Reklama

Z jednej strony słowo „depresja” bywa powszechnie nadużywane – niemal każde zaburzenie nastroju określane jest tym mianem, co sprawia, że choroba staje się bagatelizowana. Z drugiej jednak strony nadal istnieje stygmatyzacja osób dotkniętych zaburzeniami psychicznymi. Co zrobić, gdy rozpoznasz objawy depresji młodzieńczej u swojego dziecka?

Reklama

Spis treści:

Depresja młodzieńcza – objawy

U dzieci i młodzieży znacznie trudniej rozpoznać depresję, ponieważ występujące także u dorosłych symptomy łączą się z tzw. skokami rozwojowymi lub burzą hormonalną wieku dorastania. Najczęściej pojawiające się objawy depresji u dzieci i młodzieży to:

  • zmienność nastrojowa – dominuje nastrój drażliwy, irytacja, złość, rzadziej smutek,
  • bóle: brzucha, głowy i inne dolegliwości somatyczne o nieznanym pochodzeniu,
  • problemy z koncentracją (a w konsekwencji słabsze wyniki w nauce),
  • wyraźne trudności ze snem: problem z zasypianiem lub wczesne wybudzanie,
  • zaburzenia apetytu: unikanie jedzenie lub objadanie,

a także:

  • anhedonia, czyli nieodczuwanie przyjemności z czynności, które do tej pory sprawiały radość,
  • zmiany w zakresie aktywności psychoruchowej (spowolnienie lub pobudzenie),
  • poczucie braku nadziei i sensu życia,
  • niskie poczucie własnej wartości, poczucie bezwartościowości,
  • nadmierne poczucie winy,
  • poczucie bezradności,
  • nawracające myśli o śmierci i samobójstwie,
  • niepodejmowanie wyzwań, zadań,
  • problem z koncentracją,
  • skargi na nudę,
  • zaniedbania w wyglądzie i higienie osobistej,
  • nadmierna senność,
  • stałe poczucie zmęczenia,
  • uczucie ciężkości w kończynach,
  • nadwrażliwość na odrzucenie w kontaktach rówieśnikami,
  • urojenia depresyjne.

Jeżeli zauważasz kilka z wyżej wymienionych objawów u swojego dziecka, które występują dłużej niż 2 tygodnie, być może warto skonsultować się z psychoterapeutą lub lekarzem psychiatrą. W przypadku depresji młodzieńczej ryzyko próby samobójczej jest bardzo wysokie.

Rodzaje depresji młodzieńczej

Depresja ma niejedno oblicze, a w przypadku dzieci i młodzieży pojawiają się także zmiany rozwojowe i hormonalne charakterystyczne dla ich wieku, co może utrudnić diagnozę. W zależności od czynników wywołujących stan chorobowy, a także objawów wyróżnia się różne rodzaje depresji.

  • Depresja endogenna ma podłoże biologiczne. Przyczyną jest niski poziom neuroprzekaźników w mózgu takich jak: serotonina, noradrenalina i dopamina, które odpowiadają za dobre samopoczucie.
  • Depresja lękowa to stan, w którym dojmującym uczuciem jest lęk, strach, nieustanne poczucie zagrożenia, ale także drażliwość, wybuchowość. Depresja lękowa związana jest także z dużą aktywnością psychoruchową: osoba chora nie może usiedzieć w jednym miejscu, jest silnie pobudzona emocjonalnie, lecz jej działania najczęściej są bezproduktywne. Uwaga! W depresji lękowej występuje bardzo wysokie ryzyko podejmowania prób samobójczych.
  • Depresja reaktywna, określana także depresją agitowaną to depresja wywołana reakcją na stresogenne, wywołujące silne i trudne emocje wydarzenia takie jak śmierć bliskiej osoby lub nieszczęśliwa miłość.
  • Depresja nerwicowa (dystymia) charakteryzuje się przewlekłym obniżeniem nastroju, często mylona jest z usposobieniem melancholijnym. Występuje poczucie beznadziei, braku energii. Chociaż jej podłoże jest najczęściej endogenne (obniżony poziom serotoniny i noradrenaliny), ma ona łagodniejszy przebieg niż depresja endogenna.
  • Depresja sezonowa to cyklicznie pojawiające się dolegliwości psychosomatyczne, które są związane ze zmniejszonym dostępem do światła i wynikającymi z niego zaburzeniami neuroprzekaźników. Najczęściej pojawia się w okresie jesienno-zimowym, a znika z nadejściem wiosny.
  • Osłupienie depresyjne, czyli stupor to najcięższa forma depresji. Osoba doświadczająca osłupienia depresyjnego przestaje reagować na czynniki zewnętrzne: nie odzywa się, nie je, nie mówi, nie reaguje na dotyk, głos, zapach. Ten stan może być wywołany traumatycznym przeżyciem takim jak: gwałt lub wypadek samochodowy.

Depresja młodzieńcza – jak pomóc?

Jeżeli zauważyłaś u swojego dziecka objawy depresji lub niepokoi cię jego/jej zachowanie (np. okalecza się, spożywa substancje psychoaktywne), skorzystaj z porady specjalisty: psychologa, psychoterapeuty lub lekarza psychiatrii.

Depresji nie należy bagatelizować („Nie przesadzaj, wcale nie masz tak źle, jak ci się wydaje”), wyśmiewać („Co ty możesz wiedzieć o życiu!”), strofować („Weź się w garść i ciesz się życiem”), ponieważ jest to choroba i nie można jej wyleczyć słowami. Natomiast w przypadku szybko zdiagnozowanej i odpowiednio leczonej depresji młodzieńczej wzrasta prawdopodobieństwo braku nawrotów.

Depresja nie jest oznaką słabości lub winą! To choroba, którą można skutecznie leczyć.

Depresja młodzieńcza – leczenie

Leczenie depresji u dzieci i młodzieży wygląda podobnie jak u osób dorosłych, czyli poprzez zastosowanie psychoterapii (depresja wywołana czynnikami psychospołecznymi) lub psychoterapii połączonej z leczeniem farmaceutycznym (depresja wywołana czynnikami genetycznymi, biochemicznymi i hormonalnymi), a w skrajnych przypadkach leczenie może wymagać hospitalizacji (np. osłupienie depresyjne).

Jednak ze względu na zróżnicowane objawy oraz nasilenie stanów depresyjnych leczenie, a także terapia dobierane są indywidualnie i mogą przebiegać inaczej w zależności od potrzeb osoby dotkniętej chorobą. Psychiatra podejmuje decyzję dotyczącą rodzaju przyjmowanych leków, ich dawkowania, jak i całego przebiegu leczenia. W przypadku przyjmowania leków antydepresyjnych nie można samodzielnie ich odstawiać (nawet w przypadku poprawy nastroju), a każdorazowo decyzja powinna być podejmowana w konsultacji z lekarzem lub lekarką prowadzącą.

W leczeniu depresji u dzieci i młodzieży ważne jest także tzw. leczenie domowe, które opiera się na pełnym wsparciu ze strony rodziców lub opiekunów prawnych. Pomocna w leczeniu i zapobieganiu nawrotom depresji dzieci i młodzieży może być terapia rodzinna oraz psychoedukacja lub trening umiejętności społecznych, które pomagają radzić sobie w trudnych sytuacjach.

Zobacz także:

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama