Do odwodnienia u dziecka może dojść szybciej niż u dorosłych. Gdy organizm potrzebuje płynów, wysyła wyraźne sygnały, że chce się pić, ale u dzieci (u osób starszych również) pojawiają się one zbyt późno. Dlatego rodzice powinni pilnować odpowiedniego nawodnienia dziecka, znać objawy odwodnienia i w razie potrzeby wezwać pomoc.
Odwodnienie u niemowlaka i małego dziecka może mieć drastyczny przebieg i grozić utratą przytomności, uszkodzeniem pracy narządów wewnętrznych, a nawet śmiercią.
Woda jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu – jest najważniejszym składnikiem komórek, tkanek, krwi, skóry, bierze udział w najróżniejszych procesach zachodzących w organizmie, np. w trawieniu pokarmów, dlatego powinna nie powinno jej brakować.
Najczęstszym objawem odwodnienia jest pragnienie. Ale nie zawsze się ono pojawia. Zdarza się, np. przy wymiotach lub gorączce, że dziecko nie chce pić. Sygnałem, który powinien niepokoić, jest fakt, że dziecko nie piło (i nie jadło) od kilku godzin – im młodszy maluch, tym ten czas powinien być krótszy. Dziecko rzadziej siusia, a jego mocz ma kolor ciemnożółty. Poza tym ma spieczone usta i suchy język.
Kiedy dziecko jest odwodnione, zmienia się też jego zachowanie.
Odwodnione dziecko:
Gdy odwodnienie jest poważne, staje się widoczne również na skórze. Po uszczypnięciu na brzuchu pozostaje fałdka, która bardzo wolno znika.
Skutkiem odwodnienia u dziecka jest także zapadnięcie się gałek ocznych, obniżenie sprawności intelektualnej i koordynacji ruchowej dziecka. Ciężkie odwodnienie może skutkować drgawkami lub śpiączką, a nawet zagrażać życiu
Najczęstszą przyczyną odwodnienia u dzieci i niemowląt są biegunki i wymioty. Organizm dziecka nie jest w stanie zatrzymać dostarczanej mu wody. Podczas biegunki woda jest „ściągana” z całego organizmu do jelit i wydalana z rzadką kupką. Gdy maluch ma torsje, woda nie ma szans dostać się do jelit i zostać wchłonięta, bo dziecko zwraca ją wraz z treścią żołądka. Intensywne wymioty i biegunka mogą bardzo szybko doprowadzić do odwodnienia u dzieci.
Najczęstszą przyczyną biegunek i wymiotów u dzieci są infekcje, często rotawirusowe. Podobne objawy dawać może zatrucie pokarmowe.
Inną przyczyną odwodnienia u dziecka może być wypijanie niedostatecznej ilości płynów w upalne dni. Do odwodnienia dojdzie szybko, jeśli dziecko jest aktywne fizycznie i się poci, a przy tym nie uzupełnia napojami utraconej w ten sposób wody. Przegrzanie organizmu (także wskutek zbyt ciepłego ubierania dziecka), obfite pocenie się i mało wypijanych płynów mogą prowadzić do odwodnienia, ale następuje zwykle ono wolniej niż w przypadku wymiotów i biegunki.
Odwodnione dziecko w szpitalu dostanie kroplówkę nawadniającą. Działa ona szybciej i skuteczniej niż pojenie doustne. Poza wodą zawiera glukozę, a w razie potrzeby także niezbędny zestaw elektrolitów. Lekarze mogą podać dziecku leki hamujące wymioty.
Ile dni odwodnione dziecko spędzi w szpitalu? Najczęściej po 1–2 nawadniających kroplówkach stan malucha poprawia się i może wracać do domu.
Wiele mam zastanawia się, czy niemowlę cierpiące na biegunkę lub wymioty można karmić piersią. Odpowiedź brzmi: tak! Niemowlę należy przystawiać do piersi jak najczęściej. Na początku każdego karmienia pokarm zawiera najwięcej wody, dopiero z czasem staje się bardziej treściwy.
Nie karm dziecka bezpośrednio po tym, jak zwymiotowało, bo niemowlę ma tzw. wtórny odruch wymiotny: reaguje torsjami nawet po wypiciu jednego, dwóch łyków.
Jeśli brakuje wody, organizm natychmiast zaczyna gorzej pracować – następuje groźny wzrost poziomu sodu we krwi i dochodzi do odwodnienia komórek. Na szczęście najpoważniejsze konsekwencje odwodnienia nie zdarzają się często. Dbaj, by dziecko piło tyle wody, ile powinno. Maluch potrzebuje około 1–1,5 litra płynów dziennie. Ale to nie znaczy, że każdego dnia tyle musi wypić! Woda znajduje się także w jedzeniu, w owocach, warzywach, zupach. Dziecko otrzymuje ją podczas każdego posiłku.
