Woda – najbardziej optymalny płyn służący nawodnieniu dziecka

Proszę powiedzieć, dlaczego woda jest dla każdego z nas tak ważna?

Woda jest najobficiej występującą cząsteczką w organizmie człowieka – stanowi główny składnik organizmu. Organizm dorosłego człowieka składa się w około 60% z wody. Nie możemy jej magazynować, a jednocześnie każdego dnia tracimy ją w procesie oddychania, trawienia czy wydalania. Woda posiada wiele właściwości, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania komórek. Wypijanie odpowiedniej ilości płynów pomaga w utrzymaniu prawidłowego przebiegu praktycznie wszystkich procesów zachodzących w organizmie człowieka, w tym w utrzymaniu właściwej temperatury ciała. Korzystnie wpływa także na funkcje poznawcze, czyli poprawia koncentrację, zapamiętywanie czy samopoczucie. Dlatego należy spożywać dziennie co najmniej 2 litry wody z różnych źródeł, jednocześnie pamiętając o zrównoważonej i zbilansowanej diecie oraz zdrowym trybie życia.

Dla dziecka najbardziej optymalna będzie woda źródlana i niskozmineralizowana. Dlaczego?

Zgodnie ze „Stanowiskiem Grupy Ekspertów w sprawie zaleceń dotyczących spożycia wody i innych napojów przez niemowlęta, dzieci i młodzież”, dla niemowląt i dzieci do 3 roku życia optymalne są wody źródlane i mineralne niskozmineralizowane, niskosodowe, niskosiarczanowe. Według rekomendacji Ekspertów nie zaleca się podawania tej grupie wód o wyższej mineralizacji, ponieważ mogą zawierać one w większych ilościach także składniki dla nich niewskazane.

Jak kształtuje się zapotrzebowanie dzieci na wodę?

Zapotrzebowanie na wodę dla dzieci i osób dorosłych zostało ustalone na poziomie wystarczającego spożycia. Zgodnie z normami żywienia opracowanymi dla populacji Polskiej przez Instytut Żywności i Żywienia z 2017 roku spożycie wody przez niemowlęta do końca 5 miesiąca życia powinno wynosić 700-1000 ml na dobę, w przypadku dzieci od 6 miesiąca życia do 12 miesiąca życia 800-1000. Oczywiście zapotrzebowanie to realizowane jest w postaci mleka – to ono jest głównym źródłem wody w diecie niemowlęcia.
W przypadku dzieci od 1 do 3 roku życia spożycie wody to 1250 ml wody na dobę. Norma ta dotyczy wody pochodzącej zarówno z płynów jak i pożywienia, przy czym dieta może realizować średnio 20% zapotrzebowania na wodę. Dzieci w wieku 4-6 lat powinny spożywać większą ilość wody - 1600 ml wody / dobę. Norma ta dotyczy wody pochodzącej zarówno z płynów jak i pożywienia, przy czym dieta realizuje około 20% zapotrzebowania na wodę. Wyraźnie widać, że zapotrzebowanie na wodę wzrasta wraz z wiekiem dziecka.

Czym kierować się przy wyborze wody?

Wybierając wodę do picia powinniśmy brać pod uwagę przede wszystkim nasz stan zdrowia, a także styl życia i wiek. Według polskich zaleceń, dla każdego, niezależnie od stanu zdrowia czy wieku, odpowiednie będą wody źródlane i mineralne niskozmineralizowane. Takie wody będą szczególnie rekomendowane dla takich grup jak niemowlęta, dzieci i młodzież, kobiety w ciąży i karmiące piersią. Przykładem jest woda Żywiec Zdrój, która jako jedyna jest polecana przez Instytut Matki i Dziecka dla niemowląt.

Co to znaczy, że woda dla dziecka powinna być bezpieczna?

Zdaniem ekspertów dla niemowląt i dzieci do 3 roku życia najlepsza jest woda źródlana lub naturalna woda mineralna. Woda taka powinna być niskozmineralizowana, czyli posiadać mniej niż 500 mg składników mineralnych na litr oraz niskosiarczanowa (zawartość siarczanów poniżej 20 mg na 1 litr) i niskosodowa (zawartość sodu poniżej 20 mg na 1 litr). Powinna być również bezpieczna – czyli dokładnie przebadana i czysta pod względem bakteriologicznym i chemicznym.

Jak bada się zawartość składników w wodach butelkowanych?

Producenci wód butelkowanych prowadzą badania monitorujące poziom składników mineralnych w wodzie bezpośrednio w swoich fabrykach, co jest również weryfikowane w niezależnych, uprawnionych do tego instytucjach zewnętrznych, w szczególności stacjach inspekcji sanitarnej czy w jednostkach zajmujących się kwalifikacją wody butelkowanej, jak Państwowy Zakład Higieny. Warto pamiętać, że najcenniejsze, co daje nam woda, to utrzymanie odpowiedniego stanu nawodnienia organizmu, to najbardziej naturalny dla nas płyn bez zbędnych dodatków i bez kalorii.

Jak przechowywać wodę butelkowaną po otwarciu?

Wodę butelkowaną po jej otwarciu należy przechowywać w chłodnym i zacienionym miejscu, z dala od silnych zapachów, źródeł wysokiej temperatury i bez narażenia na promienie słoneczne. Najlepiej wypić wodę w przeciągu 24 godzin od otwarcia w przypadku wody niegazowanej i 48 godzin w przypadku wody gazowanej. Dzięki temu woda na pewno zachowa swoje parametry mikrobiologiczne i fizykochemiczne, a tym samym odpowiednie walory smakowe. Niewłaściwie przechowywana woda najczęściej zmienia swój naturalny zapach i smak w sposób, którego nie da się nie zauważyć.

Wróćmy do dzieci – skąd problem z niewłaściwym nawodnieniem dzieci w Polsce?

Prowadzone w Polsce badania wskazują, iż udział soków w diecie dzieci jest nadal zbyt duży, a spożycie wody często wydaje się niewystarczające w stosunku do zapotrzebowania. Obecnie zaledwie ¼ wypijanych przez dzieci płynów stanowi woda, a powinna być głównym źródłem nawodnienia. Dziecko przychodzi na świat z naturalną preferencją smaku słodkiego, dlatego warto komponować mu dietę tak, aby nie wzmacniać tej preferencji. Należy mieć na uwadze, że to właśnie w okresie wczesnego dzieciństwa najłatwiej można ukształtować pożądane nawyki żywieniowe u swojego dziecka. Można zatem wykorzystać ten moment i do picia podawać mu wyłącznie czystą wodę. Niestety w swoich gabinetach obserwujemy często, że wciąż jest wiele osób w pokoleniu mam i babć, które traktują wodę jako mało wartościową, uważają, że dziecko powinno dostawać coś co ma smak, że sok jest bardziej wartościowy, bo niesie dodatkowe wartości w postaci witamin. Po prostu często przenosimy na dziecko swoje preferencje smakowe, które jednak można u dziecka wykształcić inaczej, z korzyścią dla jego zdrowia. Tak naprawdę ze względu na profilaktykę nadwagi i otyłości czy próchnicy zębów jedynym i podstawowym płynem w diecie dziecka powinna być woda. Nie ma konieczności wprowadzania soków, herbatek dla dzieci ani napojów niegazowanych lub gazowanych.

Jak zbudować u dziecka zdrowy nawyk picia wody?

Przede wszystkim najprościej jest, gdy zaczniemy jak najwcześniej, czyli na etapie rozszerzania diety dziecka, jeszcze zanim maluch pozna smak soków i innych płynów. Sprawienie, by maluch traktował wodę jako naturalny sposób zaspokojenia pragnienia może chwilę zająć i powinniśmy się wykazać taką samą cierpliwością, jak w przypadku wprowadzenia jakiegokolwiek innego produktu – warzywa czy owocu. Na pewno warto mieć zawsze pod ręką wodę – jej podawanie dziecku często, małymi porcjami pozwoli mu szybciej zaakceptować jej naturalny smak. Nie bez znaczenia pozostaje również nasza reakcja podczas podawania wody dziecku: uśmiechanie się do dziecka czy chwalenie go po wypiciu wody. Zadowolenie na twarzy mamy po wypiciu wody już małe dziecko potrafi skojarzyć pozytywnie z czynnością picia. Wszystko to może pomóc zachęcić dziecko do sięgania częściej po wodę.

Woda jest bardziej optymalnym wyborem od soków lub herbat... Dlaczego?

Tak naprawdę do diety dziecka nie ma konieczności wprowadzania soków, herbatek dla dzieci ani napojów niegazowanych lub gazowanych. Jedynym źródłem nawodnienia powinna być woda, która jest płynem niezawierającym energii. Zgodnie z zaleceniami Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej (AAP) dzieci, które nie ukończyły jeszcze pierwszego roku życia w ogóle nie powinny spożywać soków, ponieważ ich spożycie w tym wieku nie niesie ze sobą żadnych korzyści zdrowotnych. Eksperci z AAP alarmują, że nadmierne spożycie soków przez dzieci może wpływać na zbyt duży udział cukrów prostych w diecie, co z kolei może wiązać się z licznymi komplikacjami zdrowotnymi w przyszłości, poczynając od próchnicy zębów, na otyłości kończąc. Zwraca się również uwagę, że nadmierne picie soków przez dzieci może przyczynić się do zbyt dużych przyrostów masy ciała oraz ograniczać spożycie innych produktów spożywczych. Z kolei podawanie soków pomiędzy posiłkami może sprawić, że dziecko nie będzie chciało jeść, a w konsekwencji doprowadzić do zmniejszonego poboru energii z żywności i większego ryzyka rozwoju niedożywienia lub niedoborów witamin i składników mineralnych. Taka sama sytuacja może mieć miejsce również w przypadku nadkonsumpcji innych płynów zawierających kalorie, takich jak dosładzane herbaty czy kompoty. Rekomendacje ekspertów i dane naukowe wskazują, że opóźnienie wprowadzenia soków do diety dziecka przynosi wymierne korzyści zdrowotne, ponieważ zmniejsza ryzyko otyłości w późniejszym wieku. Ograniczenia ilości spożywanych soków oraz wskazania dotyczące ich jakości są w przypadku niemowląt i małych dzieci niezbędne.

Podsumowanie: jakie są 3 główne zasady dotyczące wody dla dzieci, których każdy rodzic powinien się trzymać.

1. Najbardziej odpowiednim i głównym źródłem nawodnienia dzieci po 6 m. życia powinna być bezsprzecznie dobrej jakości woda źródlana lub mineralna niskozmineralizowana. Woda powinna być pierwszym płynem, który należy podać dziecku. W zupełności mu wystarczy i najlepiej ugasi pragnienie.
2. Odwodnienie jest niekorzystne dla zdrowia dziecka, dlatego należy pamiętać o odpowiednim spożyciu wody w stosunku do wieku. Warto zadbać o to, aby dziecko zawsze miało przy sobie wodę i postawić ją tam, gdzie spędza najwięcej czasu na nauce lub zabawie.
3. Wodę należy podawać swojemu dziecku regularnie, nawet kiedy nie czuje pragnienia i nie zgłasza, że chce pić. Warto dać też odpowiedni przykład - pić wodę w jego obecności oraz razem z nim.

Artykuł powstał z udziałem marki Żywiec Zdrój