Nabiał w diecie dziecka - fakty i mity
Czy picie mleka powoduje alergię? Ile jajek może jeść dziecko i czy to prawda, że twaróg ma dużo wapnia? Sprawdź, jak zdrowo karmić dziecko.
- Łucja Tolak/"Przedszkolak"
W menu twojego kilkulatka powinno się znaleźć co dzień nie tylko mleko. Ważne są też sery, jogurty, kefir, maślanka. No i jajka. Ale które wybierać? Jakie zawierają najwięcej cennych dla zdrowia dziecka składników? Zapytaliśmy specjalistę dr Annę Stolarczyk z Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie.
Nie daje się dziecku mleka, bo ono powoduje alergię
Mit. Alergia na mleko występuje bardzo często, ale u niemowląt! Po 1. roku życia układ odpornościowy malucha dużo lepiej daje sobie radę z białkiem mleka krowiego. I tylko 1 proc. przedszkolaków jest jeszcze na nie uczulonych. Pozostałe dzieci powinny pić mleko i jeść produkty mleczne, gdyż jest w nich mnóstwo wapnia potrzebnego kościom i ząbkom.
Uwaga: Jeśli malec nie będzie pił mleka, może tym narobić sobie sporo szkody! Jego organizm bowiem przestanie w końcu wydzielać laktazę, enzym trawiący laktozę, czyli cukier mleczny. Może wtedy pojawić się tzw. wtórna nietolerancja laktozy: dziecko po wypiciu mleka dostaje bólów brzucha, niestrawności, wzdęć, biegunki. W rezultacie rzeczywiście nie będzie mogło go pić, choć nie ma alergii.
Mleko UHT ma mniej witamin niż mleko pasteryzowane
Prawda. To pierwsze poddawane jest sterylizacji, czyli działaniu temperatury 135°C przez dwie sekundy. Giną wtedy wszelkie bakterie, ale też część witamin, szczególnie z grupy B. Mleko pasteryzowane natomiast ogrzewa się tylko przez 15 sekund, do temperatury nieco powyżej 71°C. Giną jedynie bakterie, witamin zostaje więcej. Takie mleko trzeba jednak przechowywać w lodówce i wypić w ciągu dwóch dni, gdyż łatwo namnażają się w nim bakterie.
Uwaga: Godną polecenia nowością jest mleko poddawane mikrofiltracji (np. Ale Mleko!, Zimne Mleko). Dzięki tej metodzie giną i bakterie, i ich przetrwalniki, za to straty witamin są minimalne.
Dziecko nie powinno pić mleka bez tłuszczu
Prawda. Mleko o zawartości 0% tłuszczu bardziej przypomina... białą wodę. Nie zawiera witamin A, D, E (rozpuszczają się one w tłuszczu, a gdy go zabraknie, nie ma też tych witamin). Beztłuszczowe mleko ma też niewiele wapnia. Przedszkolakowi możesz podawać mleko pełnotłuste (3,2%) lub o obniżonej zawartości tłuszczu (2%).
Uwaga: Eksperci ESPGHAN, czyli Europejskiego Towarzystwa ds. Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci, zalecają, aby wszystkim dzieciom podawać mleko o obniżonej zawartości tłuszczu, czyli 2%. Uważają też, że maluchy powinny jeść chude twarogi i sery. Powód? Coraz częstsza nadwaga u malców.
[CMS_PAGE_BREAK]
W każdym jogurcie są dobre bakterie
Prawda. Jogurt powstaje przez ukwaszenie mleka bakteriami kwasu mlekowego. Ułatwiają one trawienie, regulują pracę przewodu pokarmowego, zapobiegają biegunkom (np. po kuracji antybiotykowej), leczą zaparcia, wspomagają odporność. Wszystkie jogurty zawierają bakterie kwasu mlekowego. Niektóre mają dodatkowo bakterie probiotyczne (jest to napisane na opakowaniu), takie, których korzystny wpływ na zdrowie został udowodniony badaniami.
Uwaga: Zwracaj uwagę na to, co kupujesz. Deser jogurtowy nie zawiera bakterii kwasu mlekowego. Tego typu produkty są źródłem wapnia, białka oraz cukru.
W twarogu i białym serze jest bardzo dużo wapnia
Mit. Wszystkie produkty mleczne mają sporo wapnia, ale twaróg najmniej. Powodem jest sposób jego produkcji: po ukwaszeniu mleka trzeba je lekko podgrzać, a potem – gdy serek się zetnie – wylać serwatkę. A to ona zawiera najwięcej wapnia! W żółtym serze zaś tego pierwiastka jest dużo, bo dodaje się do niego podpuszczkę (enzymy uzyskiwane z żołądków cielęcych), która ścina białko mleka. Niczego się nie wylewa, wapń pozostaje. Wzbogacane w wapń są niektóre serki dla dzieci. Ale zawierają mnóstwo cukru i dodatki smakowe, więc nie powinny stanowić podstawy jadłospisu malucha.
Uwaga: Bogate w wapń są białe serki granulowane (tzw. wiejskie), gdyż produkuje się je też dzięki podpuszczce.
Dziecko nie może jeść margaryny
Prawda/Mit. Dziecko nie może jeść margaryn twardych, w kostce (nie dodawaj ich do ciasta). W procesie utwardzania olejów powstają bowiem tłuszcze typu trans, szkodliwe dla zdrowia. Dietetycy zalecają, by smarować pieczywo masłem i dobrą margaryną.
Uwaga: Wybieraj margarynę, na etykiecie której wyraźnie zaznaczono, że nie zawiera tłuszczów trans.
Dziecko może jeść 3 jaja tygodniowo
Prawda/Mit. 3-4 jajka w tygodniu to dietetyczny ideał. Ale nic się nie stanie, jeśli przedszkolak zje ich w tygodniu 5 albo jednego dnia 2.
Uwaga: W jajku znajduje się cholesterol, którego dziecko potrzebuje do prawidłowej pracy układu nerwowego. Nadmiar jego szkodzi, jednak lepiej ograniczać mniej zdrowe jego źródła (parówki, kiełbasy).
Ile to wapnia
Dzienna porcja wapnia dla 3-6-latka to ok. 800-1000 mg. Tę ilość wapnia zawierają:
- 4 plastry żółtego sera,
- 3 szklanki mleka,
- 2 szklanki jogurtu, kefiru, maślanki,
- 1 kg sera białego.