Dziecko w czasie upałów może się czuć jeszcze gorzej niż ty. Jak mu pomóc?

Z upałem nie ma żartów. Jest niebezpieczny, ponieważ przegrzanie organizmu zaburza jego funkcjonowanie: rozszerzają się naczynia krwionośne, spada ciśnienie krwi, a serce zaczyna bić jak oszalałe. Nerki przechodzą na tryb awaryjny i pracują na pół gwizdka (trzeba dużo pić!). Przegrzanemu organizmowi grozi udar cieplny. Łatwo także o odwodnienie.

Lejący się z nieba żar najdotkliwiej odczuwają najsłabsi, a więc także niemowlęta, u których system termoregulacji dopiero się uczy, jak prawidłowo wykonywać swoje obowiązki.

Jak chronić niemowlę podczas upału?

POZA DOMEM

Zmień godziny spacerów. Niemowlęta potrzebują stałego rozkładu dnia, jednak nie dotyczy to sytuacji wyjątkowych. Wychodziłaś z maluszkiem na spacer zawsze o 13? Nie rób tego, jeżeli na dworze jest gorąco – spacer w taki skwar nie będzie dla malca przyjemnością. W upały najlepiej wychodzić rankiem, zanim zrobi się gorąco, albo późnym popołudniem, gdy słońce przestaje już prażyć.
Szukaj cienia... Przebywanie w pełnym słońcu jest niebezpieczne dla niemowląt nie tylko ze względu na możliwość poparzenia skóry, ale także z powodu zagrożenia udarem słonecznym.
...i chłodu. Rozgrzane chodniki i ściany domów oddają ciepło nawet wtedy, gdy słońce przestaje prażyć. Między blokami jest cieplej niż w parku, dlatego staraj się spacerować z maluchem tam, gdzie jest dużo zieleni.
Rozsądnie korzystaj z budki wózka. Pamiętaj, że pod budką głębokiego wózka może się zrobić naprawdę gorąco i duszno. Sprawdź, być może lepszym rozwiązaniem będzie jej opuszczenie i osłonięcie maleństwa dużą parasolką?

W DOMU
Podczas upałów mieszkanie może przypominać saunę, zwłaszcza jeśli masz okna wychodzące na południe i zachód. Staraj się, by w domu było świeże powietrze, ale:

Zasłoń okna. Weź przykład z mieszkańców południowej Europy i zasłoń okna albo opuść żaluzje. Jeśli upały zapowiadane są na dłużej, warto także pomyśleć o zmianie zasłon na jaśniejsze i gęściej tkane – zwłaszcza w oknach od południa i zachodu. Będą lepiej odbijać promienie słoneczne. Masz balkon? Sprawdź, czy nie dałoby się na nim zamontować czegoś w rodzaju markizy (choćby z rozpiętego na sznurkach do suszenia prześcieradła) – dzięki temu „zmagazynujesz” odrobinę cienia, co sprawi, że w pokoju przylegającym do balkonu zrobi się chłodniej.
Zmień pokój. W każdym mieszkaniu są miejsca cieplejsze oraz chłodniejsze. Jeśli w okna pokoju dziecka wpadają właśnie gorące promienie słoneczne, przenieś maluszka do innego pomieszczenia. Zrób to od razu, zanim w pokoju zrobi się skwar.
Nie osłaniaj łóżeczka baldachimem, bo uwięzionym w ten sposób powietrzem trudno będzie dziecku oddychać.
Uważaj na przeciągi... Mieszkanie trzeba oczywiście jak najczęściej wietrzyć (w upał warto otwierać okna po mniej nasłonecznionej stronie), ale należy unikać przeciągów. Przenoś maleństwo do pomieszczeń, w których aktualnie nie ma otwartych okien.
...i wentylator. Jeśli go używasz, koniecznie zadbaj o to, aby ochłodzone powietrze nie owiewało bezpośrednio niemowlęcia.
Ochładzaj dziecko. Jeśli mimo tych wszystkich działań widzisz, że maluszkowi nadal jest gorąco, możesz wykąpać go w letniej wodzie. Dobrym rozwiązaniem jest też przemywanie mu czółka, karczku i skroni nawilżoną gąbką.

W SAMOCHODZIE

Gdy na dworze jest gorąco, stojący na słońcu samochód błyskawicznie przeobraża się w rozpalony piec. Temperatura w jego wnętrzu może dojść do 60 i więcej stopni! Dlatego:

Nigdy nie zostawiaj dziecka samego w samochodzie. Nie wolno tego robić o żadnej porze roku, jednak latem taka niefrasobliwość może zakończyć się tragedią.

Przeczytaj także: Nie zostawiaj dziecka w samochodzie, bo może w nim umrzeć!

Parkuj w cieniu. Jeśli jest taka możliwość, korzystaj z garaży i parkingów pod dachem. Możesz także osłonić przednią szybę odbijającą promienie tkaniną, ale taka sztuczka zmienia sytuację tylko w niewielkim stopniu.
Przewietrz auto, zanim posadzisz w foteliku niemowlę. Ochłodzenie wnętrza potrzebne jest także kierowcy: upał, który sprawia, że kierownica parzy w ręce a w samochodzie nie ma czym oddychać, działa także na mózg: dekoncentruje.
Osłoń szyby. Trochę pomagają półprzezroczyste osłony, które montuje się na przyssawkach do szyb. Nie jest to jednak idealne rozwiązanie, ponieważ promienie „przeciskają” się szparami między osłoną a krawędziami okien.
Nie przesadzaj z klimatyzacją. Dla niemowlęcia szok związany z nagłym skokiem temperatury jest znacznie bardziej dotkliwy. Dlatego jeśli używasz klimatyzacji, ustaw ją tak, by temperatura w aucie była tylko trochę niższa niż temperatura otoczenia. Wyłącz ją, zanim się zatrzymasz.

Co grozi niemowlakowi podczas upałów?

Podczas upałów na malutkie dzieci trzeba chuchać i dmuchać. A wszystko po to, żeby nie dopuścić do problemów, które mogą wyniknąć z przegrzania organizmu. Co grozi maluszkom w gorące dni?

Odwodnienie
Objawy: Dziecko staje się apatyczne, ospałe, ma suchą, rozgrzaną i mniej elastyczną skórę, a także wysuszone śluzówki (w jego ustach brakuje śliny), nie siusia albo siusia dużo mniej niż zwykle. Ciemiączko jest zapadnięte.
Co robić: Odwodnienie jest bardzo groźne dla niemowlaka, toteż jak najszybciej skontaktuj się z lekarzem. Może zalecić pojenie malca Gastrolitem albo skierować go do szpitala. Obniżenie zawartości wody w organizmie spowalnia pracę nerek i układu trawiennego.

Udar cieplny
Objawy: Rozpalona, wilgotna, a potem sucha skóra. Dziecko jest rozdrażnione, masz wrażenie, że przelewa ci się przez ręce. Rośnie mu temperatura.
Co robić: Zmocz ręcznik chłodną wodą i owiń nim maleństwo. Wezwij pogotowie.

Jak ubierać niemowlę w czasie upału?

W czasie upału łatwo o przegrzanie niemowlęcia, dlatego zwracaj szczególną uwagę na to, w co jest ubrane. A w pierwszej kolejności:

Rozbieraj, nie ubieraj. Gdy jest upał, nie ma sensu zakładać dziecku śpioszków, kaftaników, skarpetek itd. Maleństwo ubrane w jednorazową pieluszkę przykryj jedynie tetrową.
Schowaj kołdrę. W upalne letnie noce wystarczy flanelowa pieluszka, prześcieradełko albo poszewka na kołdrę.
Chroń główkę. Podczas spaceru dziecko powinno mieć na głowie czapeczkę. Najlepiej białą z przewiewnego, cieniutkiego materiału (np. z bawełny), z daszkiem (a jeszcze lepiej kapelusik z rondem – ochroni także kark) osłaniającym oczy i buzię malucha.

Konsultacja: lek. med. Elżbieta Jasiak, pediatra neonatolog

Przeczytaj także: Upał w ciąży - 10 rad jak przetrwać