Zobacz także:
Biegunka u dziecka jest niebezpieczna, bo wraz z luźnymi kupkami maluch traci dużo płynów, a przy tym cennych składników mineralnych. Z tego względu odpowiednia dieta przy biegunce ma ogromne znaczenie dla procesu szybkiego zdrowienia. To od niej w dużej mierze zależy, czy dziecko się nie odwodni oraz czy jego organizm otrzyma wystarczającą ilość energii do zwalczenia infekcji i towarzyszącej jej biegunki. Biegunka świadczy o tym, że układ pokarmowy nie pracuje prawidłowo, warto więc zastosować żywienie, które dodatkowo go nie obciąży. Z tego względu przy rozwolnieniu stosuje się dietę lekkostrawną i podaje wyłącznie pokarmy, które dostarczają energii, nawadniają i uzupełniają utracone sole mineralne, a przy tym działają zapierająco. Ważnym składnikiem diety przy biegunce powinien być błonnik pokarmowy, który ułatwi zatrzymywanie wody w organizmie. A najważniejsze jest odpowiednie nawadnianie dziecka, czyli częste podawanie niezbyt dużych porcji napojów – najlepiej wody. Wyjaśniamy, jakie produkty, potrawy i napoje spełniają te kryteria i powinny znaleźć się w diecie dziecka z biegunką. Dieta przy biegunce u dziecka – jaka jest najlepsza? Najlepsza dieta przy biegunce u dziecka to tzw. dieta BRAT (skrót od: banana, rice, aple, toasts, czyli banany, ryż, jabłka i suchary): B – banany, jak najmniej dojrzałe, mogą być wręcz jeszcze zielone, R – ryż gotowany, kleik ryżowy – gotowane na wodzie, wafle ryżowe, A – jabłka, ale wyłącznie poddane obróbce termicznej – gotowane lub pieczone, najlepiej w postaci musu, T – sucharki, lekko czerstwe tosty pszenne, białe pieczywo, lekko czerstwe biszkopty, dobrze ugotowany makaron pszenny, gotowana na wodzie kasza manna. Składniki diety BRAT mają działanie zapierające, czyli sprawiają, że stolec jest bardziej odwodniony. To bardzo pożądany...
Łatwo powiedzieć: „Podczas upałów dziecko powinno pić więcej wody”. Tylko co dokładnie znaczy słowo „więcej”? Pół litra? Litr? Czy ta rada dotyczy także bobasków karmionych piersią, którym przecież przez pierwsze pół roku nie powinno się podawać niczego poza mlekiem mamy? Co wlać do kubeczka maluszkowi, a co przedszkolakowi? Odpowiadamy na pytania mam. Antoś jest karmiony piersią. Czy mój pokarm wystarczy mu, gdy jest gorąco? Specjaliści od karmienia piersią twierdzą, że przez pierwsze pół roku karmione naturalnie niemowlę nie potrzebuje żadnych dodatkowych płynów także wówczas, gdy jest gorąco – wystarczy przystawiać je do piersi częściej niż zwykle (tak często jak chce, ale nie rzadziej niż co trzy godziny) i samemu więcej pić. Jeśli jednak z nieba leje się żar, twój maluszek jest niespokojny, a ty nie nadążasz z zaspokajaniem własnego pragnienia, nie musisz trzymać się kurczowo tej zasady. Podaj mu przegotowaną wodę, wodę mineralną (ją także przegotuj) lub herbatkę dla niemowląt. Moja córeczka ma niecały rok. Ile wody powinna wypijać podczas upałów? Przyjmuje się, że dziecko ważące do 10 kg potrzebuje mniej więcej 100–120 ml płynów na każdy kilogram swojego ciała (a więc ponad 900 ml, jeśli waży 9 kg), a to, które waży od 10 do 20 kg – litr plus dodatkowo 50 ml na każdy kilogram powyżej dziesięciu (a więc np. 1100 ml, jeśli waży 12 kilogramów). Gdy jest bardzo gorąco, powinno pić więcej . Ile dokładnie? Nie da się tego określić precyzyjnie, bo zapotrzebowanie na płyny zależy m.in. od tego, jak bardzo jest gorąco, od aktywności malucha (im więcej się rusza, tym bardziej się poci), a także od jego diety (owoce, jogurty czy zupy zawierają dużo wody, czyli częściowo zaspokajają pragnienie). Najlepiej więc kierować się zdrowym rozsądkiem: maluch, który...
Wymioty u dziecka mogą pojawić się z wielu powodów, chociaż najczęściej ich przyczyną jest infekcja przewodu pokarmowego spowodowana zakażeniem wirusowym. I chociaż wymioty z reguły nie trwają długo i służą oczyszczeniu organizmu z toksyn, to trzeba uważać, aby w ich trakcie nie doszło do groźnego dla małego dziecka odwodnienia. Dlatego, jeżeli zastanawiasz się co podać dziecku na wymioty, mamy dla ciebie kilka skutecznych rad. Spis treści: Co na wymioty u dziecka? Domowe sposoby na wymioty u dziecka Co do picia na wymioty u dziecka? Kiedy do lekarza, gdy dziecko wymiotuje? Przyczyny wymiotów u dziecka Co na wymioty u dziecka? Pediatrzy zalecają, aby wymiotującemu dziecku nie dawać jeść przez 4–6 godzin . To zazwyczaj pozwala zahamować odruch wymiotny i pomaga układowi pokarmowemu powrócić do prawidłowej pracy. Po tym czasie można pozwolić maluchowi na zjedzenie lekkostrawnego dania, np. gotowanego jabłka, marchwianki , gotowanej piersi kurczaka z ryżem. Gdy wymioty trwają, dziecko trzeba nawadniać. Jeśli maluch nie może normalnie pić, bo prowokuje to wymioty, należy podawać mu napój bardzo małymi porcjami, po łyżeczce co kilka minut. W celu powstrzymania wymiotów można też spróbować uciskać punkt akupresurowy, który znajduje się po wewnętrznej stronie przedramion dziecka, 2-3 cm nad linią nadgarstka, na środku przedramion. Domowe sposoby na wymioty u dziecka Jeżeli dziecko wymiotuje, można mu podać do picia: chłodną wodę, wodę z dodatkiem soku z cytryny, napar z ziół – mięty, melisy, rumianku, bardzo łagodny napar z imbiru. Warto też zrobić chłodny okład na kark lub czoło i koniecznie pamiętać o lekkostrawnej diecie i obfitym nawadnianiu. Uwaga! Nie wolno podawać dziecku słodkich soków, które mogą dodatkowo odwadniać organizm. Także cola nie...
