urlop macierzyński
Adobe Stock
Prawo i finanse

Urlop macierzyński 2023 – zasady, zmiany w związku z dyrektywą unijną

Zasady udzielania urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego w kwietniu 2023 zmieniły się. Urlop macierzyński wciąż trwa tyle samo, ale jeden z rodziców nie może już wykorzystać samodzielnie całego wymiaru urlopu rodzicielskiego. Sprawdź, na jakich zasadach można uzyskać urlop macierzyński i rodzicielski w 2023 roku i ile wynosi zasiłek macierzyński.

partnerzy
Edipresse
Urlop macierzyński to pierwszy urlop, który przysługuje po narodzinach dziecka. Jest obowiązkowy, płatny i trwa 20 tygodni po urodzeniu jednego dziecka. Urlop macierzyński i następujący po nim urlop rodzicielski nazywane są potocznie „rocznym” urlopem macierzyńskim.

Co zmieniło się od 26 kwietnia 2023 roku?

Spis treści:

Urlop macierzyński w 2023 roku

W kwietniu 2023 roku weszły w życie ważne zmiany w zakresie urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. Wymiar urlopu macierzyńskiego nie zmienił się i nadal wynosi:

  • 20 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie;
  • 31 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie;
  • 33 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie;
  • 35 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie;
  • 37 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.

Urlop macierzyński 2023 – ile płatny

Podczas urlopu macierzyńskiego rodzic otrzymuje zasiłek macierzyński (ekwiwalent pieniężny). Świadczenie wypłacane jest przez pracodawcę, zleceniodawcę lub Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Prawo do zasiłku macierzyńskiego mają osoby objęte ubezpieczeniem chorobowym.

Wysokość zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego będzie wynosić:

  • 100 proc, a za okres urlopu rodzicielskiego 70 proc. podstawy wymiaru zasiłku;
  • w razie złożenia przez pracownicę odpowiedniego wniosku w terminie nie później niż 21 dni po porodzie miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego będzie wynosił 81,5 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Jeśli umowa o pracę wygasa w czasie trwania urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego, mama traci prawo do jego dalszej części. Nie traci jednak prawa do zasiłku macierzyńskiego, który będzie otrzymywać do końca okresu, który odpowiada temu urlopowi.

Urlop macierzyński przed porodem

Urlop macierzyński rozpoczyna się automatycznie w dniu narodzin dziecka. Co ważne – z części tego urlopu możesz również skorzystać przed porodem (maksymalnie 6 tygodni). O urlop macierzyński nie musisz wnioskować. Pracodawca nie ma prawa ci go nie udzielić. Powinnaś jednak poinformować go o tym fakcie (nie musisz tego robić osobiście). Wystarczy, że dostarczysz do pracy odpis aktu urodzenia dziecka.

Wniosek o urlop macierzyński będzie potrzebny:

  • jeśli chcesz skorzystać z części urlopu macierzyńskiego przed porodem (wydrukuj gotowy wniosek o urlop macierzyński),
  • jeśli po urlopie macierzyńskim wybierasz się na urlop rodzicielski – wniosek powinnaś złożyć do 21 dni przed jego rozpoczęciem. Możesz też od razu po narodzinach dziecka zadeklarować zamiar wykorzystania obu przysługujących ci płatnych urlopów.

Urlop macierzyński i rodzicielski 2023 – inne zmiany

Od kwietnia 2023 roku urlop rodzicielski jest jednak dłuższy o 9 tygodni. Pozostałe zmiany to:

  • długość urlopu rodzicielskiego wydłużyła się z 32 do 41 tygodni – w przypadku urodzenia jednego dziecka i z 34 do 43 tygodni – w przypadku porodu mnogiego;
  • jeden z rodziców nie może wykorzystać samodzielnie całego wymiaru urlopu rodzicielskiego – każdemu z rodziców będzie przysługuje indywidualne prawo do 9 tygodni tego urlopu, który, niewykorzystany – przepadnie;
  • rodzice mają możliwość podzielenia urlopu na pięć części, ale tylko do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat;
  • rodzice dziecka z zaświadczeniem o ciężkim i nieodwracalnym upośledzeniu lub o nieuleczalnej chorobie zagrażającej życiu mają prawo do urlopu rodzicielskiego w wymiarze do 65 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka lub do 67 tygodni w przypadku porodu mnogiego;
  • rodzice adopcyjni zyskają do 41 tygodni urlopu rodzicielskiego w przypadku przyjęcia jednego dziecka, do 42 tygodni – w przypadku jednoczesnego przyjęcia co najmniej dwojga dzieci oraz do 38 tygodni – w przypadku adopcji starszego dziecka (po 14. roku życia);
  • wnioski dotyczące urlopu można złożyć on-line.

