Strach przed ciążą – objawy, rodzaje. Jak się pozbyć lęku przed ciążą?

Strach przed ciążą, a także przed porodem odczuwa aż 80 proc. kobiet. U 14 proc. jest on bardzo silny, a u 2 proc. – przybiera formę ekstremalną. Specjaliści potrafią odróżnić naturalny, umiarkowany strach od panicznego lęku przed ciążą, który nazywa się tokofobią. Stan ten trzeba leczyć, gdyż może bardzo negatywnie wpływać na codzienne życie i zdrowie kobiety.

Spis treści:

• Czym jest strach przed ciążą?
• Przyczyny strachu przed ciążą
• Objawy strachu przed ciążą
• Jak pozbyć się lęku przed ciążą?

Czym jest strach przed ciążą?

Kobiety mogą czuć lęk przed zajściem w ciążę niezależnie od tego, czy chciałyby mieć dziecko, czy go nie planują. Jeśli chcą zostać mamami, często strach wynika z obawy o zdrowie dziecka, przebieg ciąży i porodu, o to jak sobie poradzą po przyjściu dziecka na świat. Kobiety nieplanujące dziecka mogą z kolei bać się, że zajdą w ciążę nieplanowaną.

W obu przypadkach, jeśli strach przed ciążą jest umiarkowany, nie wywołuje żadnych objawów fizycznych i nie wpływa destrukcyjnie na życie kobiety, problemu nie ma. Strach po prostu udaje się przezwyciężyć i kobieta funkcjonuje w normalny sposób. Zupełnie inaczej jest, gdy strach niemal paraliżuje psychikę i ciało kobiety.

Paniczny lęk przed ciążą

Jeśli strach przed zajściem w ciążę jest bardzo silny (tokofobia), wpływa on na działanie ciała. Pobudzony zostaje układ nerwowy, który uaktywnia łańcuch podwzgórze-przysadka-nadnercza. Poziom hormonów stresu jest nieustająco podwyższony, co może wywoływać nie tylko fizyczne objawy.

Przyczyny strachu przed ciążą

Strach przed ciążą może być pierwotny lub wtórny. O pierwotnym mówi się wtedy, jeśli występuje u kobiet, które nigdy wcześniej nie były w ciąży. Tokofobia wtórna dotyczy kobiet, u których paniczny lęk przed ciążą rozwinął się wskutek trudnych doświadczeń z poprzedniej lub poprzednich ciąż albo porodów.

• Pierwotny strach przed ciążą lub strach przed porodem może rozwinąć się wskutek traumatycznych przeżyć takich jak: molestowanie seksualne; gwałt; śmierć matki kobiety, która nastąpiła podczas porodu; silne przeżywanie budzących grozę opowieści o ciążach i porodach.
• Wtórny strach przed ciążą jest skutkiem przeżytych już przez kobietę własnych doświadczeń związanych z ciążą lub porodem. Mogą to być np. liczne poronienia, bardzo ciężki i bolesny poród. Zaobserwowano, że wtórny strach przed ciążą częściej dotyka kobiety, które po poprzednim porodzie doświadczyły depresji poporodowej.

Objawy strachu przed ciążą

Objawem oczywistym jest odczuwany lęk przed zajściem w ciążę. Jeśli jest on na tyle silny, że można mówić o tokofobii, to często pojawiają się też objawy związane z funkcjonowaniem w życiu codziennym. Strach jest tak silny, że wpływa na podejmowane przez kobietę decyzje.

Kobiety cierpiące na silny strach przed ciążą mogą:

• unikać seksu,
• odczuwać brak zaufania do metod antykoncepcyjnych,
• stosować kilka metod antykoncepcyjnych naraz.

Do fizycznych, wywołanych wzrostem poziomu hormonów stresu, objawów silnego strachu przed ciążą należą:

• przyspieszone bicie serca,
• skoki ciśnienia krwi,
• napady duszności,
• bóle brzucha,
• bóle głowy,
• wymioty,
• biegunki.

Jak pozbyć się lęku przed ciążą?

Najważniejsze to znaleźć lekarza, który nie zbagatelizuje problemu. Paniczny lęk przed ciążą trzeba leczyć, gdyż długotrwałe funkcjonowanie w tak silnym stresie odbija się na zdrowiu. W ramach leczenia stosuje się psychoterapię oraz farmakoterapię. Leki podaje się wtedy, gdy lęk jest na tyle silny, że uniemożliwia normalne funkcjonowanie. Farmaceutyki podaje się też kobietom, które odczuwają silny strach przed ciążą i wcześniej chorowały na depresję.

Psychoterapię stosuje się obok leczenia farmakologicznego albo jako jedyną terapię – w lżejszych postaciach lęku przed ciążą. Najczęściej stosuje się terapię poznawczo-behawioralną, której częścią jest edukacja i konfrontacja z danymi naukowymi statystycznymi na temat ciąż i porodów.

Bardzo ważne jest też unikanie sytuacji, w których kobieta może być narażona na dostęp do informacji czy relacji z traumatycznych ciąż i porodów.

Sprawdź także:

• Wszystko o depresji lękowej
• Ważne informacje o zaświadczeniu o tokofobii
• Czego najbardziej boją się ciężarne