
Co zmieniło się od 26 kwietnia 2023 roku?
Spis treści:
- Urlop macierzyński w 2023 roku
- Urlop macierzyński – ile płatny
- Urlop macierzyński przed porodem
- Urlop macierzyński i rodzicielski 2023: inne zmiany
- Urlop macierzyński – przepisy przed 2023
Urlop macierzyński w 2023 roku
W kwietniu 2023 roku weszły w życie ważne zmiany w zakresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Wymiar urlopu macierzyńskiego nie zmienił się i nadal wynosi:
- 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
- 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
- 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
- 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
- 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Urlop macierzyński 2023 – ile płatny
Podczas urlopu macierzyńskiego rodzic otrzymuje zasiłek macierzyński (ekwiwalent pieniężny). Świadczenie wypłacane jest przez pracodawcę, zleceniodawcę lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Prawo do zasiłku macierzyńskiego mają osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym.
Wysokość zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego będzie wynosić:
- 100 proc, a za okres urlopu rodzicielskiego 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku;
- w razie złożenia przez pracownicę odpowiedniego wniosku w terminie nie później niż 21 dni po porodzie miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego będzie wynosił 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Urlop macierzyński przed porodem
Urlop macierzyński rozpoczyna się automatycznie w dniu narodzin dziecka. Co ważne – z części tego urlopu możesz również skorzystać przed porodem (maksymalnie 6 tygodni). O urlop macierzyński nie musisz wnioskować. Pracodawca nie ma prawa ci go nie udzielić. Powinnaś jednak poinformować go o tym fakcie (nie musisz tego robić osobiście). Wystarczy, że dostarczysz do pracy odpis aktu urodzenia dziecka.
Wniosek o urlop macierzyński będzie potrzebny:
- jeśli chcesz skorzystać z części urlopu macierzyńskiego przed porodem (wydrukuj gotowy wniosek o urlop macierzyński),
- jeśli po urlopie macierzyńskim wybierasz się na urlop rodzicielski – wniosek powinnaś złożyć do 21 dni przed jego rozpoczęciem. Możesz też od razu po narodzinach dziecka zadeklarować zamiar wykorzystania obu przysługujących ci płatnych urlopów.
Urlop macierzyński i rodzicielski 2023 – inne zmiany
Od kwietnia 2023 roku urlop rodzicielski jest jednak dłuższy o 9 tygodni. Pozostałe zmiany to:
- długość urlopu rodzicielskiego wydłużyła się z 32 do 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka i z 34 do 43 tygodni – w przypadku porodu mnogiego;
- jeden z rodziców nie może wykorzystać samodzielnie całego wymiaru urlopu rodzicielskiego – każdemu z rodziców będzie przysługuje indywidualne prawo do 9 tygodni tego urlopu, który, niewykorzystany – przepadnie;
- rodzice mają możliwość podzielenia urlopu na pięć części, ale tylko do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat;
- rodzice dziecka z zaświadczeniem o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu lub o nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 65 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka lub do 67 tygodni w przypadku porodu mnogiego;
- rodzice adopcyjni zyskają do 41 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku przyjęcia jednego dziecka, do 42 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia co najmniej dwojga dzieci oraz do 38 tygodni – w przypadku adopcji starszego dziecka (po 14. roku życia);
- wnioski dotyczące urlopu można złożyć on-line.
Urlop macierzyński: przepisy przed 2023
Do 26 kwietnia 2023 roku długość urlopu macierzyńskiego również uzależniona była od liczby dzieci, które przyszły na świat w czasie jednego porodu. W związku z urodzeniem jednego dziecka przysługiwało 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jeśli na świat przyszło więcej niż jedno dziecko, podobnie jak teraz urlop macierzyński ulegał wydłużeniu.
Urlopu macierzyńskiego nie można było się zrzec. Prawo pozwalało (i pozwala) jednak mamie dziecka wrócić wcześniej do pracy. Można to było zrobić po upływie 14 tygodni, pod warunkiem że pozostałą część urlopu, czyli 6 tygodni, przejmował tata dziecka. Ojciec, który chciał skorzystać z części urlopu macierzyńskiego, musiał być zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Urlop, który przejmował od mamy, to tzw. urlop tacierzyński (tą nazwą określa się również urlop rodzicielski wykorzystywany przez tatę dziecka).
W przypadku przekazania części urlopu macierzyńskiego partnerowi oboje rodzice musieli złożyć pisemne wnioski – mama: wniosek o rezygnację z reszty urlopu macierzyńskiego, tata – że chce go przejąć. Aktualnie wszystkie wnioski można złożyć on-line.
Zobacz też: