Tokofobia dotyczy 6-10 proc. kobiet w ciąży. W ostatnich latach obserwujemy jednak wzrost liczby ciężarnych z objawami tokofobii. Rośnie też liczba wydawanych zaświadczeń o tym zaburzeniu. To bardzo poważny i realny problem, a nie tylko „wymysł” kobiet, które nie chcą rodzić naturalnie.
Czego boi się kobieta cierpiąca na tokofobię? „Przede wszystkim odczuwa olbrzymi lęk przed bólem podczas porodu, ale jest również przekonana o złej opiece ze strony personelu szpitala” – wyjaśnia psycholog Patrycja Satkiewicz. Ciężarna boi się także utraty kontroli nad swoim zachowaniem w trakcie porodu oraz tego, że urodzi dziecko z niepełnosprawnością albo że umrze ono podczas porodu.
Spis treści:
Tokofobia, czyli patologiczny i paniczny strach przed porodem, zaliczana jest do fobii specyficznych, czyli wywoływanych przez konkretny czynnik.
Możemy rozróżnić dwa rodzaje tokofobii:
„Kobieta z tokofobią, jeśli zdecyduje się urodzić dziecko, już w pierwszym trymestrze ciąży chce wiedzieć niemalże wszystko o porodzie i przebiegu ciąży, często niestety skupia się na tych negatywnych aspektach porodu, co prowadzi do wyolbrzymiania możliwych powikłań i tworzenia katastroficznych scenariuszy. To nie służy ani dobru przyszłej matki, ani nienarodzonemu dziecku, ani związkowi, w którym jest kobieta” – wyjaśnia ekspertka.
Powodów wystąpienia tokofobii jest wiele, a każdy przypadek należy traktować indywidualnie. Zdaniem Patrycji Satkiewicz do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia tokofobii można zaliczyć:
Objawy tokofobii zwykle trudno rozpoznać. „Poród oczywiście zawsze łączy się z pewnym rodzajem lęku, ale nie każdy lęk jest patologiczny” – tłumaczy psycholog. Nie istnieje coś takiego jak test na tokofobię – diagnozę musi postawić lekarz.
O tokofobii można mówić na pewno wtedy, kiedy kobieta w ogóle rezygnuje z macierzyństwa. Jej strach przed porodem jest tak wielki, że woli nigdy nie być matką niż męczyć się (w jej rozumieniu) podczas ciąży i porodu.
Inne objawy tokofobii:
Objawy tokofobii mogą też być somatyczne (dają symptomy fizjologiczne):
Kobiety cierpiące na tokofobię nie zawsze podejmują leczenie. Częściej idą do psychiatry po zaświadczenie o tokofobii, które daje im prawo do porodu poprzez cesarskie cięcie.
Należy pamiętać, że lęk przed porodem można zmniejszyć: między innymi poprzez udział w psychoterapii i rozmowy o swoich wątpliwościach z ginekologiem.
Co jeszcze może pomóc w leczeniu tokofobii?
Tokofobia może być wskazaniem do cesarskiego cięcia. Chodzi o to, by poród naturalny nie spowodował u ciężarnej nasilenia lęku, poważnych komplikacji okołoporodowych (może do nich dojść np. wtedy, gdy rodząca nie współpracuje z personelem medycznym) lub depresji poporodowej.
Kobiety cierpiące na tokofobię najczęściej rodzą przez cesarskie cięcie: „To jednak też nie załatwia wszystkiego” – twierdzi psycholog. „Nawet jeśli kobieta zdecyduje się na cesarskie cięcie, przedstawiając zaświadczenie o tokofobii, to i tak przez całą ciążę towarzyszy jej olbrzymi niepokój, z którym nie może sobie poradzić.
Zdarzają się również przypadki, w których nawet zaświadczenie o tokofobii nie jest potrzebne, ponieważ ciężarna jest w tak silnym stresie i wykazuje tak wielkie objawy paniki, że żaden lekarz nie jest w stanie rozwiązać ciąży inaczej niż przez cesarskie cięcie” – dodaje Patrycja Satkiewicz.
Poród naturalny w przypadku tokofobii jest możliwy, o ile wcześniej kobieta odpowiednio się do niego przygotuje. Ciężarna powinna czuć się bezpiecznie, wybrać szpital, lekarza i położną, do których ma zaufanie. Warto także pójść na terapię, a przygotowania do porodu prowadzić przez całą ciążę.
Zobacz też:
Ciąża i poród to jedne z najważniejszych chwil w życiu każdej kobiety. Jednak z samym aktem rodzenia wiąże się wiele obaw i lęków – szczególnie gdy przyjaciółki czy współpracowniczki opowiadają o bólu i cierpieniu, jakich doznały podczas porodu. Do tego filmowe sceny porodów pełne krzyku, pośpiechu, strachu. Wszystko to u kobiety, która dopiero oczekuje cudu narodzin, może wywołać niepewność. A przecież ciężarna nie powinna się denerwować! Dlatego poród warto potraktować jak egzamin – egzamin, do którego warto się przygotować. Lęk przed porodem - pomoże szkole rodzenia Oczywiście najlepsza szkoła rodzenia to sam poród, jednak warto skorzystać z możliwości uczestniczenia w zajęciach oferowanych przez szkoły rodzenia. Na zajęciach tych wiedza teoretyczna przekazywana jest najczęściej przez lekarzy ginekologów-położników oraz położne. Wiadomości dotyczą fizjologii ciąży, porodu i połogu. W trakcie zajęć ciężarna może dowiedzieć się, jakie objawy naturalnie towarzyszą ciąży, a jakie powinny wywołać jej niepokój i skierować na konsultację do szpitala lub lekarza prowadzącego, co dzieje się w organizmie kobiety w każdym trymestrze ciąży – ze szczególnym naciskiem na trzeci trymestr ciąży , który przecież kończy się porodem. Przede wszystkim przyszła matka zdobywa jednak informacje, jak wygląda poród , jakie są wady i zalety porodu drogami natury , a jakie cięcia cesarskiego oraz co dzieje się z kobietą w okresie połogu. Położna przedstawia także rozwój płodu , a następnie cechy charakterystyczne noworodka, wreszcie okres wczesnoniemowlęcy. Dodatkowo, często możliwe są „odwiedziny” w towarzystwie położnej izby przyjęć szpitala (w którym kobieta zamierza rodzić), sali porodowej, wreszcie oddziału położniczego i noworodkowego. Wiedza o porodzie z książek i internetu...
Ułożenie dziecka w brzuchu matki tuż przed porodem powinno być główkowe, bo tak łatwiej mu przyjść na świat. Najczęściej płód przyjmuje takie ułożenie przed 36 tygodniem ciąży, wcześniej może być ułożony dowolnie. Inne niż główkowe ułożenie dziecka w brzuchu nie zawsze jednak oznacza coś złego. Poród jest wówczas co prawda bardziej skomplikowany, ale lekarze potrafią sobie radzić z każdym „niezdyscyplinowanym" dzieckiem. Spis treści: Ułożenie dziecka w brzuchu - położenie główkowe - położenie miednicowe - położenie poprzeczne Jak rozpoznać ułożenie dziecka po ruchach Położenie główkowe dziecka a poród Położenie miednicowe dziecka a poród Położenie poprzeczne dziecka a poród Zmiana pozycji dziecka w brzuchu matki Przyczyny nieprawidłowego ułożenia dziecka w brzuchu Ułożenie dziecka w brzuchu Ułożenie dziecka w brzuchu matki określa się dopiero pod koniec ciąży, ok. 4 tygodni przed porodem, aby lekarze wiedzieli, czy dziecko obróciło się główką w dół, czy nie. Od tego zależy np. decyzja, czy będzie poród naturalny , czy trzeba zrobić planowaną cesarkę . Na wcześniejszych etapach ciąży dziecko w worku owodniowym ma dużo miejsca. Może zatem dowolnie zmieniać pozycję i obracać się, jak mu wygodnie. Już podczas USG prenatalnego lekarz widzi, jak ułożone jest dziecko w brzuchu matki, ale na tym etapie ciąży nie ma to jeszcze znaczenia, a dziecko ma jeszcze czas na obrócenie się główką do dołu. Ułożenie dziecka w brzuchu. Rys. Adobe Stock Ułożenie dziecka w brzuchu: położenie główkowe Większość dzieci przyjmuje położenie podłużne główkowe między 32. a 36. tygodniem ciąży . To optymalne ułożenie dziecka w brzuchu, przyjmowane przez ok. 95 proc. dzieci przed przyjściem na świat. Zwykle dziecko jest...
Przygotowanie planu porodu pozwala zastanowić się nad potrzebami dotyczącymi narodzin dziecka i okresu okołoporodowego. Plan porodu sprawia, że ciężarna czuje się aktywną uczestniczką wydarzenia, jakim jest wydanie dziecka na świat. Sprawdź, jak napisać plan porodu i znajdź szpital, który spełni zawarte w twoim planie oczekiwania. Jeżeli w danej placówce nie są przestrzegane standardy opieki okołoporodowej, jeśli masz wrażenie, że nie zapoznano się z twoim planem porodu – możesz poinformować o zaistniałej sytuacji dyrekcję szpitala lub rzecznika praw pacjenta. Spis treści: Co to jest plan porodu? Czy plan porodu jest obowiązkowy? Jak napisać plan porodu? Plan porodu: wzór do druku Plan porodu a koronawirus i COVID-19 Co to jest plan porodu? Plan porodu to dokument, który przygotowuje się przed porodem. Zawiera preferencje dotyczące narodzin dziecka. Ma formę formularza, który najczęściej składa się z pytań i odpowiedzi do wyboru. Plan porodu dołącza do dokumentacji medycznej. Szpital jest zobowiązany do dostosowania się do zawartych w nim życzeń rodzącej. Przygotowanie planu porodu zwiększa szansę na urodzenie dziecka zgodnie z oczekiwaniami ciężarnej. Czy plan porodu jest obowiązkowy? Zgodnie z obowiązującymi standardami opieki okołoporodowej plan porodu powinna opracować każda ciężarna wspólnie z lekarzem prowadzącym ciążę lub położną. Niestety, nie jest to powszechna praktyka. Jeżeli nie przygotujesz wcześniej planu porodu, na izbie przyjęć otrzymasz do wypełnienia plan porodu z danego szpitala. Trudno jednak zastanawiać się nad tym, jak chce się rodzić, w momencie, gdy poród już się rozpoczął. Sporządzenie planu porodu jest nie tylko prawem ciężarnej, ale też obowiązkiem osoby prowadzącej ciążę. Dzięki zaplanowaniu porodu narodziny dziecka...
