Jaki temperament ma twoje dziecko

Karol nie chce nurkować ani szaleć na rolkach, tak jak jego tato. Woli układać w kąciku puzzle i godzinami obserwować dżdżownice. Ania wbrew oczekiwaniom rodziców ani myśli być delikatną i dobrze ułożoną królewną – wspina się po drzewach i jest tak ciekawska, że nie potrafi usiedzieć w miejscu… Od czego to zależy? Oczywiście od temperamentu. To właśnie on w znaczącym stopniu wpływa na to, jacy jesteśmy, w jaki sposób lubimy spędzać czas, w co i z kim chcemy się bawić.

Czy w takim razie temperament determinuje nasze życie? Na szczęście – zwłaszcza dla osób o skrajnych typach temperamentu, czyli nadruchliwych i bardzo nieśmiałych – na to, kim się stajemy, ogromny wpływ ma także doświadczenie, a więc to, czego się uczymy, jakie zachowania „trenujemy”, za co jesteśmy nagradzani, a także z kim się spotykamy…
Dzięki testowi (opracowanemu na podstawie Kwestionariusza Temperamentu dla Rodziców EAS-C w polskiej adaptacji W. Oniszczenko) lepiej poznasz swojego przedszkolaka. Warto go zrobić, bo znając i rozumiejąc temperament dziecka, akceptując jego mocne i słabe strony, wspierając je i ucząc tego, z czym ma trudności, można mu pomóc odnieść sukces i znaleźć szczęście w życiu. To lepsze niż próbować go zmienić zgodnie z własnymi wyobrażeniami. A więc do dzieła!

Fajnie, że taki jestem
Temperamentu zmienić nie można, ale można poznać i polubić samego siebie, a także jak najlepiej wykorzystywać to, co w naszym temperamencie pożyteczne. Można także wystrzegać się zachowań, które mogą przysporzyć nam kłopotów (jeśli np. pozwolimy ruchliwemu szkrabowi, by zawsze i wszędzie dawał upust swojej energii, nie nauczy się dostosowywać do sytuacji, co mu w przyszłości może przysporzyć kłopotów).

Zrób test!

TERAZ OBLICZ PUNKTY
Policz wszystkie znaczki + i -. Im więcej - , tym bardziej dziecko jest nieśmiałe, a im więcej +, tym bardziej ekspansywne. Zbliżona liczba + i - wskazuje na temperament zrównoważony.

20–18 +
Twój malec jest bardzo towarzyski, ruchliwy i impulsywny. Reaguje emocjonalnie. Dziecko potrzebuje zajęć, dzięki którym może rozładować nadmiar energii i mieć kontakt z innymi dziećmi (a więc sportowych, tanecznych, teatralnych). Powinno nauczyć się współpracy, liczenia się z uczuciami innych ludzi (a wcześniej rozpoznawania tych uczuć), uważania na to, by niechcący nikogo nie ranić ani nadmiernie za nikogo nie decydować. Musi także nauczyć się czekać na swoją kolej, kontrolować złość, wyciszać się i relaksować. Najważniejsze jest to, by nie czuło się gorsze i wierzyło w siebie! Malca trzeba chwalić za najdrobniejsze sukcesy: ustąpienie komuś, dobre słowo, życzliwość, powstrzymanie się od awantury. Dobrze czasem na zasadzie odwracania ról pokazać dziecku, że potrafi być łagodne, spokojne i godne zaufania.

17–15 +
Dziecko jest ruchliwe, energiczne i ekspansywne. Często jest liderem w grupie, ale potrafi również współpracować z innymi. Jako dusza towarzystwa zapewne jest lubiane i wesołe. Przypominaj mu o prawach innych ludzi i ich uczuciach. Chwal za obrotność, pomysłowość, radzenie sobie w różnych sytuacjach, bardzo podkreślaj te zachowania, które wskazują na życzliwy stosunek do innych, dbanie o to, by inni także mogli się wypowiedzieć, wygrać itp.

17–15 -
Twój smyk bywa nieśmiały, ma tendencję do wycofywania się, jednak zachęcany i chwalony, szybko poradzi sobie z trudnościami. Jest z pewnością lubiany, bo nie narzuca się innym, potrafi się podporządkować, chętnie współpracuje. Ma przy tym własne zdanie, choć czasem woli je pozostawić dla siebie. Dziecko trzeba chwalić jak najczęściej, wskazywać na postępy w pokonywaniu nieśmiałości, uczyć asertywnych form wyrażania własnych uczuć. Dobrze jest wyznaczać mu obowiązki, tak by samo doświadczyło, że daje sobie z wieloma rzeczami radę.

20–18 -
Szkrab jest nieśmiały i lękliwy. Wycofuje się, chowając pod „twoje skrzydła”. Potrzebuje jak najwięcej kontaktów z rówieśnikami. Ucz go samodzielności i wytrwałości. Potrzebuje także sukcesów w rozwiązywaniu trudności, dlatego nie mów za niego i nie wyręczaj go w każdej sytuacji. Ucz, jak się zachować i jak sobie radzić. Wyznaczaj mu zadania, np. poproś, by kupił chleb w sklepiku, zadzwonił do babci itd. Chwal. Pokaż, jak bardzo się cieszysz i jak bardzo jesteś z niego dumna, gdy sobie z czymś daje radę.

około 10 + 10 -
To wyniki wskazujące na zrównoważony, typowy temperament.

Tekst: Beata Płażewska jest psychologiem, pracuje na Uniwersytecie Wrocławskim.