Ważne pytania o odporność u dzieci – znasz odpowiedzi?

Choć układ odpornościowy zaczyna się rozwijać jeszcze przed narodzinami dziecka, to u niemowlęcia nadal pracuje jeszcze tylko na pół gwizdka. Organizm dziecka nie umie jeszcze bronić się przed wszystkimi zarazkami.Na szczęście możesz mu pomóc. Czy wiesz, że gdy po kąpieli smarujesz dziecko nawilżającym balsamem, tak naprawdę chronisz je przed zarazkami? A kiedy podajesz mu np. mleko albo marchewkę, to nie tylko zaspokajasz jego głód, ale też dbasz o to, aby nie złapał kataru. Dziecięca odporność nie zależy wyłącznie od liczby przeciwciał, ale też od diety albo sposobu pielęgnacji maluszka.

Jak rozwija się odporność dziecka?

Organizm dziecka zapamiętuje zarazki, które udało mu się pokonać (w ten sposób powstaje tzw. pamięć immunologiczna), dzięki czemu następnym razem pójdzie mu z nimi o wiele łatwiej. Przeciwciała powstałe podczas infekcji są skierowane przeciw konkretnym drobnoustrojom, dlatego każdy katar, z którego maluch wyjdzie zwycięsko, wzmacnia jego organizm. W taki sam sposób działają szczepienia, które dostaje już noworodek. Pod koniec pierwszego roku życia liczba przeciwciał wynosi 60–70 proc. ilości spotykanych zwykle u dorosłych.

Co robić, aby nie chorowało?

Staraj się nie przegrzewać dziecka – jego skóra również jest jeszcze niedojrzała, a jej zdolność termoregulacji jest mała. Pamiętaj też, że troska o dziecięce zdrowie nie oznacza trzymania dzieck pod kloszem. Jego układ odpornościowy cały czas się rozwija, a jeśli nie znajduje wokół siebie wrogów, zwraca się przeciw sojusznikom, np. białkom zawartym w pożywieniu. Tak właśnie może powstawać alergia pokarmowa.

Czy dieta dziecka ma znaczenie dla jego odporności?

Tak, i to bardzo duże. Dla odporności dziecka największe znaczenie ma pokarm mamy, a zwłaszcza siara – mleko, które powstaje w pierwszej dobie po porodzie. Karmiąc dziecko piersią, przekazujesz mu swoje przeciwciała (niszczą one np. zarazki tężca czy salmonelli). W dodatku mleko mamy działa osłonowo na błony śluzowe, dzięki czemu malec jest podwójnie chroniony przed atakiem bakterii i wirusów. Dziecko wraz z mlekiem mamy otrzymuje również białka odpornościowe, np. laktoferynę (ma właściwości przeciwbakteryjne) i lizozym (enzym, który ogranicza działanie drobnoustrojów).

Mleko modyfikowane zawiera składniki wzmacniające odporność?

Niektóre mieszanki tak. Najczęściej zawierają probiotyki – dobre bakterie, które osiedlają się w jelitach, walcząc tam z zarazkami i usprawniając trawienie. Innymi cennymi składnikami są prebiotyki: węglowodany, dzięki którym dobre bakterie mogą się namnażać. Odporność wzmacniają też kwasy tłuszczowe omega-3 (LC-PUFA), coraz częściej dodawane do mleka modyfikowanego dla niemowląt.

Skąd biorą się kłopoty dziecka z brzuszkiem?

Najczęściej stąd, że układ pokarmowy nie jest jeszcze w pełni dojrzały. Produkuje mniej enzymów trawiennych, dlatego nie zawsze umie sobie poradzić z przyswojeniem m.in. białek i tłuszczów. Mogą wtedy pojawić się niewielkie dolegliwości, takie jak kolki, wzdęcia, zaparcia czy ulewania. Warto również pamiętać, że błona śluzowa przewodu pokarmowego niemowlęcia jest jeszcze niedojrzała i łatwo przenikają przez nią alergeny – dlatego nie rozszerzaj diety dziecka zbyt wcześnie.
Dlaczego zmieniono zalecenia rozszerzania diety? Wyjaśnia ekspert

Na czym polega działanie ochronne skóry?

Skóra, podobnie jak błony śluzowe pokrywające drogi oddechowe i układ pokarmowy, stanowi naturalną granicę dla zarazków. Zdrowa skóra przypomina świeżo postawiony mur, bez wyłomów i pęknięć. Jeśli jednak jest wysuszona, drobnoustroje (które przecież bytują na skórze cały czas) mogą ją łatwo sforsować i wywołać chorobę. Co szkodzi najbardziej? Przesuszenie, a nasila je suche powietrze. Sprawdź, jak pielęgnować suchą skórę dziecka.

Jak dbać o skórę niemowlęcia?

Przede wszystkim pamiętaj o codziennym oczyszczaniu i nawilżaniu ciała dziecka. Chroń skórę przed działaniem słońca, wiatru i mrozu. Uważnie też obserwuj zmiany: zaczerwienienie albo wysypka może świadczyć np. o alergii albo o atopowym zapaleniu skóry.

Co to jest AZS i jakie są jego objawy? Wyjaśnia ekspert – film