mama, niemowlę, zabawa, uśmiech
Wychowanie

7 rad, by jedynak nie wyrósł na samoluba

Coraz częściej poprzestajemy na jednym dziecku. Jak je wychować, by było szczęśliwe i nie mówiono o nim „samolub”?

O tym, jak silna jest presja, by mieć więcej niż jedno dziecko, przekonałaś się pewnie już w ciąży. Maleństwo jeszcze nie przyszło na świat, a ciocie, babcie i koleżanki już pytały, kiedy następne. Im dziecko starsze,  tym więcej takich pytań. Nie daj się zwariować! Nie unieszczęśliwiłaś dziecka, nie skazujesz go na samotność (będzie przecież miało rodzinę i przyjaciół!), ani na wypaczony charakter. Samo posiadanie rodzeństwa niczego nie gwarantuje! Jest mnóstwo ludzi, którzy kłócą się z rodzeństwem albo są egoistami, mimo że mieli z kim dzielić pokój i uwagę rodziców.

1. Nie wierz stereotypom

Owszem, zdarza się, że jedynak jest rozpuszczony jak dziadowski bicz. Tyle że – jak podkreślają Jill Pitkeathley i David Emerson, autorzy „Jedynaków” – to wynik postawy rodziców, a nie struktury rodziny. „Rodzice z taką skłonnością mogą równie dobrze zepsuć jedno dziecko, jak całą gromadkę” – wyjaśniają. A ze stereotypami jest tak: ci, którzy je powtarzają, zawsze znajdą potwierdzenie dla swoich teorii. Gdy np. zobaczą jedynaka, który jak lew broni swojej zabawki, powiedzą: „No jasne, samolub. Czego innego można się spodziewać po jedynaku?”. Gdy w identycznej sytuacji ujrzą smyka z trójką rodzeństwa, pokiwają ze zrozumieniem głową i powiedzą: „Nic dziwnego, że walczy o swoje”.

czytaj: 10 niegrzecznych przykazań, jak wychować szczęśliwe dziecko

2. Szukaj złotego środka

Nie kupuj mu wszystkiego, co pokaże palcem. Nie zgadzaj się na złe zachowanie, tylko dlatego, że gdy mówisz „nie”, dziecko robi nieszczęśliwą minę. Nie poświęcaj mu całej swej uwagi. Ucz, że inni ludzie także potrzebują przestrzeni. Uważaj jednak, by nie wpaść w pułapkę: niektórzy tak bardzo się obawiają, że ich dziecko potwierdzi stereotypy o jedynakach, że przesadzają w drugą stronę. Znalezienie złotego środka między „możesz” a „nie możesz” jest trudne. Ale warto się starać.

3. Otocz malca innymi dziećmi

Kolegów z przedszkola czy sąsiadów w podobnym wieku zapraszaj nie tylko od święta, ale także na co dzień. Dzięki wspólnym zabawom, posiłkom, wyprawom do kina dziecko nie tylko nie będzie samotne, ale nauczy się kłócić, godzić, wyznaczać własne granice i szanować cudze, ustępować, zawierać kompromisy. Na własnej skórze przekona się, jak na jego zachowania reagują rówieśnicy (to, co podoba się rodzicom, np. popisy, nie zawsze jest przyjmowane z aplauzem przez równolatków). Zadbaj, by dziecko miało kontakt z rówieśnikami, którzy nie znikną z jego życia po wielkiej kłótni czy przeprowadzce, np. z kuzynami, dziećmi twoich przyjaciół. Będą rosnąć razem i mieć wspólne wspomnienia.

4. Pozwól dziecku być dzieckiem

Maluch, który przebywa głównie wśród dorosłych, przejmuje ich sposób mówienia i zachowania, może więc wydawać się starszy niż w rzeczywistości. To z kolei  sprawia, że wymagania rodziców rosną („Jesteś taki mądry, powinieneś to czy tamto”). A dziecko pozostaje dzieckiem, nawet jeśli potrafi już jeść nożem i widelcem i lubi rozmawiać z dziadkiem o polityce. Potrzebuje tego, co jego rówieśnicy: beztroskiej zabawy.

