lęki nocne
Adobe Stock
Sen

Lęki nocne dziecka: przyczyny i sposoby na nocne ataki paniki i płacz

Lęki nocne u dziecka mogą być wywołane m.in. stresem, gorączką, ciężkostrawnym posiłkiem przed snem lub niektórymi lekami. Nie powinno się wtedy budzić dziecka: wystarczy, że zapewnisz mu bezpieczeństwo i np. delikatnie pogłaszczesz.

Lęki nocne (łac. pavor nocturnus, ang. night terror) to zaburzenie snu pojawiające się u około 3-5 proc. dzieci w wieku od 6 miesięcy do 12 lat (najczęściej od 2 do 6 lat) i u około 1 proc. osób dorosłych. Epizody lęku nocnego zaczynają się w pierwszych godzinach po zaśnięciu i mają dość dramatyczny przebieg.

Ataki histerycznego płaczu dziecka pojawiają się w nocy i mogą trwać nawet pół godziny. Śpiące spokojnie dziecko nagle siada na łóżku i zaczyna rozpaczliwie krzyczeć. Jest spocone, nierzadko rzuca się lub trzęsie niczym osika. Ma szeroko otwarte oczy, poszerzone źrenice, a twarz wyraża skrajne przerażenie. Na ogół odpycha od siebie rodziców chcących mu pomóc. Nawiązanie kontaktu z dzieckiem okazuje się niemożliwe, jest ono bowiem nieświadome, nieprzebudzone. Po kilkuminutowym ataku ciało nagle się rozluźnia, a maluch spokojnie zasypia. Rano na ogół niczego nie pamięta.

Spis treści:

  1. Lęki nocne u dzieci: przyczyny
  2. Lęk nocny czy koszmar senny?
  3. Lęki nocne: czy budzić dziecko, gdy płacze przez sen?
  4. Lęki nocne u dzieci: co robić?
  5. Sen płytki i głęboki

Lęki nocne u dzieci: przyczyny

Skąd się biorą leki nocne u dziecka? Przyczyny występowania tego zaburzenia snu nie są do końca poznane, jednak nie wyklucza się czynników genetycznych (80 proc. dzieci, których dotyczą lęki nocne, ma w swoich rodzinach osoby lunatykujące lub wykazujące inne zaburzenia snu). Ze względu na fakt, że częstość występowania lęków nocnych maleje wraz z wiekiem, uznaje się, że znaczenie ma tu wolniejsze dojrzewanie układu nerwowego, co może być rodzinne. Dodatkowo obserwacje wykazały, że pojawieniu się lęków nocnych sprzyja:

  • wysoka gorączka,
  • stres dnia codziennego,
  • ciężkostrawny posiłek spożyty przed snem,
  • zaburzenia oddychania podczas snu,
  • choroby psychiczne,
  • przyjmowanie niektórych leków.

Konkurs „Narodziny rodziny”
Konkurs „Narodziny rodziny”
Jesteś rodzicem niemowlaka? Opisz swoją historię i wygraj wózek spacerowy!

Lęk nocny czy koszmar senny?

Aby umiejętnie radzić sobie z histerycznym płaczem dziecka w nocy, warto poznać różnice pomiędzy lękiem nocnym a koszmarem sennym, co przedstawia poniższa tabela.

  Lęk nocny Koszmar senny
Występowanie Faza NREM (pierwsze godziny po zaśnięciu) Faza REM (często w dalszej części nocy)
Zachowanie dziecka Krzyczy, rzuca się, trzęsie, jest skrajnie przerażone Płacze, wzywa rodziców
Świadomość Jest nieświadome, brak możliwości nawiązania kontaktu Dziecko szuka kontaktu, próbuje opowiedzieć zły sen
Próby utulenia Odrzuca, reaguje agresywnie Chętnie uspokaja się w ramionach rodzica
Zasypianie Zasypia momentalnie, bez problemu Trudności z zaśnięciem, obawa przed snem, domaga się obecności rodzica
Wspomnienia Z reguły nie pamięta Pamięta cały sen lub jego część

Lęki nocne: czy budzić dziecko, gdy płacze przez sen?

Obudzenie dziecka podczas epizodu lęku nocnego jest niezwykle trudne i niepotrzebne, i kończy się na ogół ogromnym przerażeniem wyrwanego ze snu dziecka (nierzadko budzonego głośnym krzykiem czy potrząsaniem przez wystraszonego rodzica).

Ponieważ dziecko zachowuje się i wygląda naprawdę dramatycznie, rodzic może odczuwać pokusę zapalenia światła i podjęcia natychmiastowych działań, co prowadzi w większości przypadków tylko do zaostrzenia ataku. Dzieci podczas epizodu lęku nocnego na ogół nie lubią być dotykane, a wzięte na ręce krzyczą jeszcze głośniej.

Poniżej film, na którym doświadczona położna Edyta Brala pomaga rodzicom zrozumieć, dlaczego czasem dzieci budzą się z płaczem. Okazuje się, że powody mogą być bardzo różne – od głodu czy mokrej pieluszki po nadmiar emocji w ciągu dnia.

Lęki nocne u dzieci: co robić?

Najważniejsze jest zachowanie spokoju. Choć wygląda to strasznie i nietrudno o panikę, warto pamiętać, że dziecko ma po prostu problem z przejściem z jednej fazy snu do drugiej, i wszelkie czynności utrudniające mu to tylko skomplikują sprawę. Nie wpadaj do pokoju z okrzykiem ratunkowym na ustach i nie zapalaj „górnego światła”. Wystarczy po cichutku, w półmroku kucnąć przy dziecku, zapewniając mu bezpieczeństwo (żeby nie uderzyło się czy nie spadło z łóżka). By nie czuć się całkiem bezsilnie w trakcie nagłego płaczu niemowlaka czy starszego dziecka podczas snu, możesz:

  • cichutko szeptać (np.: Wszystko dobrze, jestem przy tobie),
  • delikatnie głaskać jakąś część ciała (o ile malec to akceptuje).

Gdy widzisz, że krzyk wyraźnie słabnie, możesz spróbować z wielkim wyczuciem delikatnie ułożyć siedzące dziecko do snu, ale tylko wówczas, gdy jego ciało wyraźnie się temu poddaje. Od tej chwili wystarczą już tylko sekundy, by dziecko kontynuowało sen, jakby nic się nie stało. Z tego na szczęście się wyrasta. Spokojnych snów!

Sen płytki i głęboki

Sen można podzielić na 2 główne fazy: fazę NREM (sen o wolnych ruchach gałek ocznych, ang. non-rapid eye movement) i fazę REM (sen o szybkich ruchach gałek ocznych, ang. rapid eye movement), podczas której występują na ogół marzenia senne o określonej fabule. Dodatkowo fazę NREM dzieli się na 4 stadia, przy czym stadium pierwsze to sen płytki, a stadium czwarte to sen najgłębszy (to w tym stadium u niektórych dzieci obserwuje się lęki nocne). W czasie nocy faza NREM i REM następują po sobie naprzemiennie, u osób dorosłych w liczbie 4-5 cykli.

U większości ludzi przejście między fazami NREM i REM jest płynne. Nawet gdy występuje krótkie przebudzenie, to chwilowemu otwarciu oczu towarzyszy co najwyżej zmiana pozycji i następuje natychmiastowa, nieświadoma kontynuacja snu. U dzieci, u których występują lęki nocne (a także np. lunatykujących), obserwuje się swego rodzaju „zawieszenie” między jedną a drugą fazą.
 

Akademia Młodych Rodziców
Akademia Młodych Rodziców
Krótko śpi, budzi się w nocy, nie chce zasnąć... Wiemy, jak to zmienić!

Zobacz też: 

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
Do -30% na wybrane nowości
Do -30% na wybrane nowości
Rabat do -30% na wybrane nowoś... więcej»
Zobacz
+
Do -30% na wybrane nowości
Online
Stacjonarnie

Rabat do -30% na wybrane nowości z kolekcji Wiosna/Lato 2024 i wiele więcej! Oferta dostępna w sklepach stacjonarnych i na gomez.pl. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie www.  

Produkt widoczny na zdjęciu nie jest objęty rabatami.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
do -40%
do -40%
Rabat do -40% na wszystkie but... więcej»
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
+
do -40%
Online

Rabat do -40% na wszystkie buty i torebki z kodem: ZAKUPY. Oferta dostępna sklep.carinii.com.pl. Szczegóły na stronie.  

Najniższa cena produktu ze zdjęcia z 30 dni przed obniżką - 649 zł.  

Cena produktu po zastosowaniu rabatu - 519,20 zł

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:ZAKUPY
Zobacz
-20% wybrany asortyment
-20% wybrany asortyment
20% zniżki na asortyment znajd... więcej»
Kod rabatowy:crazy24
Zobacz
+
-20% wybrany asortyment
Online

20% zniżki na asortyment znajdujący się z w zakładce Szaleństwo Zakupów na www.sleeplessinwarsaw.com. Szczegóły na stronie. 

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:crazy24
Zobacz
-20% na wybrane produkty
-20% na wybrane produkty
Rabat 20% na cały asortyment z... więcej»
Kod rabatowy:szalenstwo20
Zobacz
+
-20% na wybrane produkty
Online

Rabat 20% na cały asortyment z wyłączeniem kolekcji Sablewska x Gabriella. Oferta dostępna na gabriella.pl. Nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie. 

Najniższa cena produktu ze zdjęcia 30 dni przed obniżką - 16,90 zł. 

Cena po zastosowaniu rabatu - 13,52 zł.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:szalenstwo20
Zobacz
-30% na wybraną kolekcję
-30% na wybraną kolekcję
Rabat -30% na wybrany asortyme... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO24
Zobacz
+
-30% na wybraną kolekcję
Online

Rabat -30% na wybrany asortyment, przy zakupie min. 2 produktów. Promocja nie obejmuje produktów z kategorii Continuativo i Outlet oraz kart podarunkowych. Promocja i szczegóły dostępne na www.obagstore.pl.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO24
Zobacz
Rabat do -25% na produkty Clarins!
Rabat do -25% na produkty Clarins!
Rabat -20% przy zakupach produ... więcej»
Kod rabatowy:CLARINS2024
Zobacz
+
Rabat do -25% na produkty Clarins!
Online

Rabat -20% przy zakupach produktów za min. 99 zł. Rabat -25% przy zakupach za min. 299 zł. Rabat nalicza się po wpisaniu kodu promocyjnego: CLARINS2024. Rabat nie dotyczy produktów z linii Precious. Kod promocyjny działa do 25.04.2024 do godz. 7:00. Szczegóły na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:CLARINS2024
Zobacz
REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
Ile dać na Chrzest?
Święta i uroczystości
Ile dać na chrzest w 2024 roku? (ile od dziadków a ile od chrzestnej, chrzestnego i gości) 
Luiza Słuszniak
wierszyki o wiośnie
Gry i zabawy
Wiersze o wiośnie: piękne utwory znanych poetów i krótkie rymowanki dla dzieci
Ewa Janczak-Cwil
cytaty na komunię
Cytaty i przysłowia
Cytaty na komunię świętą: piękne i mądre, Jana Pawła ll, cytaty z Biblii
Joanna Biegaj
Rocznica Komunii Świętej – prezenty
Święta i uroczystości
Rocznica Komunii świętej – co z tortem i prezentami? I czy udział w rocznicy komunii jest obowiązkowy? 
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem: od kiedy, ile płatne? Przepisy 2024
Joanna Biegaj
ospa u dziecka a wychodzenie na dwór
Zdrowie
Ospa u dziecka a wychodzenie na dwór: jak długo będziecie w domu? Czy podczas ospy można wychodzić?
Milena Oszczepalińska
chłopiec, dziecko, krzyk, złość
Wychowanie
Agresywne dziecko w przedszkolu: co robić, gdzie zgłosić?
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
Szkoła w Chmurze: kto może z niej skorzystać?
Edukacja
Szkoła w Chmurze: na czym polega, czy jest legalna i kto może z niej skorzystać?
Małgorzata Sztylińska-Kaczyńska
jak ubierać niemowlę na spacer wiosną
Pielęgnacja
Jak ubierać niemowlę wiosną: w kwietniu, w maju i przy 20 stopniach [LISTA UBRANEK]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak
Urlop ojcowski
Prawo i finanse
Urlop ojcowski 2024: ile dni i ile płatny? Dokumenty i wniosek o urlop dla ojca
Magdalena Drab
kiedy wkładać dziecku czapkę
Zdrowie
Kiedy wkładać dziecku czapkę? I czy przewianie uszu to mit? [PEDIATRA WYJAŚNIA]
Małgorzata Wódz

Strefa okazji i inspiracji

REKLAMA