Urlop macierzyński: przepisy przed 2023

Do 26 kwietnia 2023 roku długość urlopu macierzyńskiego również uzależniona była od liczby dzieci, które przyszły na świat w czasie jednego porodu. W związku z urodzeniem jednego dziecka przysługiwało 20 tygodni urlopu macierzyńskiego. Jeśli na świat przyszło więcej niż jedno dziecko, podobnie jak teraz urlop macierzyński ulegał wydłużeniu.

Urlopu macierzyńskiego nie można było się zrzec. Prawo pozwalało (i pozwala) jednak mamie dziecka wrócić wcześniej do pracy. Można to było zrobić po upływie 14 tygodni, pod warunkiem że pozostałą część urlopu, czyli 6 tygodni, przejmował tata dziecka. Ojciec, który chciał skorzystać z części urlopu macierzyńskiego, musiał być zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Urlop, który przejmował od mamy, to tzw. urlop tacierzyński (tą nazwą określa się również urlop rodzicielski wykorzystywany przez tatę dziecka).

W przypadku przekazania części urlopu macierzyńskiego partnerowi oboje rodzice musieli złożyć pisemne wnioski – mama: wniosek o rezygnację z reszty urlopu macierzyńskiego, tata – że chce go przejąć. Aktualnie wszystkie wnioski można złożyć on-line.

Zobacz też:

Najlepsze Promocje i Wyprzedaże

REKLAMA
Nasze akcje
częste oddawanie moczu u dziecka
Zakupy
Szukasz najlepszego nocnika dla dziecka? Sprawdź nasz ranking!
Współpraca reklamowa
Kobieta czyta książkę
Zakupy
Tej książce ufają miliony rodziców! Czy masz ją na półce?
Współpraca reklamowa
łojotokowe zapalenie skóry
Pielęgnacja
Test zakończony sukcesem! 99% osób poleca te kosmetyki
Współpraca reklamowa
Polecamy
Porady
życzenia na andrzejki
Święta i uroczystości
Życzenia na andrzejki i wierszyki andrzejkowe – 21 propozycji
Joanna Biegaj
lektury klasa 6
Edukacja
Lektury do 6 klasy szkoły podstawowej – lista lektur szkolnych po zmianach 
Joanna Biegaj
obcięte dofinansowanie dla szkoły w chmurze
Edukacja
Szkoła w Chmurze – cena może wzrosnąć?
Magdalena Drab
5 dni opieki na dziecko
Prawo i finanse
5 dni opieki nad dzieckiem – czy urlop opiekuńczy 2023 jest płatny?
Joanna Biegaj
wniosek u urlop rodzicielski
Prawo i finanse
Wniosek o urlop rodzicielski 2023 – wzór do druku
Magdalena Drab
Cytaty na chrzest
Cytaty i przysłowia
Cytaty na chrzest: piękne sentencje i złote myśli z okazji chrzcin
Milena Oszczepalińska
życzenia urodzinowe dla córki
Święta i uroczystości
Życzenia urodzinowe dla córki: piękne, wzruszające, mądre, od mamy i od taty
Joanna Biegaj
Przysłowia o nauce
Cytaty i przysłowia
Mądre przysłowia o nauce i wiedzy – 40 motywujących sentencji
Joanna Lechowicz
zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły
Uczeń
Zgoda na samodzielny powrót dziecka ze szkoły [WZÓR]
Joanna Biegaj
wpływ telewizji na rozwój dziecka
Wychowanie
Wpływ telewizji na rozwój dziecka – negatywne i pozytywne skutki oglądania telewizji
Aneta Grinberg
Alimenty z funduszu
Prawo i finanse
Alimenty z funduszu: co trzeba zrobić, żeby otrzymać pieniądze? Nowe przepisy
Agnieszka Majchrzak
dziecko ciągle choruje
Zdrowie
Dziecko ciągle choruje: nawracające zapalenie oskrzeli i infekcje gardła [CO ROBIĆ?]
Magdalena Drab
Przedszkolaki powinny się bawić, a nie ciągle uczyć
Edukacja
Przedszkolaki coraz częściej potrafią czytać i pisać, ale mają zaburzenia sensoryczne. Gdzie tkwi błąd?
Milena Oszczepalińska
gęsty katar u dziecka
Zdrowie
Gęsty katar u dziecka – jak szybko się go pozbyć?
Ewa Janczak-Cwil
Pełne szpitale RSV
Aktualności
Lekarz mówi wprost: dziecko z RSV i z dusznością umrze, jeśli nie trafi do szpitala
Ewa Janczak-Cwil
morfologia u dzieci
Zdrowie
Morfologia u dzieci – jak czytać wyniki krwi [NORMY]
Ewa Janczak-Cwil
jak odpieluchować dziecko
Pielęgnacja
Odpieluchowanie dziecka: kiedy i jak to zrobić? Sprawdzone sposoby
Małgorzata Wódz
znieczulenie podpajęczynówkowe
Poród naturalny
Znieczulenie podpajęczynówkowe najczęściej stosowane podczas cesarskiego cięcia [zalety i wady]
Agnieszka Majchrzak

Najlepsze Promocje i Wyprzedaże

REKLAMA