Jak wynika z badań zleconych przez Rzecznika Praw Dziecka prawie 60 proc. Polaków akceptuje klapsy, a 1/3 "lanie". To zatrważające dane, ale nie ma w nich nic o tym, co jest jeszcze częstsze i bardziej rozpowszechnione: nie mówią o krzyku. Przeczytałam kiedyś zdanie, że krzyk jest nowym klapsem. Nie sposób się z tym nie zgodzić: o ile wiedza o tym, że dawanie klapsów jest nie tylko złe, ale i karalne, jest powszechna (choć niestety wiele osób z tym się nie zgadza), o tyle przekonanie, że krzyk na dziecko jest skuteczną metodą wychowawczą wciąż ma się dobrze. To nasz sposób na "przewinienia" dziecka. A także na nasz stres. Na nasze własne błędy. Na problemy z mężem, szefową, ekspedientką. Na niezapłacony rachunek za gaz i na wylaną na sukienkę kawę.
Krzyczymy na dzieci i nawet jeśli mówimy sobie, że to ostatni raz, zdarza się to ponownie. Tymczasem krzyk – tak jak klapsy – może wyrządzić ogromną krzywdę naszym dzieciom. Jeśli więc czujesz, że ten temat dotyczy też ciebie, przeczytaj, jak przestać krzyczeć na dziecko.
Zacznij od przyjrzenia się sytuacjom i myślom-zapalnikom, które wywołują w tobie gniew. Zastanów się, kiedy krzyczysz na dziecko i co powoduje ten wybuch złości. Czy jest to jakieś irytujące zachowanie dziecka, czy może krzyczysz, kiedy jesteś zmęczona, bo jesteś rozdrażniona i zwykle niepozorne sytuacje kończą się wtedy awanturą? A może nie radzisz sobie ze stresującymi sytuacjami w związku lub w pracy i dlatego masz teraz tak mało cierpliwości. Najważniejsze to znaleźć powody, dla których zaczynasz krzyczeć. Kiedy będziesz je znała, łatwiej będzie ci pracować nad swoim zachowaniem.
Wzorce zachowań przejmujemy od najbliższych nam ludzi. Jest duża szansa, że jeśli krzyczysz na swoje dzieci, na ciebie też krzyczano w dzieciństwie. Jeśli więc nie chcesz, żeby twoje dziecko w przyszłości krzyczało na twoje wnuki, sama musisz poradzić sobie z tym problemem już teraz.
Przypomnij sobie, jak się czułaś, kiedy twoja mama lub tata podnosili na ciebie głos. Czy się bałaś? Miałaś ochotę zapaść się pod ziemię? Stawałaś się maleńka i chciałaś zniknąć? A może czułaś się okropnie, że zawiodłaś ukochaną mamę/ukochanego tatę i myślałaś o sobie, że jesteś bardzo złym dzieckiem? Może czułaś bunt, bo uważałaś, że to niesprawiedliwe? Nie funduj swojemu dziecku tych uczuć, ciebie już zraniono, teraz ocal swoje dziecko.
Jeśli czujesz, że wzrasta w tobie rozdrażnienie i że zaraz wybuchniesz, odejdź na chwilę. Pójdź do innego pokoju, wyjdź na spacer, jeśli masz z kim zostawić dziecko. Jeśli będziesz pozostawać w tym samym pokoju z dzieckiem, które właśnie testuje twoją cierpliwość, wybuch nastąpi. A jeśli już nakrzyczałaś – też wyjdź z pokoju. Pomoże ci to nie krzyczeć dalej i nie nakręcać się w swojej złości. Oczywiście upewnij się najpierw, że dziecku nie grozi niebezpieczeństwo: małego dziecka nie zostawisz bez opieki, starsze już tak, ale tylko jeśli powodem twojej złości nie było np. to, że chce siedzieć na parapecie przy otwartym oknie...
Jeśli zachowanie twojego dziecka wzbudza twój gniew, spróbuj skupić się na rozwiązaniu sytuacji, zamiast koncentrować się na emocjach, które w tobie wywołuje. Jeśli np. twoje dziecko zbiło w sklepie słoik, mimo twoich wcześniejszych próśb, żeby nie dotykało rzeczy na półce, zamiast się złościć i myśleć o tym, że teraz musisz za to zapłacić i posprzątać, skup się na tym, że jest to sytuacja, którą można rozwiązać. Powiedz dziecku spokojnie, że następnym razem nie będzie mogło zbliżać się do półek ze słoikami (lub cokolwiek innego, co może być logiczną konsekwencją tej sytuacji). Jeśli będziesz opanowana, pokażesz dziecku, że w trudnych momentach można zachować spokój i kontrolę. To cenniejszy dar od krzyku.
Od tego się macie, prawda? Żeby się wspierać i być dla siebie oparciem. Dlatego poproś swojego ukochanego, żeby powstrzymał cię, kiedy zaczynasz krzyczeć. Umówcie się na jakiś znak lub słowo, które będą sygnałem dla ciebie, że zaraz się zagalopujesz. Poproś go, żeby przejmował kontrolę nad sytuacją i dziećmi, a ty oddal się na chwilę, dopóki się nie uspokoisz. Druga osoba ma często kojącą i uspokajającą moc.
Jeśli często krzyczysz, przeczytaj "Kiedy twoja złość krzywdzi dziecko. Poradnik dla rodziców" (wyd. MIND), a jeśli czujesz, że kompletnie sobie nie radzisz z rozładowaniem złości, pomyśl o poszukaniu pomocy u psychologa. Rozważ terapię. To inwestycja w twoją przyszłość i przyszłość twoich dzieci. Nie ma nic cenniejszego. Nie bój się powiedzieć głośno, że nie radzisz sobie. I pamiętaj – nie jesteś z tym sama. Ważne, żebyś zaczęła pracować nad krzykiem już dziś, ale nie spodziewaj się, że od razu przestaniesz. Gratuluj sobie każdego dnia, kiedy nie podniosłaś głosu. Dasz radę!
Zobacz też:
Bunt trzylatka jest naturalnym etapem rozwoju dziecka, czasami rodzice nie wiedzą jednak w jaki sposób reagować. Jakie są więc porady psychologa? Przede wszystkim pozwól dziecku odkrywać swoją niezależność, daj mu możliwość podejmowania własnych decyzji i doświadczania świata na swój sposób. Nie ograniczaj jego dziecięcej samodzielności i bierz pod uwagę potrzeby rozwojowe malucha. Nie trzymaj się sztywno metod opisanych w poradnikach, tylko dostosuj je do swojego dziecka, ponieważ tak jak każdy dorosły – ono też jest indywidualnością i takiego właśnie podejścia wymaga. Spis treści : Bunt trzylatka - co to znaczy? Czy lepiej ustąpić zbuntowanemu trzylatkowi? Bunt trzylatka - jak reagować? 4 zasady postępowania ze zbuntowanym trzylatkiem Bunt trzylatka - co to znaczy? Bunt trzylatka zazwyczaj pojawia się kilka miesięcy po buncie dwulatka. Każde dziecko przechodzi go w inny sposób – nie ma więc sztywnych norm w kwestii tego, ile trwa, kiedy się zaczyna. Rozwój psychiczny dziecka jest sinusoidą, okresy buntu przeplatają się z okresami posłuszeństwa i etapami, gdy dziecko jest grzeczne. Jakie są objawy buntu trzylatka? Dzieci np. przeraźliwie krzyczą, rzucają się na podłogę, tupią nóżkami (zarówno w przedszkolu, na placu zabaw, jak i w domu). Inne znów droczą się z mamą, aby w końcu jednak zrobić to, o co ona prosi. Jedną z oznak buntu trzylatka jest także histeria dziecka . To zupełnie normalne zachowanie. Czy lepiej ustąpić zbuntowanemu trzylatkowi? Rodzice trzylatka rzeczywiście nie mają łatwo. Czasem jednak warto odstawić na bok żelazną konsekwencję i pozwolić, żeby maluch postawił na swoim. Jeśli jest to niemożliwe (np. ze względu na bezpieczeństwo), to postaraj się skłonić dziecko do posłuszeństwa – ale nie krzycząc, szarpiąc albo dając klapsy . Spróbuj porozumieć się z dzieckiem , a jeśli konflikt jest...
Dziecko - kochasz je nad życie, ale czasami doprowadza cię do wściekłości. Podnosisz głos, a za chwilę masz wyrzuty sumienia widząc jego wykrzywioną w podkówkę buzię. Obiecujesz sobie, że już nigdy nie nakrzyczysz na dziecko , nie stracisz panowania nad sobą. Do następnego razu. Dzieci marudzą, płaczą, zachowują się irracjonalnie. Odmawiają współpracy, kiedy trzeba się spieszyć. W takich sytuacjach czujesz złość na dziecko. Znowu to robi – myślisz sobie. Robi mi na złość. Już nie mogę. Nie wytrzymam, mam dość. I wybuchasz. Krzyczysz, twoje dziecko się boi, a ty czujesz się podle. Chcesz nauczyć dziecko panowania nad emocjami, ale czujesz, że sama nie jesteś dobrym przykładem. Skąd bierze się ta złość, którą odczuwasz w stosunku do dziecka? Złość nie jest zła Wyobraźmy sobie taką sytuację: codziennie rano budzisz dziecko, żeby iść z nim do przedszkola. Potem biegniesz do pracy. I każdego ranka powtarza się ten sam scenariusz : najpierw dziecko nie chce wstać, potem nie chce się ubrać, potem rozlewa na siebie mleko, potem płacze, bo nie chce wyjść z domu albo zaczyna się czymś bawić i nie chce tej zabawy przerwać. A minuty nieubłaganie mijają. Wiesz już, że znowu wyjdziecie za późno i znowu spóźnisz się do pracy. Boisz się reakcji szefa. Do tego jesteś niewyspana. Co robisz? W którymś momencie pękasz: może już przy ubieraniu, może dopiero przy rozlanym mleku: zaczynasz krzyczeć . Jesteś zła, sfrustrowana i zestresowana. Złość bierze górę. Złość sama w sobie, jako uczucie, nie jest zła. Zły może być sposób, w jaki ją wyrażamy - i to tutaj jest pole do pracy nad sobą. Odczuwamy całe spektrum różnych emocji – niektóre są przyjemne, inne nie. Każda ma jakiś cel, czemuś służy. Złość jest sygnałem ostrzegawczym : coś mi nie pasuje, czuję się zagrożona, moje potrzeby są zaniedbywane. Złość motywuje do zmiany sytuacji...
Dziecko płacze, nie chce zasnąć, kłóci się z tobą lub nie chce jeść… – czujesz, że tracisz panowanie nad sobą. Masz nawet ochotę nakrzyczeć albo, co gorsza, złapać je za ramiona i mocno potrząsnąć... Na szczęście, nad złością można nauczyć się panować. Dziecko złości cię i denerwuje? Przeczytaj nasz wywiad z psycholog Justyną Biernacką, trenerką psychospołeczną i działaczką Fundacji Mama. Justyna Biernacka prowadzi warsztaty dotyczące opanowywania trudnych emocji „Gniew – jak go wyrazić nie krzywdząc innych”. Trudno przyznać się – przed samą sobą i przed innymi – że dziecko złości albo denerwuje. Justyna Biernacka: Warto spojrzeć na emocje trochę inaczej niż zwykle. W opinii wielu z nas złość czy gniew to złe emocje. Tymczasem nie warto dzielić ich na lepsze czy gorsze i oceniać ich. Każdy z nas odczuwa całą gamę emocji – i bez względu na to, czy to przyjemne, czy nie, są one cenne. I niezwykle potrzebne. To znaczy, że jest jakiś pożytek z tego, że złoszczę się na dziecko?! JB: Wszystkie emocje to znaki-sygnały, które informują nas, w jakim jesteśmy stanie. Złość albo gniew są jak lampka ostrzegawcza w samochodzie, która informuje nas o pustym baku. Co robimy wtedy, kiedy podczas jazdy taka lampka się zaświeci? Tankujemy na najbliższej stacji benzynowej, prawda? Tak samo jest ze złością: jej pojawienie się informuje nas, że jakieś nasze potrzeby są niezaspokojone. Zobacz też: Gdy puszczają nerwy. Jak okiełznać emocje? I co powinnam zrobić, kiedy poczuję złość? JB: Przyjrzeć się jej, ale tak, jak przyglądamy się naszemu sprzymierzeńcowi. Pomyśleć: „To, że ja ją odczuwam, to dobrze, bo ona podpowiada mi, jakim jestem człowiekiem, czego potrzebuję”. Nie próbujmy jej stłumić, bo to się nie uda. Taka tłumiona złość pozostaje w nas i obraca się przeciwko nam. Jednak nie warto też...
