Mikroflora jelitowa maluszka. Jakie czynniki mają na nią wpływ?

Przewód pokarmowy noworodka do momentu narodzin jest niemal jałowy. Niemal, bo z najnowszych badań wynika, że środowisko wewnątrzmaciczne nie jest sterylne. Kolonizuje się najbardziej intensywnie w momencie porodu, ale na jego skład wpływ ma z wiekiem maluszka coraz więcej czynników – dieta, przyjmowanie antybiotyków czy podróż związana ze zmianą klimatu.

Kształtowanie mikroflory jelitowej

Układ pokarmowy dziecka zostaje tak naprawdę skolonizowany przez bakterie już podczas porodu. Wtedy proces ten przebiega najintensywniej. Wpływ na to, jakie bakterie zamieszkają w brzuszku dziecka, ma między innymi forma porodu. U niemowląt, które przyszły na świat drogami natury, dominują bakterie znajdujące się w przewodzie pokarmowym i drogach rodnych matki. W przypadku cesarskiego cięcia, flora bakteryjna jest mniej zróżnicowana i początkowo dominują w niej bakterie skóry matki. Ten rodzaj porodu sprzyja także kolonizacji bakteriami pochodzącymi ze środowiska szpitalnego.
Również termin porodu ma znaczenie. U noworodków urodzonych o czasie dominują inne bakterie niż np. u wcześniaków.
Uważa się również, że czynnikiem, który ma korzystny wpływ na przebieg kolonizacji przewodu pokarmowego jest karmienie piersią.
Mikroflora jelitowa zmienia się jednak wraz z wiekiem maluszka, tworząc złożony ekosystem. W wieku 5-7 lat osiąga skład podobny do tej obecnej u osób dorosłych.

Funkcje mikroflory jelitowej

Podstawową funkcją mikroflory jelitowej jest wspieranie układu odpornościowego maluszka. Dokładnie tak! Oczywiście, na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego ma wpływ szereg czynników, ale jednym z najważniejszych jest właściwy sposób żywienia. Odpowiednia dieta warunkuje skład mikroflory jelitowej. Im mniej jest urozmaicona, tym mniejsza różnorodność mikroorganizmów egzystujących w jelitach. Niedobory niektórych składników mogą prowadzić do zwiększonej podatności na zakażenia. Z kolei odpowiednio zbilansowana dieta pomaga wzmacniać procesy odpornościowe organizmu dziecka i jednocześnie zmniejsza częstość występowania infekcji.

Skład mikroflory jelitowej

Tę delikatną strukturę dość łatwo zmienić. Nie tylko dietą. Na zmiany ilościowe i jakościowe w składzie flory bakteryjnej mogą wpłynąć choćby stany zapalne w obrębie przewodu pokarmowego lub antybiotykoterapia.
W takiej sytuacji warto zastanowić się nad włączeniem do diety żywych kultur bakterii, które wzbogacają mikroflorę jelitową. Kluczem jest jednak właściwie dobrany produkt. Według wytycznych WHO/FAO należy zwrócić uwagę, aby wybierany preparat zawierał starannie wyselekcjonowane szczepy bakteryjne, które po przedostaniu się do przewodu pokarmowego osiedlają się w jelitach i wzbogacają naturalną mikroflorę jelitową, wykazując jednocześnie bezpieczeństwo w trakcie stosowania.

JAK WYBRAĆ DOBRY PROBIOTYK? >>> TUTAJ

Kiedy włączyć żywe kultury bakterii do diety malucha? Warto rozważyć ich stosowanie:
- w trakcie lub po zakończeniu leczenia antybiotykami,
- w okresie jesienno-zimowym,
- podczas podróży uwzględniającej zmianę strefy klimatycznej,
- gdy dochodzi do zmiany diety.
Oczywiście to tylko przykłady sytuacji, w których stosowanie żywych kultur bakterii może być wskazane. Warto jednak pamiętać, aby każdą decyzję o rozpoczęciu ich suplementacji przedyskutować z lekarzem.

Artykuł powstał z udziałem marki Bayer
LMR-CH-20210309-45

Przygotowano w oparciu o:

1. Szajewska H. i wsp. Probiotic Bacterial and Fungal Strains: Claims with Evidence. Dig Dis 2016; 34: 251–259.
2. Sender R. i wsp. Revised Estimates for the Number of Human and Bacteria Cells in the Body PLoS Biol 2016; 14 (8): e1002533.
3. Gałęcka M. i wsp. Kształtowanie się mikrobioty jelitowej u niemowląt warunkiem zachowania zdrowia. Standardy Medyczne/Pediatria 2016; 13: 359–367.
4. Witkowska-Wirstlein R., Jurczyk M.U. Czynniki determinujące kolonizację przewodu pokarmowego noworodka. Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu 2016; 48: 285–289.
5. Układ odpornościowy – jak wzmocnić odporność dziecka?