5. Nie wychowuj pod kloszem

Pozwól swojemu dziecku podejmować decyzje i popełniać błędy. Nie hamuj jego rozwoju przez nadopiekuńczość. To prawda, że wszyscy rodzice boją się o swoje dzieci, ale rodzice jedynaków nie muszą tą troską obdzielać dwójki czy trójki pociech. Czasem (jeśli  nic poważnego dziecku nie grozi)… włóż ręce do kieszeni, żeby się powstrzymać przed łapaniem go za szelki.

Rozwiąż test: Czy jesteś nadopiekuńczą mamą

6. Nie koncentruj się tylko na dziecku

Według autorów „Jedynaków” często się zdarza, że dziecko, które nie ma rodzeństwa, musi być dla rodziców wszystkim: źródłem radości i dobrego nastroju, realizatorem rodzicielskich ambicji, kumplem, czasem także rozjemcą lub sędzią w sporach między mamą i tatą, a w przyszłości – jedynym opiekunem. W efekcie poza zabawkami, którymi nie trzeba się dzielić i ciuchami ze sklepu, a nie po starszym bracie, dostaje od losu zupełnie inny „prezent” – poczucie wielkiej, niedzielonej z nikim odpowiedzialności („to ode mnie zależy ich szczęście”), a często także poczucie winy („nie sprostałem oczekiwaniom”). Dlatego nie skupiaj się wyłącznie na dziecku. Żyj także własnym życiem.

7. Uwierz w siłę jedynaka

Słyszysz, że dzieci wychowywane bez rodzeństwa są przemądrzałe, nie potrafią się dzielić i obrażają się bez powodu? Zrób prosty eksperyment: gdy znajdziesz się w dużej grupie osób, poszukaj tej, która jest najbardziej odpowiedzialna, najlepiej zorganizowana, najpoważniejsza, najrzadziej się spóźnia, nie lubi sporów i dyskusji i jest najbardziej opanowana. To najprawdopodobniej… jedynak!

Zobacz: 11 głupich zadań, które słyszą rodzice jedynaków

Histeria u dziecka – przyczyny, jak reagować?

Wychowanie
Coraz więcej jedynaków
Lęk przed utratą pracy, brak własnego mieszkania nie sprzyjają podejmowaniu decyzji o licznej rodzinie.

Lęk przed utratą pracy, brak własnego mieszkania nie sprzyjają podejmowaniu decyzji o licznej rodzinie. Planowanie rodziny nie jest naszą mocną stroną. Ponad połowa ślubów zawierana jest w sytuacji wyższej konieczności, czyli gdy owoc miłości spieszy się na świat lub już nań zawitał. To sprawia, że pierwsze rodzicielskie doświadczenia bywają trudne. W życiu różnie się zdarza... Od dojrzałości obojga rodziców i ich rodzin wyjściowych w dużym stopniu zależy, czy za kilka lat zechcą – już w bardziej komfortowych warunkach – ponownie zostać rodzicami. Zdarza się też odwrotna sytuacja. Młodzi, ambitni ludzie odkładają decyzję o założeniu rodziny. Trzydziestokilkuletnie kobiety nagle odkrywają, że zegar biologiczny tyka i nie zostało już wiele czasu na znalezienie odpowiedniego kandydata na męża i ojca dzieci oraz na powiększenie rodziny zgodnie z wcześniejszymi marzeniami. – Nie zawsze liczba dzieci zależy tylko od naszych chęci – zaznacza Dorota Szczepan-Jakubowska z Pracowni TROP w Warszawie. – W życiu różnie się zdarza, dlatego nie uważam, że bycie rodzicami jedynaka jest czymś wyjątkowym. Ilu z nas ma rodzeństwo? 44,5% Jedynacy Jest ich ponad 3,5 mln, w tym blisko 1,2 mln to dzieci wychowywane tylko przez jedno z rodziców. 37% Dwoje dzieci Rodzin z dwójką dzieci jest blisko 3 mln, w tym 429 tys. to niepełne rodziny. 12% Troje rodzeństwa Rodzin z trójką dzieci jest mniej niż 1 mln. Niepełne stanowią znikomą ich część - jest ich niewiele ponad 11 tys. 6,5% Czworo i więcej rodzeństwa W Polsce mamy 467 tys. pełnych rodzin wielodzietnych oraz 49 tys. niepełnych. Coraz więcej jedynaków Od połowy lat 90. w naszym kraju rodzi się coraz mniej dzieci. Podobno jest to symptom tego, że stajemy się krajem wysoko rozwiniętym. Dziecko, jeszcze niedawno postrzegane jako dar od Boga, a w jesieni życia rodziców jako...

Jaka różnica wieku między dziećmi jest najlepsza?
Adobe Stock
Wychowanie
Różnica wieku między rodzeństwem: jaka jest najlepsza – duża czy mała?
Mała czy duża – jaka różnica wieku między dziećmi jest najlepsza? Wraz z psycholożką Julitą Wojciechowską wyjaśniamy, że choć posiadanie brata lub siostry ma z punktu widzenia maluchów mnóstwo zalet, wad również nie brakuje – niezależnie od tego, ile lat dzieli rodzeństwo.

Kolejność, w jakiej dzieci pojawiają się w rodzinie, ma wpływ na ich charakter. Mimo że rodzicom wydaje się, iż traktują pociechy jednakowo, zmienia się przecież układ rodzinny. W tej kwestii nie bez znaczenia jest także różnica wieku między starszym a młodszym dzieckiem. Dużo starsze, nieco starsze, tylko o rok starsze – to wszystko nie jest bez znaczenia i dla dzieci, i dla wychowujących je rodziców. Zanim zaplanujesz braciszka lub siostrzyczkę dla swojego jedynaka, sprawdź, jakie konsekwencje wynikają z różnicy wieku. A może mając dwie pociechy, dzięki naszym radom lepiej zrozumiesz ich wieczne wojny? Jedno jest pewne: idealna różnica wieku między rodzeństwem nie istnieje! Mała różnica wieku między rodzeństwem: rok, 2 lata „Moja półtoraroczna córka Kasia często krzyczy, kiedy zajmuję się jej dwumiesięczną siostrzyczką. Ma smutną minkę, gdy biorę Anię na ręce. Czasem bywa smutna i z zazdrością patrzy, jak karmię malutką. Mnie też to smuci, bo nie wiem, jak postąpić” – martwi się Dorota, mama dwóch dziewczynek z niewielką różnicą wieku. Z punktu widzenia dziecka Roczne i niewiele starsze dziecko przyjmuje narodziny rodzeństwa w sposób naturalny. Bywa ono jednak bardzo zazdrosne, gdy mama lub tata zajmują się maleństwem, więc zwraca na siebie uwagę płaczem lub krzykiem. Dwulatek często naśladuje młodszego brata albo siostrę. Niechętnie dzieli się zabawkami, bo jeszcze nie umie bawić się z innymi dziećmi. Wkrótce jednak podczas wspólnej zabawy odkrywa korzyści z posiadania rodzeństwa. Nawiązuje się pierwsza nić porozumienia. Mała różnica wieku ułatwia dzieciom dogadywanie się ze sobą, wspólne spędzanie czasu. Sprzeczki są nieuniknione i burzliwe, ale pozwalają dzieciom bardziej realistycznie oceniać swoje możliwości. Z punktu widzenia rodziców Rodzicom jest z jednej strony łatwiej, bo dzieci w zbliżonym wieku...

ciąża z drugim dzieckiem
Fotolia
Mama
Jak przygotować jedynaka na pojawienie się rodzeństwa
Jedynak ma rodziców na wyłączność. Jest dla nich oczkiem w głowie, pępkiem świata etc. Ale do czasu. Gdy pojawia się rodzeństwo, relacje w rodzinie się zmieniają. Zobacz, w jaki sposób przygotować jedynaka na to, że zostanie siostrą lub bratem.

