Jak można zarazić się gruźlicą? [WIDEO]
Gruźlicą można zarazić się od osoby, która na nią choruje. Na gruźlicę w Polsce wcale nie zapadają przede wszystkim ludzie w podeszłym wieku. Według danych Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc grupy ryzyka nieco się zmieniły i dzieci mogą zarazić się gruźlicą także od osób w średnim wieku.
Gruźlicą najczęściej można się zarazić drogą kropelkową - chory rozsiewa prątki, kaszląc, kichając, mówiąc. Objawy gruźlicy to przede wszystkim długotrwały kaszel (chory często odkrztusza krew), stany podgorączkowe, osłabienie i ból w klatce piersiowej. Chory na gruźlicę może też intensywnie pocić się nocą i chudnąć.
Spis treści:
- Jak można się zarazić gruźlicą?
- Jak rozpoznać gruźlicę?
- Kto choruje na gruźlicę w Polsce?
- Gruźlica w Polsce: gdzie jest najwięcej chorych?
- Objawy gruźlicy u małych dzieci?
- Gruźlica w rodzinie
Jak można się zarazić gruźlicą?
Do zarażenia gruźlicą płuc dochodzi poprzez kontakt z osobą, która rozsiewa chorobotwórcze prątki Kocha (czyli Gram-dodatnie bakterie Mycobacterium tuberculosis). Do organizmu mogą wniknąć drogą kropelkową (kiedy chory mówi, śmieje się, kaszle, kicha), pokarmową lub przez dotyk. Prątki pozbawione dostępu do światła mogą przetrwać wiele lat, np. 20 lat w kurzu, 10 lat w zamkniętej i niewietrzonej odzieży, a 40 lat w książkach. Nie każdy kontakt z prątkami powoduje zakażenie. Sprawdzić, czy do tego doszło, można dopiero ok. 2 miesięcy od pierwszego dnia kontaktu z osobą chorą na gruźlicę płuc.
Prof. Maria Korzeniewska-Koseła z Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie podkreśla: - Gruźlica u dzieci nie pojawia się bez przyczyny. W otoczeniu musi ktoś na nią chorować! Jeżeli takiej osoby nie ma, prawdopodobieństwo, że dziecko ma właśnie gruźlicę, jest niskie. To samo dotyczy, oczywiście, osób z pozostałych grup wiekowych.
Jak rozpoznać gruźlicę?
Do objawów gruźlicy zaliczamy:
Zobacz także
- nawracające stany podgorączkowe
- nocne poty
- kaszel, który utrzymuje się minimum przez 3 tygodnie
- duszności
- ból w klatce piersiowej
- spadek masy ciała
- osłabienie
- senność
- męczenie się nawet podczas niewielkiego wysiłku
- plucie krwią (występuje w ostrym stadium choroby).
Trzeba pamiętać, że nawet 90 proc. osób, które zostały zakażone, nie będą chore. Tylko ok. 10-20 proc. z nich będzie miało aktywna postać gruźlicy, która ujawni się po roku lub dwóch od zakażenia (a u niektórych osób nawet po kilkudziesięciu latach!).
Kto choruje na gruźlicę w Polsce?
- W Polsce zachorowania na gruźlicę najczęściej zdarzają się u mężczyzn w średnim wieku. To jest grupa ryzyka – mówi prof. Maria Korzeniewska-Koseła. - W niektórych grupach wiekowych mężczyźni mają nawet czterokrotnie wyższą zapadalność na tę chorobę niż ich rówieśnice, kobiety. Generalnie na gruźlicę chorują panowie, a szczególnie ci po pięćdziesiątce. I to jest dobra wiadomość – podkreśla ekspertka i wyjaśnia, że w Polsce zapadalność na gruźlicę u młodych dorosłych, czyli u rodziców małych dzieci, jest niższa niż w starszych grupach wiekowych.
Oprócz osób starszych (powyżej 65 roku życia) oraz niedożywionych, na gruźlicę podatne są także dzieci między 5. a 15. rokiem życia oraz nałogowi palacze i osoby nadużywające alkoholu.
Gruźlica w Polsce: gdzie jest najwięcej chorych?
Od lat zachorowalność na gruźlicę w Polsce wygląda podobnie. Dlatego też nadal prowadzone są szczepienia przeciw gruźlicy. 95 proc. przypadków gruźlicy w Polsce to gruźlica płucna. Najmniej przypadków choroby pojawia się w województwie wielkopolskim i podlaskim, najwięcej – w śląskim, lubelskim i świętokrzyskim. W ostatnich latach wyższą zapadalność obserwuje się również w województwie mazowieckim.
Objawy gruźlicy u małych dzieci
- Niepowikłana gruźlica węzłowo-płucna nie daje wyrazistych objawów – tłumaczy prof. Korzeniewska-Koseła. W odróżnieniu od gruźliczego zapalenia opon mózgowych lub prosówki (postać gruźlicy rozsianej), kiedy to dziecko jest w ciężkim stanie, trudniej ją rozpoznać. Objawy gruźlicy, które powinny zwrócić uwagę, to:
- niechęć dziecka do zabawy
- nieprzybieranie na wadze
- słabszy wzrost.
- Przy rozważaniu, co jest przyczyną takich symptomów u dziecka, warto wziąć również pod uwagę gruźlicę – mówi ekspertka. Jednak w takim przypadku, ze względu na sposób zarażania się gruźlicą, w otoczeniu dziecka musi być ktoś, kto na nią choruje.
Gruźlica w rodzinie
Wczesne wykrycie gruźlicy u chorego zapobiega szerzeniu się zakażenia w otoczeniu danej osoby, np. w rodzinie. Jeśli u jakiejś osoby z rodziny została wykryta gruźlica – pozostali jej członkowie, powinni się przebadać, by wykluczyć u nich tę chorobę.
Źródło: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Warszawie
Zobacz także: