Cewnik Foleya – do czego służy podczas porodu?

Cewnik Foleya to rurka wyposażona w balonik, który można powiększać, wypełniając go solą fizjologiczną. Wykonany jest z silikonu lub lateksu. W położnictwie znany jest pod potoczną nazwą balonik do porodu. Jest narzędziem pomagającym rozpocząć akcję porodową lub wspomaga rozwieranie się szyjki macicy.

Spis treści:

Do czego służy cewnik Foleya
Kiedy zakłada się cewnik Foleya
Jak działa cewnik Foleya
Ile czasu nosi się cewnik Foleya

Do czego służy cewnik Foleya

W urologii balonik służy do utrzymania końcówki rurki w pęcherzu moczowym i zakłada się go w celu odprowadzania moczu z pęcherza moczowego. Z czasem lekarze wpadli na pomysł nowego zastosowania dla cewnika Foleya – tak trafił on na oddziały położnicze. Cewnika Foleya używa się na nich w przypadku wywoływania porodu jak i działania mającego na celu skrócenie czasu rozwierania się szyjki macicy.

Na poniższym zdjęciu widać cewnik Foleya w komplecie z rurką i woreczkiem do odprowadzania moczu. W położnictwie wykorzystuje się tylko cewnik, czyli beżową rurkę z balonikiem – przezroczysta rurka i zbiornik nie są potrzebne:

Jak wygląda cewnik Foleya. fot. Adobe Stock

Kiedy zakłada się cewnik Foleya

W położnictwie są jasno określone sytuacje, kiedy zakłada się cewnik Foleya.

Wskazania do założenia cewnika Foleya do porodu:

przygotowanie szyjki macicy do indukcji porodu oksytocyną,
zbyt wolne rozwieranie się szyjki macicy w I fazie porodu,
rozwarcie szyjki macicy na minimum centymetr.

Przeciwwskazania do założenia cewnika Foleya do porodu:

krwawienie z dróg rodnych,
przedwcześnie pęknięty pęcherz płodowy,
nisko umiejscowione łożysko.

Cewnik Foleya zakłada się też podczas cesarskiego cięcia, jednak wtedy wykorzystuje się jego pierwotne zastosowanie i umieszcza się go w pęcherzu moczowym.

Jak działa cewnik Foleya

Końcową część cewnika z balonikiem wsuwa się do pochwy a następnie do szyjki macicy. Gdy znajdzie się we właściwym miejscu, do balonika wstrzykiwana jest sól fizjologiczna, która zwiększa jego rozmiary. W ten sposób balonik rozpycha od środka ścianki szyjki macicy. Cewnik Foleya stosuje się często, gdy szyjka jest już rozwarta na minimum centymetr, ale postęp jej rozwierania przebiega zbyt wolno.

Z założonym do szyjki macicy cewnikiem Foleya można, a nawet powinno się chodzić, aby dodatkowo wspomagać rozwieranie szyjki macicy. Jest to możliwe, bo drugi koniec cewnika przymocowuje się plastrem do uda. Wyjątkiem są momenty, gdy trzeba na leżąco wykonać badanie KTG. Przed usunięciem cewnika opróżnia się balonik, a samo jego wyjmowanie jest bezbolesne. Jeśli rozmiar cewnika zostanie dobrze dobrany, to jego zakładanie do szyjki macicy też nie jest bolesne.

Zastosowanie cewnika Foleya do wywoływania porodu wiąże się z niezbyt przyjemnymi wrażeniami dla rodzącej. Jest to np. dość przykre uczucie ucisku lub rozpierania w dole brzucha, które nasila się przy pełnym pęcherzu moczowym. Użycie cewnika jest jednak bezpieczne i skuteczne – mechaniczne rozwieranie szyjki macicy pobudza skurcze ale uwalnia też prostaglandyny, czyli hormony, które wspomagają przebieg akcji porodowej.

Choć skuteczność cewnika Foleya w położnictwie oceniana jest wysoko, trzeba wspomnieć, że nie u wszystkich kobiet jego użycie wywołuje pożądane efekty.

Ile czasu nosi się cewnik Foleya

W celu wywołania porodu cewnik zakłada się na ok. 24 godziny, ale nie zawsze nosi się go tak długo, gdyż szyjka macicy może zacząć rozwierać się przed upływem tego czasu. Cewnik usuwa się także wtedy, gdy rozpocznie się regularna akcja skurczowa macicy.

Kiedy wypada cewnik Foleya? Najczęściej wysunięcie się balonika cewnika Foleya ma miejsce, gdy szyjka macicy rozewrze się na ok. 3 cm. O wypadnięciu cewnika należy poinformować położną lub lekarza.

Źródło: Bomba-Opoń D. i wsp., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące indukcji porodu. Ginekol., Perinatol. Prakt., 2017, 2, 2: 58–71.

Zobacz także: