Program 500 plus okazał się porażką? Dwa razy więcej pieniędzy trafia do najbogatszych!

Program 500 plus, flagowy projekt Prawa i Sprawiedliwości, nie przyniósł oczekiwanych rezultatów. Rok po wprowadzeniu świadczenia rzeczywiście rodziło się więcej dzieci, ale szybko powróciliśmy do tendencji spadkowej.

Program 500 plus: bogatsi dostają najwięcej

Pięć lat po wprowadzeniu świadczenia eksperci z Centre for Economic Analysis podali bardziej szczegółowe dane. Wnioski nie są dobre: w naszym kraju rodzi się mniej dzieci, niż przed wprowadzeniem 500 plus (choć zwiększenie dzietności było głównym założeniem programu), a środki nie trafiają do najbardziej potrzebujących.

Aż 40 miliardów złotych dystrybuowanych w ramach świadczenia (rocznie 9,9 mld) trafiła do 20 procent najbogatszych rodzin. 20 procent najuboższych rodziców otrzymuje od państwa dwa razy mniej pieniędzy, bo 4,7 mld zł (czyli 11,7 procent). Z obliczeń ekspertów wynika też, że do najbogatszych rodzin trafia 58 procent całkowitych wydatków na program, a do najbiedniejszych – 42 procent.

„Jeśli nie zmieni się podejście rządu do charakteru świadczenia wychowawczego i utrzymane zostaną zasady powszechnych wypłat świadczeń o tej samej wysokości bez względu na dochód rodziny, to [...] tylko niewielka część dodatkowych środków trafiać będzie do portfeli rodzin o najniższych dochodach. Takie podejście będzie trudne do uzasadnienia w szczególności w sytuacji, gdy w wyniku spowolnienia gospodarczego spowodowanego pandemią COVID-19 dochody części rodzin spadną i zwiększy się grupa gospodarstw zagrożonych ubóstwem” – czytamy w raporcie CenEA.

Z drugiej strony życie w Polsce z roku na rok drożeje. Dla wielu rodzin, tych najbiedniejszych, dodatek 500 zł jest więc niewystarczający. „Biorąc pod uwagę ogólny wzrost cen, realna wartość świadczenia w związku z tym z roku na rok maleje, a co za tym idzie, wpływ programu na sytuację materialną rodzin z dziećmi i tym samym na ograniczanie ubóstwa i wykluczenia jest coraz mniejszy. Od samego początku funkcjonowania świadczenia wychowawczego pojawiały się pytania o sposób jego waloryzacji, które jak dotąd pozostały bez jednoznacznej odpowiedzi” – ostrzegają autorzy raportu.

500 plus przyznawane jest od kwietnia 2016 roku. Przysługuje łącznie rodzicom 6,7 mln dzieci. Program kosztuje państwo rocznie ponad 40 mld zł. Początkowo pieniądze wypłacane były na drugie i kolejne dziecko. Obecnie 500 plus trafia do wszystkich rodzin z dziećmi poniżej 18. roku życia.

Zobacz także:

• Urlop macierzyński 2021: ile trwa, komu przysługuje, wynagrodzenie
• Becikowe 2021 – jakie warunki trzeba spełnić, by dostać 1000 złotych?
• Lektury szkolne: klasa 1, klasa 2, klasa 3 [WYKAZ LEKTUR]

Źródło: CenEA.org, Radio Zet