Narodziny dziecka są przeżyciem dla całej rodziny. Jednak dla jedynaka, który do tej pory miał rodziców tylko dla siebie jest to szczególne trudne wydarzenie. Violetta Kruczkowska z Gordon Training International radzi, w jaki sposób przygotować dziecko do zmieniającej się sytuacji. Przeczytajcie, co robić, by uczynić zmiany łatwiejszymi dla jedynaka.   Niezależnie od tego, w jakim wieku jest twój jedynak, zastanów się nad jego osobowością, by przewidzieć jak zareaguje na wiadomość o pojawieniu się nowego członka rodziny i konieczności zmian z tym związanych. Zastanów się, czy dziecko jest elastyczne, czy raczej trudno przystosowuje się do nowych sytuacji? Nie zwlekaj z rozmową. Zacznij odpowiednio wcześniej przed pojawieniem się w domu noworodka. W jak powiedzieć jedynakowi o ciąży? Kiedy już zdecydujesz, że nadszedł właściwy moment, spokojnie powiedz dziecku, że jesteś w ciąży. Powiedz, że od już niedługo pojawi się w domu noworodek i że zostanie starszą siostrą lub starszym bratem. Rozmawiając z jedynakiem, nie bagatelizuj uczuć dziecka, które kryją się poza słowami (pozytywnych i negatywnych). Jeśli jedynak zareaguje pozytywnie, z zaciekawieniem, zacznie zadawać pytania, po prostu szczerze odpowiadaj. Kiedy zaś dziecko zareaguje inaczej i nie będzie zadowolone z powiększenia rodziny, starając się go pocieszyć, nie mów: Nie martw się, zobaczysz taki mały dzidziuś jest słodziutki (uspokajanie), Zobaczysz, wszystko będzie dobrze (uspokajanie), Nie mów tak, przecież to twój braciszek albo siostrzyczka (rozkazywanie), Jak ty byś się czuł/a, gdyby ktoś tak powiedział o tobie (moralizowanie), Nie mam zamiaru słuchać, jak w ten sposób mówisz o dziecku (ostrzeganie), Proszę cię wysłuchaj mnie, opowiem ci, jak to będzie wyglądało (przekonywanie), Czemu tak mówisz? To nieładnie, nie wiesz o tym? (wypytywanie), Chodź, pójdziemy na...

Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko
Aktualności
Kiedy nie można odliczyć ulgi na dziecko? Przepisy w 2023
Ewa Janczak-Cwil
rekrutacja do szkół podstawowych
Aktualności
Rekrutacja do szkoły podstawowej 2023: zasady, zapisy. Kiedy zaczyna się nabór?
Ewa Janczak-Cwil
przedszkole integracyjne
Edukacja
Przedszkole integracyjne: co to jest, dla kogo? Program
Magdalena Drab
Rekrutacja do szkół średnich: jak wygląda, ważne terminy, obliczanie punktów
Aktualności
Rekrutacja do szkół średnich: kiedy składa się papiery do liceum? Kalendarz 2023
Luiza Słuszniak
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi
Prawo i finanse
Ile może zarobić dziecko, żeby nie stracić ulgi – aktualne przepisy
Ewa Janczak-Cwil
Wielki Post: co to jest, ile trwa, historia, symbole
Święta i uroczystości
Wielki Post: ile trwa, historia, symbole, jak się go obchodzi? Kiedy się zaczyna i kończy w 2023 roku?
Luiza Słuszniak
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu
Święta i uroczystości
Rekolekcje wielkopostne: co to jest, ile trwają, co mają na celu i czy są obowiązkowe
Luiza Słuszniak
kiedy wakacje
Aktualności
Kiedy wakacje w 2023 roku – początek i zakończenie, jak planować letni wypoczynek?
Ewa Janczak-Cwil
Opieka nad żoną po porodzie
Prawo i finanse
Opieka nad żoną po porodzie 2023: kto ma prawo do zwolnienia i na jak długo?
Joanna Biegaj
Czy alimenty wlicza się do dochodu
Prawo i finanse
Czy alimenty wlicza się do dochodu: czy liczą się do zasiłku rodzinnego i do kredytu?
Milena Oszczepalińska
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Uczeń
Nabór elektroniczny do szkół i przedszkoli 2023
Luiza Słuszniak
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
Pewniaki na egzamin ósmoklasisty z języka polskiego
Język polski
Pewniaki na egzaminie ósmoklasisty: co warto powtórzyć przed egzaminem z języka polskiego?
Luiza Słuszniak
AMR, schemat żywienia niemowląt
Dieta
Schemat żywienia niemowląt: aktualne zalecenia 2023
Magdalena Drab
olej z wiesiołka
Starania o dziecko
Olej z wiesiołka na płodność: czy pomaga zajść w ciążę?
Magdalena Drab
poród w szpitalu
Poród naturalny
Chwyt Kristellera – co to jest, jak wygląda, czym grozi i czy to legalne?
Luiza Słuszniak
Edukacja
Rodzaje przedszkoli: poznaj typy przedszkoli, by wiedzieć, które będzie najlepsze dla twojego dziecka
Luiza Słuszniak
Egzamin ósmoklasisty 2022  z języka polskiego. Zakres materiału
Uczeń
Egzamin ósmoklasisty 2023 z języka polskiego: co trzeba umieć, zakres materiału
Luiza Słuszniak