Pleśniawki, afty, czy może opryszczka?

Jak rozpoznać pleśniawki u niemowlaka?

Pleśniawki to białe plamki lub nalot wewnątrz jamy ustnej, policzków albo na języku, który nie schodzi po potarciu palcem. Choroba nie jest groźna. Chyba każde niemowlę miało ją przynajmniej raz.

• Przyczyną pleśniawek są drożdżaki Candida albicans, które wywołują zmiany zapalne na błonach śluzowych jamy ustnej. Drożdżaki uaktywniają się, np. w wyniku leczenia antybiotykiem lub gdy dziecko wkłada do buzi brudne rączki. Pleśniawki u noworodka są skutkiem zarażenia się dziecka od mamy w czasie porodu.
• Chory maluch może być niespokojny lub tracić apetyt. Jeśli nie chce jeść lub pić z powodu bolesnego podrażnienia jamy ustnej, należy iść z nim do lekarza.
• Co na pleśniawki? Najczęściej wystarczy pędzlowanie wnętrza buzi kilka razy dziennie wodnym roztworem gencjany. Lekarz może też zalecić przeciwgrzybiczny lek (np. Nystatynę) i odpowiednie postępowanie przy pielęgnacji.

Afty u niemowlaka – czym się różnią od pleśniawek

Afty mają biały kolor, lecz w odróżnieniu od pleśniawek otacza je czerwona obwódka. Pojawiają się na wewnętrznej stronie policzków, podniebieniu lub języku i zwykle mają wielkość ziarna pieprzu. Powodują dyskomfort i ból, np. podczas jedzenia albo mycia zębów, lecz na szczęście zwykle samoistnie goją się po około siedmiu dniach.

• Afty u dziecka mogą pojawić się przy opryszczkowym zapaleniu jamy ustnej, zapaleniu gardła wywołanym przez wirusy, np. Coxsackie. Mogą być również jednym z objawów obniżenia ogólnej odporności, ale najczęściej pojawiają się po drobnym urazie śluzówki, np. przypadkowym przygryzieniu policzka.
• Gdy chore dziecko nie chce pić lub jeść, trzeba iść z nim do lekarza.
• Co na afty? Leczenie aft jest objawowe i polega na łagodzeniu bolu. Można stosować preparaty takie jak Aphtin, Tantum Verde.

Opryszczka u dziecka – czym to się objawia?

Opryszczka to infekcja wywołana wirusem HSV, który przenosi się drogą kropelkową, a jego nosicielami jest większość ludzi. Aby nie przekazać go dziecku, nie należy całować malucha w usta (sprawdź: Jakie choroby można przekazać przez całowanie?) Zakażenie często nie daje objawów. Opryszczka u małych dzieci powoduje zwykle opryszczkowe zapalenie jamy ustnej, u dorosłych tzw. zimno.

• Objawy opryszczki u dzieci to owrzodzenia w jamie ustnej, wysoka gorączka, niechęć do jedzenia i picia spowodowana bólem, nieprzyjemny zapach z ust. Maluch ogólnie źle się czuje, czasami mogą wystąpić wymioty. Wirus może wywołać rozległe rany w buzi dziecka i w gardle (opryszczkowe zapalenie jamy ustnej). Wirus opryszczki jest groźny dla dzieci o obniżonej odporności, np. wcześniaków, maluchów po chemioterapii. U ogólnie zdrowych dzieci objawy opryszczki zazwyczaj ustępują po około 10 dniach. Opryszczka u noworodka może prowadzić do groźnego opryszczkowego zapalenia mózgu (to powikłanie może zdarzać się też u starszych dzieci).
• Jeżeli chore dziecko nie chce jeść ani pić lub już wystąpiły objawy odwodnienia, koniecznie trzeba iść do lekarza. Bardzo rzadko zdarza się, że wirus atakuje wątrobę lub mózg, ale nie wolno zbagatelizować takich objawów jak: drgawki, apatia, zażółcenie skóry. W innych przypadkach wizyta u pediatry może zaczekać do następnego dnia.
• Jak leczyć opryszczkę? Pediatra zaleci leki znieczulające miejscowo błonę śluzową i przeciwgorączkowe. W ciężkim przebiegu choroby konieczne mogą się okazać leki antywirusowe (Acyclovir), a jeśli dziecko jest odwodnione, być może będzie musiało zostać kilka dni w szpitalu. Uwaga! Wirus HSV pozostaje w naszym organizmie na całe życie.

Konsultacja: dr n. med. Alicja Karney, pediatra, kieruje Oddziałem Pediatrycznym Hospitalizacji Jednego Dnia w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie.

Czytaj też:

• Jak podawać dziecku leki?
• Dlaczego dziecko nie chce ssać piersi?
• Jak oduczyć dziecko wkładania wszystkiego do buzi?