeby nie będziesz musiała ich szukać. Warto także prowadzić zeszyt ze wskazówkami lekarza i notatkami na temat przeziębień i innych chorób, reakcji po wprowadzeniu nowego rodzaju mleka albo innego pokarmu itp. W książeczce zdrowia nie ma na to miejsca.
Położna odwiedza noworodka w domu
Przed pierwszą wizytą maleństwa w przychodni położna (i czasem lekarz) odwiedzą was w domu.
• W ciągu pierwszych sześciu tygodni życia twego maluszka odwiedzi was położna z wybranej przez ciebie przychodni. Sprawdzi, jak goi się dziecku pępek, podpowie, jak przystawiać je do piersi, pielęgnować itd. Odpowie także na wszystkie pytania dotyczące szczepień i opieki medycznej; sprawdzi, czy maluch mieszka w bezpiecznym dla niego otoczeniu.
• W waszym domu powinien pojawić się także pediatra, który dokładnie zbada dziecko (w praktyce różnie z tym bywa). Zmierzy m.in. obwód jego głowy, oceni, czy malec nie ma nadal żółtaczki, obejrzy bioderka itd.
UWAGA! Jeśli nie możesz doczekać się wizyty, zadzwoń do przychodni i poproś, by położna przyszła jak najszybciej.
Porozmawiaj o szczepieniu noworodka
W drugim miesiącu życia niemowlęta szczepi się przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW, druga dawka), błonicy, tężcowi i krztuścowi (pierwsza dawka).
• Omów z lekarzem rodzaj szczepionki. Możesz kupić nowocześniejszy preparat bezkomórkowy, który zamiast zabitych zarazków zawiera jedynie ich fragmenty. To ważne zwłaszcza wtedy, gdy twój szkrab jest wcześniakiem albo stwierdzono u niego kłopoty z napięciem mięśniowym.
• Zapytaj o dodatkowe zastrzyki. Zalecanym, choć nieobowiązkowym i płatnym szczepieniem, które wykonuje się w tym okresie, jest szczepionka przeciwko zakażeniu bakterią Hib (pierwsza dawka), powodującą m.in. zapalenie opon mózgowych. Można także kupić szczepionkę pięcioskładnikową przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi i zakażeniom wywoływanym przez bakterię Hib.
• Dowiedz się wszystkiego o skutkach ubocznych. Zapytaj, jak twoje dziecko może się zachowywać po szczepieniu i na co powinnaś zwrócić uwagę w najbliższych dniach.
